"Przez trzy dni wierzyłem, że ta tragedia nas połączy" – prof. Dudek o micie Smoleńska

15 lat po katastrofie smoleńskiej nie ma ani zgody narodowej, ani przekonujących dowodów na zamach. Są za to zmarnowane szanse i polityczne manipulacje – ocenia prof. Antoni Dudek.

Fot. Marek Lasyk

15. rocznica katastrofy smoleńskiej. Główne uroczystości w Krakowie i Warszawie

Zjednoczenie po katastrofie trwało zaledwie kilka dni – zdaniem prof. Dudka przełomem była decyzja o pochówku Lecha Kaczyńskiego na Wawelu.
Nie przeprowadzono rzetelnej analizy działania państwa po katastrofie, bo główne siły polityczne były zbyt zainteresowane własnym wizerunkiem.
PiS przez 8 lat rządów nie udowodnił tezy o zamachu, a kluczowe działania miały charakter propagandowy, nie śledczy.
Religia smoleńska dziś funkcjonuje już tylko w wąskim kręgu politycznym, a narracja o zamachu nie znajduje potwierdzenia w faktach.
Smoleńsk nie stworzył polaryzacji, ale ją pogłębił, obniżając jakość debaty publicznej i kultury politycznej w Polsce.

Posłuchaj rozmowy

Krótka jedność, długa wojna

Jak mówi prof. Dudek, katastrofa smoleńska miała potencjał do zjednoczenia Polaków, ale został on zaprzepaszczony niemal natychmiast po ogłoszeniu decyzji o pochówku Lecha Kaczyńskiego na Wawelu:

Przez trzy dni wierzyłem, że ta tragedia nas połączy. Do momentu, kiedy pojawił się Wawel. Wtedy zrozumiałem, że będzie nas dzielić – mówi Dudek.

Od tego momentu rozpoczął się proces radykalizacji i zawłaszczania pamięci o katastrofie przez partie polityczne.

Norbert Kaczmarczyk: W pewnej mierze przy kampaniach temat Smoleńska służy wszystkim. Nie służy jednak Polsce

Brak analizy, bo zabrakło woli politycznej

Profesor krytykuje zarówno PiS, jak i Platformę Obywatelską za zaniechania. Tłumaczy, że obie strony sporu nie miały interesu w niezależnym, krytycznym spojrzeniu na Smoleńsk – jedna jako „ofiara”, druga jako „odpowiedzialna za państwo” w tamtym czasie. Największy zarzut kieruje jednak do Antoniego Macierewicza:

Skierowanie osoby tak zaburzonej jak pan Macierewicz do wyjaśniania tego źle wróżyło. I niestety się potwierdziło.

Zamiast faktów – polityczne widowisko

Prof. Dudek przypomina, że przez lata nie przedstawiono żadnych dowodów na zamach, mimo że PiS dysponował pełnią władzy. Przekaz polityczny był jednak kontynuowany:

Prezes Kaczyński ogłosił, że był zamach. To jest oficjalne wyznanie wiary w PiS-ie.

W jego ocenie „religia smoleńska” – kiedyś ważne narzędzie politycznej mobilizacji – dziś niemal całkowicie straciła siłę oddziaływania. Obecnie narracja skupia się już nie na Tusku, a na Putinie, bez realnych podstaw dowodowych.

Weronika Smarduch: Macierewicz ani nie był dobrym ministrem, ani nie wyjaśnił katastrofy smoleńskiej

Polityka jako 97. ofiara Smoleńska?

Mariusza Janickiego postawił tezę, że „polska polityka była 97. ofiarą katastrofy”. Prof. Dudek odpowiada:

Smoleńsk zdecydowanie pogłębił istniejącą już polaryzację i obniżył poziom kultury politycznej. Ale gdyby nie on, znaleziono by inne powody do podziału.

Nadzieja na przyszłość – po odejściu dwóch liderów

Na pytanie, czy możliwa jest jeszcze bezstronna analiza tej tragedii, prof. Dudek odpowiada z umiarkowanym optymizmem:

Mam taką nadzieję, ale dopiero po odejściu Kaczyńskiego i Tuska z polityki. To byłoby potrzebne choćby dla uczczenia pamięci ofiar.

Autor:

Bartłomiej Ziaja

Komentarze (1)

polak

2025-04-11

Nie było woli politycznej,oraz duże przeszkody w celu udowodnienia zamachu-co jest bardzo prawdopodobne !

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

"Przez trzy dni wierzyłem, że ta tragedia nas połączy" – prof. Dudek o micie Smoleńska

Krótka jedność, długa wojna

Brak analizy, bo zabrakło woli politycznej

Zamiast faktów – polityczne widowisko

Polityka jako 97. ofiara Smoleńska?

Nadzieja na przyszłość – po odejściu dwóch liderów

Komentarze (1)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Oświęcim: policja poszukuje nastoletniego rowerzysty, który uciekł z miejsca wypadku drogowego

Wspólnoty zaprojektowane — między rzeczywistością a wizją

PRZESUNIĘTE HORYZONTY

KRUCHE OBRAZY / FRAGILE IMAGES - malarstwo na szkle. Wystawa w ramach Festiwalu Sztuki Trójmorza

Festiwal Sztuki Trójmorza 2025

Zignorowała znak STOP i potrąciła motocyklistę. Prokuratura i sąd prowadzą "spór" o prawo jazdy oskarżonej. WIDEO

Sławomir Peszko zwolniony z funkcji trenera Wieczystej Kraków

15 lat temu odbył sie pogrzeb pary prezydenckiej na Wawelu

Nożownikowi z Rytra grozi nawet dożywocie

Tarnów: Mimo skrajnych opinii sygnalizacja świetlna na przejściu na Mickiewicza zostaje na stałe

Zakopane: nowy zarzut dla nożownika z wypożyczalni quadów

"Przez trzy dni wierzyłem, że ta tragedia nas połączy" – prof. Dudek o micie Smoleńska

Krótka jedność, długa wojna

Brak analizy, bo zabrakło woli politycznej

Zamiast faktów – polityczne widowisko

Polityka jako 97. ofiara Smoleńska?

Nadzieja na przyszłość – po odejściu dwóch liderów

Komentarze (1)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Oświęcim: policja poszukuje nastoletniego rowerzysty, który uciekł z miejsca wypadku drogowego

Wspólnoty zaprojektowane — między rzeczywistością a wizją

PRZESUNIĘTE HORYZONTY

KRUCHE OBRAZY / FRAGILE IMAGES - malarstwo na szkle. Wystawa w ramach Festiwalu Sztuki Trójmorza

Festiwal Sztuki Trójmorza 2025

Zignorowała znak STOP i potrąciła motocyklistę. Prokuratura i sąd prowadzą "spór" o prawo jazdy oskarżonej. WIDEO

Sławomir Peszko zwolniony z funkcji trenera Wieczystej Kraków

15 lat temu odbył sie pogrzeb pary prezydenckiej na Wawelu

Nożownikowi z Rytra grozi nawet dożywocie

Tarnów: Mimo skrajnych opinii sygnalizacja świetlna na przejściu na Mickiewicza zostaje na stałe

Zakopane: nowy zarzut dla nożownika z wypożyczalni quadów

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię