Żydowska Inicjatywa dla Sprawiedliwych Jakuba Rympla

Trudno dziś dokładnie policzyć ilu Polaków ratowało Żydów w czasie II wojny światowej. Instytut Yad Vashem do tej pory medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata uhonorował 6992 (dane z 1.09 2019) Polaków, ale według ocen historyków, liczba tych, którzy z narażeniem życia udzielali pomocy Żydom, jest wielokrotnie większa.

Choć o wojennej działalności ŻEGOTY (Rady Pomocy Żydom) mówiło się jeszcze w czasach PRL-u , to nie była to wiedza pełna. Taka "wiedza niewiedza". Dopiero w 2016 roku (inicjatorem był krakowski historyk Mateusz Szpytma) w Markowej niedaleko Łańcuta powstało Muzeum Polaków Ratujących Żydów. Zaledwie kilka lat temu zaczęto mówić głośno od działalności tzw. "grupy Ładosia” zwanej także „grupą berneńską”.

Żydowska Inicjatywa dla Sprawiedliwych Jakuba Rympla wprawdzie powstała w Krakowie w 2009 roku, ale nie jest szerzej znana. Bez rozgłosu, jakby z drugiej linii stara się pamiętać i działać na rzecz tych, którzy ratowali Żydów w czasie okupacji niemieckiej. To dzięki tej nieformalnej grupie pojawiły się w Krakowie na Kazimierzu, dwie tablice przypominjące o Sprawiedliwych. Jedna z nich została wmurowana w 2011 roku na dziedzińcu synagogi Remu przy ul. Szerokiej. Na tablicy zamieszczony został cytat z Talmudu: "Lepsza jest odrobina, która ma sprawiedliwy, niż wszelkie bogactwa występnych. Rośnie potęga bezbożnych, a sprawiedliwych umocni Pan" (cyt. za: A.Mateja "Kamienie i ludzie")

Pomysłodawcą Żydowskiej Inicjatywy dla Sprawiedliwych jest krakowski Żyd - jak o sobie mówi - Jakub Rympel, absolwent Akademii Wychowania Fizycznego, Krakus z dziada pradziada. Jego ojciec Ludwik, wraz ze swoją mamą uratowani zostali przez krakowskich przyjaciół. 

- Zawsze o tym wiedziałem, ale nigdy nie dopytywałem, nigdy nie szukałem - wyznaje w programie Jakub Rympel 

Ludwik Rympel, ojciec Jakuba, ukrywany w czasie okupacji przez rodzine pp.Kubiców 

Fot. ze zbiorow rodzinnych J.Rympla

- Osoba, która uratowała mojego ojca, nie została uhonorowana w Yad Vashem. Mój ojciec już nie żyje i nic się w tym względzie nie da zrobić. To jest coś, co mnie bolało, dlatego wymyśliłem tę Żydowską Inicjatywę dla Sprawiedliwych, która nie jest sformalizowana, bo jest nas za malo, ale nie jesteśmy też pierwsi  w Krakowie ...

Oprócz inicjatywy wmurowywania tablic przypominających o Sprawiedliwych, grupa Jakuba Rymlpa dzięki wsparciu krakowskich instytucji Muzeum Fabryka Emalia Oskara Schindlera czy krakowskiej gminy żydowskiej a także prywatnych darczyńców m. in. Bronisławy (Niusi) Horowitz, rodziny Stanisława Lema, pp. Janczarskich, pp. Skąpskich organizuje spotkania z żyjącymi jeszcze Sprawiedliwymi, wspomaga ich odpisem podatkowym 1%, wyszukuje istniejące nadal miejsca, gdzie ukrywani byli Żydzi, a także odnajduje "zapomnianych" Sprawiedliwych.  

W sadzeniu drzewka dla Sprawiedliwych na krakowskim Kazimierzu udział brali Sprawiedliwi i ich rodziny, jak również uratowani i ich najbliżsi.

Fot. dzięki uprzejmości Jakuba Rympla

"...

To Oni w czasie wojny

Codziennie szli na bój,

To Oni to sprawili

Że świat się ostał mój.

To Oni, te filary

Tych Sprawiedliwych brać,

Na których się opiera

Po dziś dzień ten świat

Za Wasze bohaterstwo

Za Waszą mocną dłoń,

Przed Wami Sprawiedliwi,

W podzięce chylę skroń"

(fragment wiersza izraelskiego poety, urodzonego w Sosnowcu, Chaima Chefera

Tłumaczenie z hebrajskiego Szoszana Raczyńska  za:  https://dzismis.com/2019/03/11/sprawiedliwi-swiata/ )

jd