Opowiesz, proszę, o operze?
Harrison Birtwistle ma to do siebie, że bardzo lubi dyskutować to, co jest pozornie oczywiste, no bo ja rozumiem doskonale, że mitologia grecka, czy później rzymska jest pewnym absolutnym fundamentem dla świata, w którym żyjemy.
No tak, ale słusznie powiedziałeś od razu, że “pozornie” oczywista. Otworzyłeś drzwi do tego, żeby tę pozorność sobie zeskrobać.
Tak rzeczywiście jest i Birtwistle jest dość niesamowitym kompozytorem z tego względu, że on - oprócz uprawiania muzyki - też uprawia coś, co nazwalibyśmy być może etnologią, ale też i filozofią.
I bardzo lubi zmieniać nieco tę, taką może trochę już podpleśniałą i przykrytą kożuszkiem, perspektywę i pokazywać w jaki sposób możemy dyskutować coś, co jest rzeczywiście mityczne, a jak wiemy jest to bardzo mocne słowo i stawiające od razu wszystko w takim punkcie, gdzie właściwie nie ma pola do dyskusji. On te dyskusje zdecydowanie otwiera. Wcześniej pozwolę sobie jeszcze przywołać, bo to jest dobre zestawienie, skomponował operę, która nosi tytuł “Maska Orfeusza” i tam rozważa mit o Orfeuszu z bardzo wielu perspektyw. Nie tylko tej jednej, z której go znamy.
Tutaj poddaje dyskusji postać Minotaura, który właściwie w jakiś sposób stereotypowo jest powiązany z czymś, co jest na granicy świata ludzkiego i zwierzęcego.
Pozwól, że ja Cię tutaj zatrzymam. Wchodzisz przez drzwi otworzone w poprzednim odcinku przez Dominikę Słowik
To jest ciekawe zestawienie, bo właściwie myślę, że można nim operować na dwóch - dość chyba dobrze już rozpoznanych - poziomach. Pierwszy to jest to klasyczne, biblijne określenie, że w momencie, kiedy zostali stworzeni pierwsi ludzie, Adam i Ewa, to dostali komendę - idźcie i czyńcie sobie ziemię poddaną. Co oznacza, że w jakiś sposób człowiek jest istotą wyższego rzędu niż cały ten świat zwierzęcy, czy też może to jest nawet lepsze słowo - świat bestii.
To jest pierwsze rozróżnienie, a druga dychotomia to jest ta, która właściwie cały czas jest dyskutowana - zestawienie kultury i natury. Kultury jako czegoś stricte będącego wytworem ludzkim i natury, czyli tego świata, od którego właściwie chyba w dużej mierze chcieliśmy się odcinać. Oczywiście ta narracja - na szczęście! - się zmienia, to znaczy okazuje się, że my ludzie jesteśmy tylko i wyłącznie zwierzęcym bytem, przynajmniej ja chciałbym tak to postrzegać, a tym samym ten świat jest jednorodny.
(...) Ale bardzo ciekawym w ogóle jest to, że w hybrydzie minotaura i człowieka jest zaszyty bardzo niezwykły wątek. Przez to, że łączy dwa światy, zestawiane ze sobą przez kontrast ludzki i zwierzęcy, to jest właściwie ni pies, ni wydra.
Minotaur był karmiony mięsem ludzkim, a skoro reprezentował to, co ludzkie i zwierzęce, to właściwie nie było dla niego przynależnego pokarmu. Fakt, że łączy dwa światy sytuuje go “nigdzie”. To jest dla mnie absolutnie niezwykłe, bo jeżeli się okaże, że żywił się rzeczywiście młodymi Atenkami i Ateńczykami, to nagle okazuje się, że występuje wbrew ludzkiej naturze. Ale też chyba wbrew zwierzęcej.
Wbrew naturze człowieka jest jeść człowieka. A z drugiej strony przecież byk nie żywi się mięsem. W związku z tym to też wykroczenie zupełnie poza świat pierwowzoru. No i dla mnie jest to zestawienie cokolwiek demoniczne.
Tak, ale intensyfikujące trwogę.
Plakat
Wyślij opinię na temat artykułu
Komentarze (0)
Brak komentarzy
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit.
Amet architecto
asperiores deleniti dicta dolores earum illo iste
Posłuchasz nas
Kraków 101.6 MHz
Tarnów 101 MHz
Zakopane 100 MHz
Andrychów 98.8 MHz
Gorlice 97.4 MHz
Krynica-Zdrój 102.1 MHz
Rabka-Zdrój 87.6 MHz
Szczawnica 90 MHz
Nowy Sącz 90 MHz
