Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

Wisła – „rzeka naszych dziejów”

„Wisła, rzeka wszystkich ziem polskich, rzeka naszych dziejów […] Rzeka, milczący świadek życia pokoleń, ich rodzenia się i umierania. Ich twórczych wysiłków związanych z gruntowaniem wszystkiego, co Polskę stanowi…” - mówił w homilii wygłoszonej w Gdyni w czerwcu 1987 roku papież Jan Paweł II. Ten fragment wypowiedzi papieża dotyczący królowej polskich rzek znalazł się w pionierskim dziele opisującym dzieje Wisły z perspektywy przyrodniczej, historycznej i kulturowej pt. „Wisła. Biografia rzeki” autorstwa znakomitego krakowskiego historyka prof. Andrzeja Chwalby. O Wiśle, która była nie tylko świadkiem, ale i uczestnikiem dziejów, która współtworzyła i symbolizowała losy narodu, która stała się rzeką polskich przeznaczeń, z prof. Andrzejem Chwalbą w Kole kultury rozmawiała Jolanta Drużyńska.

1.Panorama plaży nad Wisłą i Wawelu 2. Wisła pod Rajszewem 3.Wydobywanie piasku z dna Wisły w Warszawie 4. Statek "Stanisław" na Wiśle pod Krakowem Fot. lata 20/30 XX wieku /NAC

J. Drużyńska rozmawia z prof. A. Chwalbą

„ Wisła jest postacią w wymiarze symbolicznym i mitologicznym. Przez wieki była królową polskich rzek . Kobietą […]

Klasyczna biografia zaczyna się od urodzin, a kończy zazwyczaj na dacie odejścia. W wypadku Wisły oczywiście nie da się ich wskazać .Określenie daty jej urodzin jest , co prawda, możliwe, ale z dokładnością do kilku tysięcy lat. Natomiast co do daty śmierci, nie możemy jej podać, gdyż bohaterka naszej opowieści dalej żyje i nic nie wskazuję na to, aby miało się to rychło zmienić, aczkolwiek w XX wieku zaczęła obumierać, zatracając cechy, które miała przez tysiąclecia. Fragmentami i momentami stawała się martwa. Lecz obumierając, nigdy nie umarła. Stale wypływa w tym samym miejscu, ze zbocza beskidzkiej Baraniej Góry, i od wieków wpływa do tego samego akwenu morskiego.

Historia Wisły jest zbieżna z dziejami polskiego państwa i społeczeństwa. Dlatego w naszej książce staramy się śledzić przebieg interakcji między rzeką, a instytucjami państwa oraz jego mieszkańcami. Jak się okazało, szereg ważnych cezur w jej biografii pookrywa się z polskimi dziejami politycznymi[…] W książce szukamy […] odpowiedzi na fundamentalne pytanie o rolę Wisły w dziejach. Jak na nie wpływała i jak dzieje ją kształtowały? Interesują nas też zmieniające się w czasie jej funkcje, a także badamy konsekwencje ingerencji człowieka w jej bieg i naturę. W jaki sposób i z jakim skutkiem Wisła broniła się przed ludzką zaborczością ? Jakie były następstwa aktywności człowieka dla życia biologicznego rzeki? …”

A. Chwalba „Wisła .Biografia rzeki” – wstęp ( fragment)

Autor:
Jolanta Drużyńska

Wyślij opinię na temat artykułu

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Dodaj komentarz

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię