„ Wisła jest postacią w wymiarze symbolicznym i mitologicznym. Przez wieki była królową polskich rzek . Kobietą […]
Klasyczna biografia zaczyna się od urodzin, a kończy zazwyczaj na dacie odejścia. W wypadku Wisły oczywiście nie da się ich wskazać .Określenie daty jej urodzin jest , co prawda, możliwe, ale z dokładnością do kilku tysięcy lat. Natomiast co do daty śmierci, nie możemy jej podać, gdyż bohaterka naszej opowieści dalej żyje i nic nie wskazuję na to, aby miało się to rychło zmienić, aczkolwiek w XX wieku zaczęła obumierać, zatracając cechy, które miała przez tysiąclecia. Fragmentami i momentami stawała się martwa. Lecz obumierając, nigdy nie umarła. Stale wypływa w tym samym miejscu, ze zbocza beskidzkiej Baraniej Góry, i od wieków wpływa do tego samego akwenu morskiego.
Historia Wisły jest zbieżna z dziejami polskiego państwa i społeczeństwa. Dlatego w naszej książce staramy się śledzić przebieg interakcji między rzeką, a instytucjami państwa oraz jego mieszkańcami. Jak się okazało, szereg ważnych cezur w jej biografii pookrywa się z polskimi dziejami politycznymi[…] W książce szukamy […] odpowiedzi na fundamentalne pytanie o rolę Wisły w dziejach. Jak na nie wpływała i jak dzieje ją kształtowały? Interesują nas też zmieniające się w czasie jej funkcje, a także badamy konsekwencje ingerencji człowieka w jej bieg i naturę. W jaki sposób i z jakim skutkiem Wisła broniła się przed ludzką zaborczością ? Jakie były następstwa aktywności człowieka dla życia biologicznego rzeki? …”