Sen zawsze fascynował: budził zaciekawienie, niepokoił i inspirował. Postrzegano go jako podróż do tajemniczej krainy, dającej przedsmak zaświatów. We śnie możliwe było wyzwolenie z ograniczeń materii, czasu i przestrzeni, spotkanie z sacrum czy
z tymi, którzy odeszli do świata zmarłych. Wtedy też objawiała się wiedza niedostępna człowiekowi na jawie. W marzeniach sennych dostrzegano tajemniczą zapowiedź tego, co może przynieść los. Odczytanie ukrytych znaczeń miało ostrzegać lub pomagać w przygotowaniu się do mających nastąpić wydarzeń. Sen porównywany do stanu śmierci to także jeden z najpopularniejszych toposów obecnych w wielu kulturach od czasów starożytnych. XX wiek wraz z rozwojem psychoanalizy oraz nowych prądów w sztuce zmienił spojrzenie na sen i śnienie. Marzenia senne miały się stać kluczem do poznania najgłębiej skrywanych tajemnic ludzkiego umysłu, źródłem wiedzy o tym, co nieuświadamiane.
Wystawa „Śpij spokojnie, dobrze śnij” jest próbą spojrzenia etnografów na fenomen snu i śnienia. To opowieść o tym, jak próbujemy sobie radzić ze spaniem i bezsennością, poczynając od przygotowania otoczenia do bezpiecznego spoczynku, poprzez działania mające zapewnić ochronę przed tym, co nieznane. Wystawa ukazuje także bogatą i złożoną symbolikę snu i marzeń sennych.
W ostatniej części wystawy zapraszamy do świata onirycznych wizji artystów, dla których sen i śnienie było ważnym impulsem twórczym. Choć sen jest współcześnie przedmiotem intensywnych badań różnych dziedzin nauki, które próbują zbliżyć się do jego tajemnic, wciąż zadziwia, a marzenia senne pozostają inspiracją dla poetów, pisarzy, malarzy, filmowców i muzealników.
Wystawę będzie można oglądać do 30 marca 2025 r.
Zespół kuratorski: Justyna Masłowiec, Beata Skoczeń-Marchewka, Kamila Wasilewska – Prędki