Reżyserka młodego pokolenia Magda Szpecht (w Starym Teatrze wyreżyserowała ostatnio "Fiasko" wg Lema, ma też na koncie spektakl wg tekstów amerykańskiej pisarki fantasy Ursuli le Guin) przygotowała dla Radia Kraków adaptację opowiadania "Rozprawa" z lemowskiego zbioru. Będziemy pracować z aktorami Narodowego Starego Teatru, wystąpią Natalia Kaja Chmielewska, Aleksandra Nowosadko, Małgorzata Zawadzka, Szymon Czacki, Łukasz Stawarczyk. Oryginalną muzykę  komponuje Krzysztof Kaliski.

Jak mówi reżyserka: "Komandorka Pirx dostaje zadanie przetestowania nowego typu załogi statku kosmicznego: dowodzony przez nią zespół jest złożony częściowo z ludzi, a częściowo z androidów. Problem poruszany przez Lema w opowiadaniu „Rozprawa”, będącym częścią „Opowieści o pilocie Pirxie” jest nieco podobny do motywu znanego z „Blade Runnera” Philipa K. Dicka. Dotyczy immanentnego lęku człowieka przed imitacją życia organicznego, przed Sztuczną Inteligencją i słabością własnego gatunku, która objawia się w konfrontacji z zaawansowaną technologią."

"Opowieści o pilocie Pirxie" po raz pierwszy ukazały się w 1968 roku nakładem Wydawnictwa Literackiego. Jak czytamy na www.wydawnictwoliterackie "Stanisław Lem planował dwa, może trzy opowiadania o Pirxie. Ku radości czytelników powstało ich więcej. Dzięki temu możemy dziś obcować z jednym z najsłynniejszych bohaterów literatury science-fiction. Kim jest Pirx? Jest jednym z nas. Nie ma w sobie nic z herosa i zdarza mu się wpadać w panikę. W decydujących momentach jednak dzięki inteligencji, a czasem dzięki łutowi szczęścia, udaje mu się  znaleźć wyjście z opresji. Pirx dojrzewa z każdym kolejnym opowiadaniem. Razem z nim dojrzewają problemy, którym musi stawić czoła. Tematyka książki krąży wokół problemów powstających na styku człowieka z maszyną (np. w opowiadaniu Ananke), w kilku miejscach stawiając nawet pytanie o zdolność maszyny do samodzielnego myślenia ze wszystkimi tego konsekwencjami (opowiadania Terminus, Wypadek, Rozprawa); mówi o możliwościach, słabościach i reakcjach człowieka (Patrol, Opowiadanie Pirxa, Odruch warunkowy, Albatros). Zamknięcia historii Pirxa można doczytać się w powieści "Fiasko".
 
Stanisław Lem (1921-2006), najwybitniejszy polski pisarz fantastyczny, futurolog, filozof i satyryk. Jego książki zostały przetłumaczone na 41 języków i osiągnęły łączny nakład ponad 30 mln egzemplarzy.