Pasieka "Barć" stoi w tej właśnie enklawie, gdzie można obserwować ciekawe życie społeczności pszczelej.Będąc tam, najpierw posmakujcie miody aby wybrać ten, który najlepiej przypadnie do gustu. Zaopatrując się w pszczele dobrodziejstwa kupujecie "przepustkę " do zdrowia. Zanim jednak Państwo nabędziecie te skarby natury, przeczytajcie o ich znaczeniu, wartościach i sposobie spożywania.
Miód pszczeli
Miód pszczeli może powstać tylko z nektaru kwiatów i ze spadzi. Dlatego rozróżnia się trzy typy miodów to jest:
miód nektarowy
miód spadziowy
miód nektarowo-spadziowy
Wśród tych typów rozróżniamy gatunki miodów, niemal tyle ile jest nektarujących roślin; np.: w śród miodów nektarowych: lipowy, koniczynowy, rzepakowy, akacjowy, gryczany, wrzosowy lub wielokwiatowy (mieszanina wielu gatunków miodu) i inne, wśród miodów spadziowych: spadź liściasta (mało smaczna) i spadź iglasta z jodły, świerka, modrzewia itp.
Miód pszczeli to mieszanina węglowodanów głównie cukrów prostych, glukozy i fruktozy, w przybliżeniu 75%.
Kwasy organiczne sprawiają, że miody mają odczyn kwaśny i po tym smaku można odróżnić mody naturalne od zafałszowanych.
Enzymy miodowe to przede wszystkim: amylaza, inwertaza, katalaza, fosfataza. Są one istotnym składnikiem miodu i pochodzą głównie z gruczołów pszczoły-robotnicy oraz pyłku kwiatowego.
Witaminy jakie znajdują się w miodzie to A, B2, C, B6, PP, jednak są to ilości małe, można powiedzieć śladowe. Należy również wymienić inhibinę , która hamuje rozwój drożdży, pleśniaków i niektórych rodzajów bakterii.
Miód pszczeli jest higroskopijny , a więc bardzo łatwo wchłania wilgoć i również obce zapachy. Powinien więc być przechowywany w suchych, pozbawionych ostrych, przykrych zapachów pomieszczeniach i szczelnych naczyniach, najlepiej w szklanych słoikach. Optymalna temperatura przechowywania to +80C, nie szkodzi mu również temperatura pokojowa 180C - 250C, ale jest niebezpieczeństwo, że gdy ilość wody w miodzie jest większa jak 17% i zawiera sporą ilość drożdżaków to może sfermentować. Zdarza się to czasem przy miodzie rzepakowym. Miód pszczeli nie powinien być również narażony na działanie promieni słonecznych. Polska Norma pozwala przechowywać miód maksymalnie 3 lata od roku miodobrania. Znane są jednak przypadki miodu, który przetrwał w amforach 2 000 lat bez większych zmian w składzie i wartości (południowe Włochy).
Dobry miód pszczeli wcześniej czy później krystalizuje, zjawisko to często niesłusznie nazywa się scukrzaniem. Krystalizacja przebiega w miodach wiosennych (rzepakowy, z sadów, mniszkowy, malinowy) szybko bo już w kilkanaście dni po miodobraniu. Sprawia to większa zawartość glukozy. Dłużej nie krystalizują miody z większą zawartością fruktozy, jak np. miód akacjowy kilka miesięcy, a nawet do roku. Krystalizacja miodu nie zmienia jego wartości odżywczo-leczniczych, lecz tylko konsystencje. Miód krystalizując jaśnieje, np. płynna ciemna spadź robi się jasno-szaro-zielona. Kryształy również mogą być różnej wielkości od bardzo drobnych do średnicy kilku milimetrów. Miód skrystalizowany (krupiec) można doprowadzić z powrotem do płynności (patoki)bez straty jego wartości, podgrzewając go na łaźni wodnej lub w komorze cieplnej w temperaturze nie większej jak 400C. Będzie on jednak na powrót krystalizował, chociaż już dużo wolniej i nierówno (wygląd mało apetyczny). Czasami zdarzy się, że miód skrystalizowany ma białe smugi, nie jest to wada tylko uwięzione powietrze.
Miód pszczeli bywa zafałszowywany najczęściej cukrem buraczanym (sacharozą) ale można to łatwo sprawdzić w laboratorium, w domowych warunkach jest to dosyć trudne, chociaż koneserzy mogą z łatwością wyczuć w smaku. Zafałszowania melasą, syropem ziemniaczanym, miodem sztucznym zdarzają się bardzo rzadko i są łatwe do rozpoznania.
Dobry miód wylewany na talerzyk w temperaturze pokojowej powinien tworzyć "piramidkę".
Miód pszczeli jest jednym z produktów najmniej skażonych przez substancje szkodliwe. Mechanizm jest taki, że pszczoły w skażonym środowisku giną szybko, a jeżeli to środowisko jest tylko podtrute i dorosłe osobniki nie giną to mimo to pokarm z niewielką ilością trucizny zabija larwy. Taka rodzina się nie rozwija, jest słaba i nie jest w stanie produkować miodu.
Gatunki miodów :
Wiosną, gdy ożywa przyroda pszczoły szukają i zbierają nektar kwiatów, pyłek kwiatowy i wodę. Pierwszymi kwitnącymi miododajnymi roślinami są: podbiał, wierzba iwa, mniszek lekarski, drzewa sadów, rzepak, malina i inne. Miody tych roślin są jasne i zawierają w swoim składzie przewagę naturalnej glukozy. Sprawia to, że miody te stosunkowo szybko krystalizują (nawet w dwa tygodnie po miodobraniu). Pszczelarze zwykle pozyskują w tym okresie miód z sadów, mniszkowy, rzepakowy, malinowy lub mieszankę tych miodów, to jest miód wielokwiatowy - wiosenny.
Miód mniszkowy - powstaje z nektaru kwiatów mniszka pospolitego(Taraxacum officinale).Masowo kwitnie w maju, ale nektaruje dobrze tylko w czasie niemal upalnych dni. Barwa miodu jasno żółta, smak słodkomdły i zapach kwiatów mniszka pospolitego. Szybko krystalizuje Miód ten stosowany jest w chorobach wątroby i dróg żółciowych, chorobach reumatycznych, niedokrwistości, schorzeniach żołądka oraz stanach wyczerpania psychofizycznego. Miód ten doskonale przyśpiesza gojenie wszelkich ran.
Miód rzepakow y - produkują pszczoły z nektaru kwiatów rzepaku (Brassica napus ) Roślina zakwita w maju i kwitnie około 40 dni. Z 1 ha można otrzymać nawet 240 kg miodu. Jest mało apetyczny w smaku i zapachu . W stanie płynnym (patoki) bezbarwny lub
o lekko słomkowym zabarwieniu, a po krystalizacji białokremowy, drobnoziarnisty (smalcowaty). Krystalizuje bardzo szybko, bo nawet w kilka dni po miodobraniu, to sprawia największa zawartość naturalnej glukozy. Miód rzepakowy polecany jest dla osób cierpiących na choroby sercowe. Najlepszą odżywką dla mięśni jest glukoza, którą właśnie zawiera miód rzepakowy, serce jako mięsień pracuje bez przerwy. Ponieważ miód rzepakowy zawiera prawie wyłącznie cukry proste z przewagą glukozy jest łatwo przyswajalny przez wątrobę, a tym samym zwiększa jej możliwości detoksykacyjne. Ciekawostką jest to, że dodany do miodów pitnych wyczuwalny jest w smaku i zapachu nawet po 2 latach.
Miód malinowy - pochodzi z kwiatów maliny (Rubus idaeus) charakteryzuje się kolorem złocistym, po skrystalizowaniu jaśnieje, prawie śnieżnobiały. Malina kwitnie około 3 tygodnie, a rozpoczyna kwitnienie z końcem maja. Z 1 ha można pozyskać od 40 do 120kg miodu. Zapach miodu miły przypomina zapach kwiatów malin. Podobnie jak miody poprzednie szybko krystalizuje. Miód malinowy działa rozgrzewająco, napotnie, przeciwgorączkowo. Zawarte w tym miodzie kwasy tłuszczowe i betacytosteryny sprawiają, że polecany jest jako pomocny przy schorzeniach mięśnia sercowego. Stosowany jest również w schorzeniach górnych dróg oddechowych, przeziębieniach i nieżycie żołądka.
Miód z sadów - jest mieszaniną miodów z różnych drzew owocowych. Przewagą w tych miodach jest glukoza, która sprawia, że szybko krystalizuje. Kolor płynnego miodu żółty po skrystalizowaniu kremowy. Miód, który się rzadko pozyskuje ponieważ pszczoły ten pożytek wykorzystują jako rozwojowy, na własne potrzeby.
Miód akacjowy - powstaje z nektaru kwiatów robini akacjowej (Robinia pseudoacacia) kwitnie w końcu maja i w czerwcu przez około 10 -12 dni i gdy pogoda sprzyja jedna rodzina pszczela może wyprodukować 20 do 30kg miodu. Miód jest przeźroczysty, prawie jak woda. W przeciwieństwie do poprzednich w swoim składzie ma przewagę fruktozy, a to sprawia, że bardzo wolno krystalizuje, nawet powyżej jednego roku, a po skrystalizowaniu jest śnieżnobiały lub jasnosłomkowy. W tym miodzie podwyższona jest zawartość sacharozy. Miód akacjowy wykorzystywany jest przy leczeniu nadkwasoty żołądka, oraz zaburzeń przewodu pokarmowego.
Miód gryczany - pszczoły wytwarzają z nektaru kwiatów gryki zwyczajnej (Fagopyrum sagittatun) Jest to roślina bardzo miododajna z 1ha można uzyskać około 200 kg miodu. Miód ma barwę mocnej herbaty i charakterystyczny zapach. Krystalizuje grubo na niezbyt jednolitą, podsiąkającą masę. Miód gryczany podnosi walory smakowe wypiekom cukierniczym (piernik) jak również miodom pitnym. Zaleca się go przy leczeniu schorzeń układu krążenia, przyśpiesza gojenie złamanych kości, działa antymiażdżycowo.
Miód lipowy - jest bardzo aromatycznym i smacznym miodem, woń przypomina zapach kwiatów lipy, jest słodki o dość pikantnym lekko gorzkawym smaku. Wytwarzany przez pszczoły z nektaru lip (Tilia) Patoka - płynny ma kolor zielonkawożółty, po skrystalizowaniu ma postać drobnoziarnistą o barwie złocistożółtej. Miód lipowy polecany jest przy przeziębieniach, działa wykrztuśnie, uspakajająco, obniża również ciśnienie krwi.
Miód koniczynowy - powstały z nektaru kwiatów białej koniczyny (Trifolium repens)
Wydajność miodowa wynosi około z 100 kg z ha. Miód jest jasnożółty, łagodny w smaku z wyraźnym kwaskowatym posmakiem oraz aromatyczny. Krystalizuje drobnoziarnisto , zawiera mniejszy procent wody aniżeli inne gatunki miodów. Miód koniczynowy działa wykrztuśnie, uspakajająco, moczopędnie oraz przeciwzapalnie. Stosuje się go w zapaleniu oskrzeli, biegunkach, wyczerpaniu nerwowym.
Miód wielokwiatowy - powstaje z nektaru kwiatów wielu roślin. Można by rzec "bukiet kwiatów" danego terenu. Polecany jest szczególnie dla alergików, uczulonych na pyłki kwiatowe, a główną dolegliwością których jest katar sienny. Niewielka zawartość pyłków kwiatowych w tych miodach sprawia, że nie uczula, a działa on jak szczepionka. Zaleca się, aby go używać przed wystąpieniem dolegliwości i brać ten miód z okolicy w której się mieszka. Miód ten może mieć kolor od jasnokremowego do herbacianego. Na jego walory odżywcze ma wpływ skład roślin, z których pszczoły zebrały nektar. Można rozróżnić dwa rodzaje wielokwiatów. Pierwszy to ten, który pszczoły wytworzyły w ulu z różnych roślin i drugi który powstał z mieszaniny różnych miodów w przemysłowych rozlewniach miodów.
Partnerem Projektu jest Województwo Małopolskie
