Paweł Sołtysik: Renta wdowia, przyjęła się taka nazwa, daje nam do zrozumienia kogo dotyczy. Czym jest renta wdowia i od kiedy zacznie obowiązywać.
Anna Szaniawska: Renta wdowia to jest ustalenie prawa do dwóch świadczeń w zbiegu, czyli prawa do swojego świadczenia np. emerytury, czy też renty z tytułu niezdolności do pracy i drugiego świadczenia renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Jednak sam status wdowy i wdowca, i prawo do dwóch świadczeń nie wystarczą, aby to świadczenie móc pobierać.
Należy spełnić następujące warunki:
Wdowa lub wdowiec muszą mieć ukończone 60 lat jeśli chodzi o kobietę i 65 lat jeśli chodzi o mężczyznę.
Drugi warunek to pozostawać ze zmarłym małżonkiem aż do dnia jego śmierci we wspólnocie małżeńskiej.
Następnie nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku po ukończeniu 55 lat jeśli chodzi o kobiety i 60 lat jeśli chodzi o mężczyzn.
Ostatni warunek: nie zawierać nowego związku małżeńskiego, bo automatycznie ta osoba traci prawo do renty wdowie.
Przepisy wchodzą na początku 2025 roku. Czy dotyczą także osób, które zostały wdową, wdowcem wcześniej?
Przede wszystkim żeby złożyć wniosek o rentę wdowią należy mieć prawo do dwóch świadczeń, czyli prawo do własnego świadczenia, czyli emerytury czy renty oraz prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Czyli jeśli jest taka sytuacja, że dana osoba pobiera jedno z tych świadczeń, które było dla niej bardziej korzystne i nie ustalała w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych prawa do drugiego świadczenia, to powinna to jak najszybciej zrobić, żeby później po styczniu móc złożyć wniosek o rentę wdowią. I od razu zaznaczę, że z tym wnioskiem nie trzeba się śpieszyć, ponieważ tutaj przepisy wchodzą w życie od 1 stycznia, ale wdowy i wdowcy będą mieć 7 miesięcy na złożenie tego wniosku. Jeśli złożą ten wniosek od 1 stycznia do 31 lipca, to i tak prawo do renty wdowie i będzie przysługiwać im od 1 lipca 2025 roku.
Jaka będzie wysokość renty wdowiej?
To będzie wyglądać w ten sposób, że będzie można pobierać 100% renty rodzinnej plus 15% własnego świadczenia lub odwrotnie 100% własnej emerytury czy też renty plus 15% renty rodzinnej. Od 2027 roku prawo do tego drugiego świadczenia będzie wyższe, bo będzie to 25% drugiego świadczenia. Od razu też zaznaczę, jest tutaj limit i to jest trzykrotność minimalnego wynagrodzenia. W tym momencie jest to kwota 5380 zł i 88 groszy, czyli po przekroczeniu tej kwoty Zakład Ubezpieczeń Społecznych zmniejszy świadczenie właśnie do tego limitu.
Czyli renta wdowia będzie dostępna dla osób, podkreślmy to raz jeszcze, które owdowiały przed wejściem w życie nowych przepisów pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów. Czy renta wdowia przysługuje po ostatnim małżonku?
Nie można zawrzeć nowego związku małżeńskiego, ponieważ wtedy prawo do renty wdowie jej wygasa.