Radiowy Uniwersytet Dzieci (audycja archiwalna)

Ile waży ludzki mózg i czy prawdą jest, że w 80 procentach składa się z wody? Czy mózg się rusza i czy wydaje odgłosy? I dlaczego jest w głowie, a nie w brzuchu czy kolanie? Kiedy Ania i Maja przekraczały próg Zakładu Neurofizjologii i Chronobiologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, były lekko przerażone i onieśmielone. Brzmiało tajemniczo i groźnie. A potem nie chciały już wyjść z gabinetu prof. Mariana Lewandowskiego, który kieruje tym Zakładem.

Nie od dziś wiadomo, że kuchnia to pierwsze laboratorium. Dziś proponujemy eksperyment naukowy przy okazji przygotowywania niedzielnego śniadania i gotowania jajek. Takie badania przeprowadzili doktor inżynier Michał Krupiński z Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie, Ola i Ania, a także Marzena Florkowska. 

Czy zastanawialiście się kiedyś, dlaczego drzewa liściaste zrzucają na zimę liście, a iglaste zachowują igły? I z jakiego powodu modrzew jest tu wyjątkiem? Takie pozornie proste pytania Marzena Florkowska zadała profesor Monice Bieniasz z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. 

W tym roku w nocy z 14/15 listopada na niebie można obserwować niezwykły widok tzw. superksiężyc. Nie dość, że jest  bardzo blisko, to i jego blask jest  niezwykle intensywny. Marzena Florkowska wybrała się do Niepołomic do Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego. Tam oczekiwał już Janusz Nicewicz, który o niebie i księżycu wie wszystko.

Pozostajemy w kręgu snu. Lunatykowanie i sny to jedne z tajemniczych, a równocześnie intrygujących zjawisk. Marzena Florkowska, Maja i Ania odwiedziły prof. Mariana Lewandowskiego z Zakładu Neurofizjologii i Chronobiologii Uniwersytetu Jagiellońskiego i postanowiły sprawę wyjaśnić.  

4 grudnia to Barbórka, czyli święto wszystkich górników - i tych z kopalni soli, srebra, złota i węgla. I niewiele osób wie, że w centrum Krakowa znajduje się kopalnia węgla. Co prawda jest to kopalnia doświadczalna AGH, ale można w niej odkryć prawdziwe cuda i poczuć tę niezwykłą atmosferę zwłaszcza, jeśli tajemnice kopalni i pracy górników zdradza Agnieszka Olszewska z Muzeum AGH. 

Ptaki uwielbiają siadać na gałęzi albo na linii wysokiego napięcia. Dlaczego ptaka nie razi prąd? Na to pytanie szukamy odpowiedzi w towarzystwie doktora Michała Krupińskiego z Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie, z którym na spacer wybrała się Marzena Florkowska. 

Tydzień przed Świętami w wielu domach już można poczuć fantastyczne zapachy, a im ładniej pachnie, tym bardziej ślinka nam cieknie i tym częściej burczy nam w brzuchu. O tym, jak na zapachy i widoki jedzenia reaguje nasze ciało z pediatrą ze Szpitala Dziecięcego w Prokocimiu, prof. Mikołajem Spodarykiem rozmawia Marzena Florkowska.
 

Tym razem zapraszamy do windy i poznawania jej tajników. Na ilu linach utrzymywana jest winda, czy to prawda, że wyposażona jest w spadochron oraz kiedy zostały skonstruowane pierwsze windy - o tym wszystkim Marzenie Florkowskiej opowiadał Leszek Fidelus z Urzędu Dozoru Technicznego w Krakowie, który jest zafascynowany starymi windami.

Największy w Polsce zbiór starych dźwigów osobowych znajduje się w Krakowie. Jest tu ponad sto wind zainstalowanych przed 1945 rokiem, a nadal czynnych jest ponad 70. Niektóre z nich to unikatowe zabytki techniki i prawdziwe dzieła sztuki. 

Poranna kawa czy kakao to także okazja do eksperymentów naukowych. Marzena Florkowska i dr Michał Krupiński z Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie, a także Ania i Ola zdecydowały się właśnie na takie doświadczenie. Jeśli chcielibyście samodzielnie przeprowadzić eksperyment z odgłosami, jakie powstają przy uderzaniu łyżeczką o brzeg kubeczka czy filiżanki, to zapytajcie najpierw rodziców, które naczynie możecie użyć, aby nie wywołać burzy w szklance wody. 

Prof. Ryszard Tadeusiewicz z Akademii Górniczo Hutniczej jest także podwójnym dziadkiem. I tak jak przed laty tłumaczył prawa otaczającego świata swojej córce, tak dziś tłumaczy wnuczkom. Okazuje się, że naukowo można podejść i do odkurzania, i do lodówki, a także do kaloryfera, przy którym grzejemy się w chłodne dni. W Dniu Dziadka prof. Ryszarda Tadeusiewicza odwiedziła Marzena Florkowska.

Dlaczego zimą Słońce grzeje słabiej, choć jest bliżej nas? Czy kiedyś Słońce wypali się? Jeśli tęsknicie już do wiosny i ciepła, to zapraszamy do poznawania tajników przyrody. Marzena Florkowska odwiedziła Młodzieżowe Obserwatorium Astronomiczne w Niepołomicach i pytała Janusza Nicewicza o różne tajemnice.

Naukowcy i wynalazcy od lat naśladują przyrodę, a technika jest bliżej natury niż nam się wydaje. Politechnika Krakowska i Muzeum Przyrodnicze PAN w Krakowie rozpoczynają cykl wykładów „Młody inżynier - przyroda źródłem twórczej inspiracji”. Jedym z pomysłodawców tego projektu jest prof. Andrzej Samek, z którym spotkała się Marzena Florkowska. 

Zajęcia „Młody inżynier - przyroda źródłem twórczej inspiracji” prowadzone przez Politechnikę Krakowską i  Przyrodniczym PAN w Krakowie są przeznaczone dla uczniów klas IV-VI. 

Wszelkie informacje znajdziecie na stronie Politechniki Krakowskiej. SPRAWDŹ 

^{Lena Meyerholdowa. Fot. z zasobów NAC}

Halo! Halo! Tu Polskie Radio Kraków. Fala 422 m. Tak brzmiały pierwsze słowa na antenie Radia Kraków wypowiedziane przez Lenę Meyerholdową dokładnie 90 lat temu, 15 lutego 1927 toku. O tym, w jaki sposób przygotowywała się do tego pierwszego występu i jak ćwiczyła dykcję przed małym synem i jego opiekunką i jakich forteli musiała używać, aby byli jej pomocni - o tym wszystkim opowiadała w 1963 roku w jednej z audycji.

Czy konstrukcje samolotów naśladują ptaki, a może owady?  I co stanie się, jeśli skrzyżujemy kilka pomysłów. Prof. Andrzej Samek, sam od lat zafascynowany jest samolotami  i tym, w jaki sposób są odbiciem konstrukcji spotykanych w naturze. Fakty są czasem zaskakujące.

Pogłos, jak w kościele lub betonowym schronie, a tuż obok absolutna cisza, w której słychać, jak ślimak je marchewkę. Na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie znajdują się komory - pogłosowa i bezechowa, w których można bawić się dźwiękiem. Wybrała się tam Marzena Florkowska, a jej przewodnikiem był Marcin Zastawnik, doktorant w Katedrze Mechaniki i Wibroakustyki AGH w Krakowie, specjalista ds. akustyki, członek Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki.

Czy poważny profesor, lekarz, ma czas na oglądanie bajek i czytanie książek dla dzieci? Jeśli nie, to koniecznie powinien  go znaleźć nie tylko po to, by lepiej rozumieć swoich pacjentów, ale także by wiedzieć, że naukowe nazwy niektórych chorób wzięły się właśnie z bajek. Intrygujące? Zapewne, podobnie jak rozmowa Marzeny Florkowskiej z prof. Mikołajem Spodarykiem, pediatrą z Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Prokocimiu.

13 marca w Krakowie rozpoczyna się Tydzień Mózgu, rodziców i dziadków zapraszamy codziennie o godz. 17.00 na otwarte wykłady w Auli Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie przy ul. Krupnicza 33. A dla dzieci mamy coś specjalnego: Ania i Maja z radością przekraczały próg Zakładu Neurofizjologii i Chronobiologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, i odwiedziły prof. Mariana Lewandowskiego, który o mózgu opowiada fascynujące historie.

Metalowe kulki i wszelkie możliwe prawa fizyki wykorzystane zgodnie z własną wyobraźnią po to, by wprawić je w ruch. Tak w skrócie można opisać eksperyment łańcuchowy. Po raz kolejny Instytut Fizyki UJ zaprasza młodych i starszych uczestników, a także całe rodziny do udziału w tej naukowej zabawie. O tym, że już nawet małe dzieci można zainteresować eksperymentem łańcuchowym, przekonała się Marzena Florkowska i Tomasz Kołodziej doktorant Biofizyki Instytutu Fizyki UJ.

Nauka nie musi być ani żmudna ani monotonna, np. nauka kaligrafii. Przekonała się o tym Marzena Florkowska, która odwiedziła Muzeum Ziemi Miechowskiej i trafiła na warsztaty wikliniarskie. Specjalnie dla przedszkolaków prowadziła je Paulina Maj. O zbawiennym wpływie prac ręcznych na nasz rozwój przekonywał natomiast dyrektor Muzeum Ziemi Miechowskiej Włodzimierz Barczyński. Do Świąt Wielkanocnych pozostały jeszcze dwa tygodnie, wiec sporo czasu, aby samemu spróbować wypleść taki koszyczek, a korzyści będą wielorakie.

"Patrz pod nogi" - zapewne często słyszycie od swoich rodziców i jest w tym sporo racji. Bo patrząc pod nogi można nie tylko uniknąć wypadku, ale także znaleźć coś niezwykłego. Przekonał się o tym podczas spaceru z córką mecenas Wojciech Bergier, a na podobną wiosenną wyprawę wybrała się z nim Marzena Florkowska.

"Czarni bywają" nie tylko kominiarze, także hutnicy, bo 4 maja i ich święto. Jeśli nie mieliście okazji być w prawdziwej hucie, to można odwiedzić Muzeum AGH, gdzie tajniki m.in. pracy hutnika zdradza Monika Błaszczak.

Ciecz nienewtonowska to brzmi bardzo poważnie i naukowo, a w rzeczywistości oznacza doskonałą zabawę i mimowolne poznawanie praw fizyki. Wystarczy woda i duża ilość mąki ziemniaczanej i gotowe. Tak przynajmniej przekonywał Marzenę Florkowską Tomasz Kołodziej doktorant Biofizyki Instytutu Fizyki UJ. 

Niezwykłe samoloty z cienkiego styropianu i kawałek tektury lub dłonie pozwalające utrzymać je w powietrzu nawet przez kilka minut czyli Mosquito Walkalong Glider. Nauczyciele, rodzice i dzieci mieli okazję do wspólnej zabawy w Młodzieżowym Obserwatorium Astronomicznym w Niepołomicach, które właśnie rozpoczęło współpracę z Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Warsztaty prowadził m.in. Łukasz Mędrzycki z tegoż Centrum, a emocje były silne. Przekonała się o tym Marzena Florkowska.

Już niebawem, 4 maja obchodzony będzie dzień strażaka, a patronem wszystkich strażaków jest święty Florian przedstawiony w Krakowie na kościele św. Floriana na Placu Matejki czy na Bramie Floriańskiej. Święty Florian jest także patronem Krakowa. A dziś zapraszamy na spotkanie z młodymi strażakami, jeszcze uczniami czyli kadetami Szkoły Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie, Piotrem Szczygłem i Piotrem  Gibasem, a rozmawiała z nimi Marzena Florkowska.

Olbrzymie dzbaneczniki, które potrafią upolować mysz, czy też niewielkiego ptaka. Przekraczające metr wysokości - kapturnice, prawdziwi smakosze much, os i pająków. W Ogrodzie Botanicznym w Krakowie ostatni dzień Festiwalu Roślin Owadożernych zwanych także Mięsożernymi. O godzinie 12:00, 14:30 i  16:00 zaplanowano specjalne pokazy tychże roślin, które jednych przerażają, a innych zachwycają. O niezwykłym świecie roślin mięsożernych opowiadała Elżbieta Nowotarska z Ogrodu Botanicznego w Krakowie, a rozmawiała z nią Marzena Florkowska. 

Z okazji trwającego jeszcze Dnia Dziecka dziś potraktujemy naukę w Radiowym Uniwersytecie Dzieci jako pewnego rodzaju żart. Marzena Florkowska spotkała się z Łukaszem Mędrzyckim z Centrum Nauki Kopernik w Warszawie i od słowa do słowa zaczęła się rozmowa o nazwisku. MĘDRZYCKI.

To jest jego pora. Czarny bez kwitnie jak oszalały, a choć jest czarny, to kwiaty ma białe. Z tych kwiatów właśnie robi się sok, który jest niezwykle skuteczny w leczeniu przeziębień. Wiedzą o tym wszystkie mamy, ale jeśli dodatkowo mama jest naukowcem, to zabiera takie kwiaty czarnego bzu do laboratorium i rozpoczyna badania naukowe. Tak też zrobiła mineralog dr inż. Justyna Topolska z Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH, a spotkała się z nią Marzena Florkowska. 

Czy mycie rąk to czynność warta zajmowania się nią w Radiowym Uniwersytecie Dzieci? Okazuje się, że tak tym bardziej, że badania naukowe pokazują, że nawet dorośli nie potrafią właściwie wykonać tej na pozór prostej czynności. Marzena Florkowska przeszła odpowiedni kurs pod okiem dr nauk medycznych Anny Szczypty,  pielęgniarki epidemiologicznej w Szpitalu Bonifratrów w Krakowie.

23 czerwca świętujemy Dzień Ojca. Jeśli ktoś zapomniał, to przypominamy, ale także zapraszamy do posłuchania wspomnień o swoim ojcu ks. prof. Michała Hellera - niezwykłej osoby i naukowca, który zajmuje się m.in. filozofią przyrody, fizyką, kosmologią oraz relacjami nauka-wiara. O taką refleksję i wspomnienia poprosiła go Marzena Florkowska. 

Ma zamiar przepłynąć całą Wisłę na specjalnej łódce, a właściwie na dwóch łódkach. Kilka dni temu podczas swej podróży zawitał do Krakowa i utknął na śluzie Przewóz. Nie ma jednak tego złego, co by na dobre nie wyszło, bo dotarła tam Marzena Florkowska. Naszym gościem jest Marek Strzelichowski, hydrobiolog, oceanograf i instruktor nurkowania swobodnego.

Wakacje to doskonały czas na odwiedzenie Radia Kraków i poznanie tajników pracy dziennikarskiej i zajrzenia do studia radiowego od środka, a nawet przymierzenia słuchawek. Na dorosłych, a także dzieci czeka zwykle Robert Konatowcz, który ostatnio oprowadzał uczniów ze Szkoły Podstawowej im. ks. Jana Twardowskiego w Widomej. Podczas tej wycieczki zajrzeli także do Marzeny Florkowskiej. 

Wakacje to cudowny czas zabawy do woli i bez ograniczeń, a gdy braknie sił i pomysłu na budowanie szałasu w lesie czy zamku z piasku, lub gdy pogoda nie dopisze, zawsze można zagrać w gry planszowe. To taki wakacyjny uniwersytet, bo podczas tej zabawy rozwijamy różne umiejętności. Marzena Florkowska spotkała się z uczestnikami rozgrywek oraz Marcinem Ornatowskim z Polskiego Towarzystwa Kulturalnego.

Praca w laboratorium jest i zagadkowa i fascynująca. W specjalnych probówkach i na szkiełkach, dzięki specjalistycznym sprzętom, toczy się życie na przykład bakterii, które biolog może badać. Pani Agnieszka Rams, biolog pracujący w Laboratorium Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Krakowie, na co dzień bada czystość wody krakowskiej i to m.in. dzięki jej pracy wiemy, że można ją bezpiecznie pić prosto z kranu. Ale na spotkanie z Marzeną Florkowską przyniosła pluszowe zabawki, które wyobrażają różne groźne bakterie, z którymi spotykamy się na co dzień - a które żyją nie tylko w wodzie.

Zapraszamy na stronę http://akademiakropelki.krakow.pl/ prowadzonej przez Krakowskie Wodociągi. Można na niej sporo dowiedzieć się o wędrówce wody i o ciekawostach z wodą związanych. 

Praca w laboratorium jest i zagadkowa i fascynująca. W specjalnych probówkach i na szkiełkach, dzięki specjalistycznym sprzętom, toczy się życie na przykład bakterii, które biolog może badać. Pani Agnieszka Rams, biolog pracujący w Laboratorium Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Krakowie, na co dzień bada czystość wody krakowskiej i to m.in. dzięki jej pracy wiemy, że można ją bezpiecznie pić prosto z kranu. Ale na spotkanie z Marzeną Florkowską przyniosła pluszowe zabawki, które wyobrażają różne groźne bakterie, z którymi spotykamy się na co dzień - a które żyją nie tylko w wodzie.

Zapraszamy na stronę http://akademiakropelki.krakow.pl/ prowadzonej przez Krakowskie Wodociągi. Można na niej sporo dowiedzieć się o wędrówce wody i o ciekawostach z wodą związanych. 

Praca w laboratorium jest i zagadkowa i fascynująca. W specjalnych probówkach i na szkiełkach, dzięki specjalistycznym sprzętom, toczy się życie na przykład bakterii, które biolog może badać. Pani Agnieszka Rams, biolog pracujący w Laboratorium Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Krakowie, na co dzień bada czystość wody krakowskiej i to m.in. dzięki jej pracy wiemy, że można ją bezpiecznie pić prosto z kranu. Ale na spotkanie z Marzeną Florkowską przyniosła pluszowe zabawki, które wyobrażają różne groźne bakterie, z którymi spotykamy się na co dzień - a które żyją nie tylko w wodzie.

Zapraszamy na stronę http://akademiakropelki.krakow.pl/ prowadzonej przez Krakowskie Wodociągi. Można na niej sporo dowiedzieć się o wędrówce wody i o ciekawostach z wodą związanych. 

Wakacje to czas podróży - także w czasie - do dzieciństwa, gdy zapadały nam w pamięć pewne smaki i zapachy. Dziś wybieramy się do Wielkopolski, do domu rodzinnego Bartka Kieżuna, znanego krakowskiego makaroniarza - a tam zamiast makaronu - pyry z gzikiem. Z Bartkiem Kieżunem rozmawia Marzena Florkowska. 

Wyglądają jak zwykłe okulary lub okulary narciarskie, a jednak mają niezwykłe właściwości.  Alkogoogle i narkogoogle uświadamiają, jak czuje i reaguje człowiek znajdujący się pod wpływem alkoholu czy narkotyków. To doskonały sposób na bezpieczne przekonanie się, jak zmieniają się nasze reakcje i odczucia. Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Krakowie posiada alko i narkogoogle i organizuje takie pokazy. W jednym z nich uczestniczyła Marzena Florkowska. 

15 sierpnia obchodzimy Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny, czyli Święto Matki Bożej Zielnej. W tym dniu do kościołów przynosimy zioła i kwiaty, aby je poświęcić, a my zapraszamy na strych Muzeum Farmacji w Krakowie, gdzie aptekarze przechowywali zioła, tworzyli także specjalne zielniki, a dziś w dawnych szufladach znajdujemy różne niespodzianki. Dla dzieci przygotowuje je kustosz Muzeum farmacji w Krakowie doktor Monika Urbanik. 

Najstarsza polska uczelnia, czyli Uniwersytet Jagielloński i najsłynniejszy student Mikołaj Kopernik. Okazuje się jednak, że te jego studia nie przebiegały bezproblemowo, a jednak to właśnie on wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię. Być może to miód na serce studentów i ich rodziców zwłaszcza na początku nowego roku akademickiego.  Otuchę w nasze serca wlewa dr Adam Michalec z z Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego w  Niepołomicach.

W auli głównej w Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego wisi słynny obraz Jana Matejki przedstawiający Mikołaja Kopernika w chwili odkrycia. Ten obraz ma symboliczny tytuł "Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem". 

Noc w szałasie, albo pod gołym niebem - to niezapomniana wakacyjna przygoda, a takze szkoła zycia. I choć potem mamy za sobą wiele wypraw i przezyc, to te pierwsze pozostaja w pamieci. Przekonuje o tym prof. Stanisław Kędzia, pracownik Instytutu Geografii Polskiej Akademii Nauk, który prowadzi badania głównie w górach wysokich, instruktor survivalu, szkolący cywilów oraz żołnierzy z zakresu sztuki przetrwania, a rozmawiała z nim Marzena Florkowska.

Zapraszamy na kolejną wakacyjną wyprawę - tym razem szlakiem psa, który jeździł koleją – czyli bohatera opowiadania dla dzieci o tym właśnie tytule. Wycieczka jest daleka, bo aż do Włoch, a zabierają nas w nią Marzena Florkowska, oraz Melania Tutak i Paweł Kubisztal, którzy taką właśnie wyprawę mają za sobą. A rozmowa zaczyna się od lekkiego przekomarzania, kto ma zdradzić szczegóły.

Poszedłem do szkoły, ale tego dnia nie uczestniczyłem w żadnej lekcji. Wszystko to było takie niesamowite - opowiada Andrzej Lampert, wybitny śpiewak operowy o wydarzeniach sprzed dokładnie 20 lat. Wówczas bowiem jako nastolatek został zwycięzcą programu "Szansa na sukces". Marzena Florkowska zapytała Andrzeja Lamperta o lata szkolne, a przede wszystkim o ten niezwykły moment. To tak na zachętę na początek nowego roku szkolnego.

Tu można zobaczyć występ Andrzeja Lamperta (od 15 minuty)

Zapraszamy do Opactwa Ojców Cystersów w Mogile, a to z racji święta, które tuż przed nami. 14 września przypada odpust ku czci Podwyższenia Krzyża Świętego. W mogilskim sanktuarium czczone są relikwie Chrystusowego Krzyża oraz łaskami słynący wizerunek Pana Jezusa Ukrzyżowanego. Z Andrzejem Brodą, przewodnikiem po Opactwie Cysterów w Mogile rozmawiała Marzena Florkowska.

Dokładnie 60 lat temu pierwszy sztuczny satelita został wysłany w kosmos. Sputnik 1 rozpoczął misję 4 października 1957 roku, a zakończył ją po trzech tygodniach czyli 25 października. O wyprawach człowieka w kosmos z Januszem Nicewiczem z Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego w Niepołomicach rozmawia Marzena Florkowska.

Muzeum Historyczne Miasta Krakowa zaprasza dzieci, młodzież i także rodziców i dziadków  na bezpłatne wykłady, spotkania i warsztaty organizowane niemal w każdym tygodniu. A część tych zajęć odbywa się w Pałacu Krzysztofory przy Rynku Głównym, który jest nie tylko jednym z piękniejszych pałaców Krakowa, ale także miejscem, w którym niejedno się działo. Z kustoszem Piotrem Hapanowiczem kierującym tymże oddziałem Muzeum Historycznego rozmawiała Marzena Florkowska. 

Muzeum Historyczne Miasta Krakowa zaprasza dzieci, młodzież i także rodziców i dziadków  na bezpłatne wykłady, spotkania i warsztaty organizowane niemal w każdym tygodniu. A część tych zajęć odbywa się w Pałacu Krzysztofory przy Rynku Głównym, który jest nie tylko jednym z piękniejszych pałaców Krakowa, ale także miejscem, w którym niejedno się działo. Z kustoszem Piotrem Hapanowiczem kierującym tymże oddziałem Muzeum Historycznego rozmawiała Marzena Florkowska. 

Książki to także piękny druk, oprawy, ilustracje. Zapraszamy was zatem do Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie przy ul. św. Wawrzyńca, gdzie obejrzeć można wystawę drukarstwa krakowskiego od XV wieku. Starym maszynom drukarskim przyglądali się Tomasz Hirkyj z Działu Edukacji i Obsługi Wystaw Muzeum Inżynierii Miejskiej i Marzena Florkowska

Jak zostać naukowcem i odkryć lub wynaleźć coś na miarę nagrody Nobla - takie oto pytanie zadaje sobie wiele młodych osób. A okazuje się, że może zacząć się od kółka zainteresowań w szkole lub domu kultury. O tym, jak rodzą się takie pomysłu z dr. hab. Piotrem Wasylczykiem, fizykiem obecnie pracującym na University College London rozmawiała Marzena Florkowska.
 

W ramach Radiowego Uniwersytetu Dzieci dziś propozycja wycieczki poza Kraków - do Zamku Tenczyn we wsi Rudno na Jurze Krakowsko- Częstochowskiej. Jesienią te ruiny wyglądają malowniczo, a i historii tam nie brakuje. Jest także wiele zagadek m.in. nazwa zamku, i te z Anną Zimnal, nauczycielką i przewodniczką rozwiewała Marzena Florkowska. 

W szkole można nauczyć się prac, szyć, prasować, a także gotować i piec - i nie jest to szkoła dla pań domu, ale przeciętna szkoła w Finlandii. Szkoła życia - można powiedzieć. Takie fińskie szkoły odwiedzała ostatnio Ewa Krupnik z Fundacji LIS, a rozmawiała z nią Marzena Florkowska.

Czy imię January ma coś wspólnego ze styczniem? Takie rozważanie prowadzą właściciel imienia, prof. January Wajner z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Marzena Florkowska

Historia może być nie tylko ciekawa, ale także pyszna, czyli "Historia! Mniam!" Ewa Krupnik tak właśnie proponuje poznawać przeszłość, a dziś razem z nią wybieramy się w krainę pierników.

Robot Staszek, zaprogramowany przez studenta Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie Wojciecha Świtałę, gra na pianinie, opanował także perkusję, a na koniec występu kłania się publiczności. Gra nie sam, bo na skrzypcach towarzyszy mu twórca tego projektu. O ile dla Wojciecha Świtały emocje narastają, bo występ taki ma być głównym punktem obrony pracy dyplomowej, o tyle Staszek zachowuje zimną krew. A stwierdziła to Marzena Florkowska.

Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie zaprasza dzieci, młodzież i dorosłych na nową wystawę "To takie proste". 
 

Ferie zimowe zbliżają się wielkimi krokami i zapewne część z was pojedzie na obozy harcerskie. A jak wiadomo harcerz musi mieć kompas. Dziś zaglądamy do Biblioteki Jagiellońskiej i tam odnajdujemy przepis na niezwykły kompas - wystarczy tylko dłoń i słomka... Z dyrektorem Jagiellonki, który wyszukuje takie ciekawostki, prof. Zdzisławem Pietrzykiem rozmawiała Marzena Florkowska.

Mirra, kadzidło i złoto - to dary, które trzej królowe przynieśli do stajenki. Dziś o złocie nie będziemy rozmawiać, ale dwa pozostałe dary intrygują tym bardziej, że są wykorzystywane współcześnie m.in. w medycynie.  Z prof. Zofią Włodarczyk z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, autorką "Leksykonu roślin biblijnych" spotkała się Marzena Florkowska.

Kornel ma śmieszne imię, nosi okulary i nie umie grać w koszykówkę. Ma za to nieograniczoną wyobraźnię, pudełko kredek i ołówek. Znacie takiego chłopca? Ostatnio odwiedzał dzieci leczące się w 4 krakowskich szpitalach, a wszystko za sprawą Teatru Bagatela i przedstawienia "O czym marzą kredki". Na takie właśnie spotkanie do Szpitala św. Ludwika wybrała się Marzena Florkowska. I okazało się, że rysować to lubią wszystkie dzieci.

_{Fot. Teatr Bagatela}

^{Commiphora abyssinica - balsamowiec mirra fot. Z. Włodarczyk}

^{Kadzidło, fot. Z. Włodarczyk}

4 grudnia Święto górników, Barbórka, przenosimy się zatem do Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, której patronuje właśnie św. Barbara. Przedstawiana z wieżą, książką, czasem jako młoda dziewczyna, a czasem jako śląska kobieta. Na dachu uczelni znajduje się taki posąg św. Barbary i warto zadrzeć głowę, aby mu się przyjrzeć. Z Agnieszką Olszewską z Muzeum AGH spotkała się Marzena Florkowska. 

^{Fot. dzięki uprzejmości AGH}

To beztroskie, wakacyjne łażenie po łąkach i lasach, podpatrywanie zwierząt, tych gospodarskich i tych, które żyją choćby w strumieniach. Zapraszamy do poznawania zwierząt żyjących w wodzie. Ich wielkim pasjonatem jest nauczyciel Szymon Pitek, z którym rozmawiała Marzena Florkowska.

Oczywiście przy wszelkich tego typu wyprawach trzeba w pierwszej kolejności pamiętać o bezpieczeństwie i najlepiej ustalać to z rodzicami czy opiekunami.

^{Jętka. Fot.Uniwersytet Dzieci}

Wystarczy słoik, spinacz, folia aluminiowa, trochę wiedzy - i zabawa gotowa, a  raczej gotowy elektroskop. Tak przynajmniej  przekonuje Szymon Pitek z Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego w Niepołomicach, który razem z dziećmi takie urządzenie budował.

Jak zbudować elektroskop:

1. Wszystko, co będzie potrzebne do wykonania elektroskopu: spinacz, gwóźdź, młotek, kombinerki, nożyczki, słoik z nakrętką:

2. W nakrętce od słoika wykonujemy niewielki otwór, spinacz wyginamy w kształt haczyka, z folii aluminiowej wycinamy dwie zawieszki:

3. Spinacz należy zamocować w wykonanym otworze (w razie konieczności można go przykleić do nakrętki taśmą klejącą) i powiesić na nim "skrzydełka" z filii aluminiowej - ważne jest, by mogły się one swobodnie poruszać:

4. Gotowy elektroskop - po zbliżeniu do niego naelektryzowanego ciała, folia aluminiowa zawieszona na spinaczu będzie się poruszać:

Czy myśleliście kiedyś, że nawet w naszym przydomowym ogródku możemy mieć prawdziwy ogród biblijny? Wystarczy nie wyrywać pokrzywy i kąkola i początek gotowy. Warto także wybrać się na wycieczkę do tzw. ogrodu biblijnego. Jego urok polega na tym, że nie tylko rosną tam rośliny wymienione w Biblii, ale także są one podpisane odpowiednimi cytatami z Pisma Świętego, pojawiają się też biblijne rzeźby. Taki ogród biblijny znajduje się m.in. w Myczkowcach, Muszynie czy Proszowicach, a także samym Krakowie u księży salezjanów.  
O tym, jak założyć własny ogród biblijny z prof. Zofią Włodarczyk z Katedry Roślin Ozdobnych Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie rozmawiała Marzena Florkowska.

^{Kolekcja zbóż uprawianych w czasach Jezusa}

27 marca 1851 roku w Panteonie w Paryżu po raz pierwszy Jean Bernard Léon Foucault, francuski fizyk i astronom zademonstrował tzw. wahadło Foucault, dzięki czemu można było przekonać się i zobaczyć, że Ziemia wiruje. Jutro mija kolejna rocznica tego pokazu, a ponieważ odbył się on w czwartek, zatem w każdy czwartek w krakowskim kościele św. Piotra i Pawła przy ul. Grodzkiej odbywają się otwarte, bezpłatne pokazy takiego właśnie wahadła. Prowadzi je astronom, dr Adam Michalec, z którym spotkała się Marzena Florkowska.

A więcej o pokazach wahadła Foucault można przeczytać TUTAJ.

A oto inne przykłady wahadła:

^{Wahadło Foucaulta w wieży Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. Fot. Wikipedia/Dr Benway}

^{Wahadło Foucault w Panteonie w Paryżu. Fot. Wikipedia/Arnaud 25}

_{Wahadło Foucaulta w budynku Wydziału Fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Fot. Wikipedia}