Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

Sprawa katyńska i literaci

Ferdynand Goetel prozaik, dramatopisarz, publicysta, scenarzysta i działacz polityczny i Jan Emil Skiwski pisarz, publicysta, jeden z najwybitniejszych przedwojennych krytyków literackich. Pierwszy w kwietniu 1943 roku na miejsce odkrytych przez Niemców masowych grobów polskich oficerów w lasku katyńskim pojechał w ramach oficjalnej delegacji za wiedzą i zgodą władz RP na uchodźstwie , drugi został przywieziony na miejsce mordu bez zgody rządu. Nie byli jedynymi polskimi literatami na miejscu. W 2003 roku nakładem Instytutu Pamięci Narodowej ukazała się książka krakowskich historyków Stanisława Marii Jankowskiego i Ryszarda Kotarby pt. „Literaci a sprawa katyńska”. W 80.rocznicę opublikowania informacji o ujawnieniu w Katyniu masowych grobów, w których spoczywały szczątki prawie 22 tys. obywateli II Rzeczypospolitej zamordowanych na rozkaz sowieckich władz w historycznej odsłonie Koła kultury przypominamy z archiwum RK rozmowę o związku polskich literatów z tzw. sprawą katyńską z autorami książki S.M. Jankowskim (zmarłym w 2022 roku) oraz Ryszardem Kotarbą. Program prowadziła Jolanta Drużyńska

Ekshumacja zamordowanych przez NKWD oficerów Wojska Polskiego w Katyniu zlecona przez Niemców – kwiecień 1943 r. Fot. AIPN

Stanisław M. Jankowski i Ryszard Kotarba, "Literaci a sprawa katyńska – 1945,"

Część zasadnicza książki to nieznane dotąd protokoły zeznań m.in.: Andrzejewskiego, Dąbrowskiej, Iwaszkiewicza, Jastruna, Kisielewskiego, Kotta, Kruczkowskiego, Miłosza, Nałkowskiej, Przybosia i Wyki – przesłuchiwanych w związku ze śledztwem przeciw pisarzom podejrzanym o kolaborację z Niemcami. Literaci zeznają na temat postaw środowiska, realiów życia okupacyjnego oraz stosunku do sprawy Katynia i działań w tym zakresie podejmowanych przez propagandę hitlerowską. Formułują też własne przemyślenia związane z kwestią katyńską. Autorzy książki podkreślają, że śledztwo prowadzono tuż po wojnie, a więc jeszcze przed umocnieniem reżimu totalitarnego, dlatego cytowane wypowiedzi obrazują miarodajną opinię środowiska literackiego (zgodną z osobistym wyborem politycznym, dokonanym po 1945 r.) w kwestii uznawanej za jedną z kluczowych w minionej wojnie. Do lektury protokołów przygotowują dwa teksty: publicystyczny, omawiający wypowiedzi i postawy przesłuchiwanych (pióra S.M. Jankowskiego) i historyczny – charakteryzujący zawartość akt oraz postacie prokuratorów i kierunki prowadzonego śledztwa (autorstwa R. Kotarby)

Autor:
Jolanta Drużyńska

Wyślij opinię na temat artykułu

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Dodaj komentarz

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię