- A
- A
- A
Vlkolínec, czyli najpiękniejsza żywa osada na Słowacji
W 2023 roku mija 30 lat od wpisania tego żywego skansenu na listę UNESCO. Vlkolínec jest częścią miasta Ružomberok w kraju żylińskim. Tym różni się od innych muzeów pod chmurką, że ciągle zamieszkują w nim 24 osoby.Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XIV wieku. Zasiedlili ją prawdopodobnie mieszkańcy pobliskiego Białego Potoku. Vlkolínec stanowił istotny punkt dla Słowackiego Powstania Narodowego. Podczas II wojny światowej część wioski została spalona przez Niemców w odwecie za działania partyzantów. W 1978 roku przekształcono osadę w skansen, a w 1993 wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Vlkolínec jest średniowieczną osadą z ludową architekturą typową dla obszarów górskich. Nazwa pochodzi o słowa "vlk", czyli "wilk". Zatem od popularnego w tym rejonie drapieżnika. Do dziś zachowało się 55 niewielkich drewnianych domów o prostym układzie. W większości są one posadowione szczytami do drogi. Oprócz tego przetrwały zabudowania gospodarcze, szkoła, studnia czy dzwonnica.
Życie codzienne
W Domu Rolnika z 1884 roku mamy możliwość, by zajrzeć do wnętrza typowego domu. Najpierw wchodzi się do kuchni (pitvor), skąd na prawo do komory, a na lewo - do izby. Był to biedny rejon. Mieszkańcy żyli głównie z rolnictwa. Kobiety zajmowały się także tkaniem kobierców, a mężczyźni wędzeniem czy konserwacją dachu.
Jak ochronić Vlkolínec?
Niełatwo jest mieszkać w miejscu będącym turystyczną atrakcją. W efekcie mieszkańcy mają więcej ograniczeń niż przywilejów. Niebawem o komunikację pomiędzy Vlkolínczanami a urzędem miasta zadba specjalnie wyznaczona osoba - menadżer. Wszystkie działania, np. remonty muszą być pod ścisłym nadzorem konserwatorskim.

Fujara pasterska, zwana inaczej słowacką
Fujara jest tradycyjnym instrumentem pasterskim. To rodzaj długiego fletu z trzema otworami palcowymi. Pozwala na wydobycie zarówno niskich, głębokich tonów, jak i tych wysokich. W 2008 roku wpisano ją na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
Gdzie dalej?
Vlkolínec znajduje się na Liptovie. To około godzina drogi od granicy. W Ružomberku - centrum Dolnego Liptova warto zaplanować spacer z uwzględnieniem najważniejszych zabytków. Dla miłośników przyrody idealnym kierunkiem będzie Čutkovská dolina, a dla amatorów aktywnego wypoczynku - Hrabovo z Malinô Brdo (kolejka gondolowa, hulajnogi, szlaki piesze i rowerowe). Ponadto, Słowacja to bogata kuchnia regionalna. Królują tu haluszki i pierogi z bryndzą, prażony ser czy buchty w słodkim sosie z dodatkiem maku. Trudno się oprzeć!
Specjalne podziękowania za pomoc w tłumaczeniu dla Adrianny Cisowskiej, Moniki Kalinowskiej, Kataríny Šarafínovej, Adama Hericha oraz Martina Pavlíka.
Komentarze (0)
Najnowsze
-
21:07
Kraków podsumował akcję "Zima". Pierwsze miesiące 2025 roku były najbardziej kosztowne
-
18:24
Fałszywka o migrantach potajemnie przerzucanych do Krakowa. Autorką posłanka PiS
-
17:11
Za mało medyków w brygadach. Małopolscy terytorialsi prowadzą kursy, żeby zwiększyć liczbę przeszkolonych żołnierzy
-
17:04
Kontrowersje wokół planowanego Pawilonu Wisławy Szymborskiej. Burzliwa dyskusja radnych
-
16:33
"Trzy lata, by się ogarnąć" – jak Europa buduje własne bezpieczeństwo
-
16:04
Kierowca, który śmiertelnie potrącił dziecko koło Limanowej, był pijany
-
15:54
Nowoczesne kosiarki spalinowe – ciche, ekonomiczne, skuteczne
-
15:39
Europejski Dzień Śniadania: Krakowianie pokochali śniadania na mieście!
-
15:20
Są dodatkowe pieniądze na szczepienia przeciwko meningokokom dla dzieci w Krakowie
-
15:04
Europejski Dzień Śniadania: Krakowianie pokochali śniadania na mieście!
-
14:50
„Śledź” – radiowy kryminał, który pokochali słuchacze
-
14:37
Ulga badawczo - rozwojowa dla przedsiębiorców
-
14:36
Prawie 2 tys. wolnych miejsc po pierwszym etapie naboru do krakowskich przedszkoli