Pod niemiecką okupacją - ziemie wcielone i Nebenland. "Polska krwawi. Polska walczy" cz. IV

Niemcy nazywali je „wschodnimi ziemiami wcielonymi” lub „zaanektowanymi obszarami wschodnimi”, pozostałe tereny stały się Nebenlandem, krajem przybocznym Rzeszy, rodzajem kolonii - tak wyglądała rozparcelowana przez III Rzeszę Rzeczpospolita po 1 września 1939 roku. O niemieckich okupacjach ziem polskich w historycznej odsłonie Koła kultury mówił krakowski historyk prof. Andrzej Chwalba autor pierwszej syntezy II wojny światowej na ziemiach polskich „Polska krwawi. Polska walczy. Jak żyło się pod okupacją 1939 -1945”. Program prowadziła Jolanta Drużynska.

1. Parada wojsk niemieckich w Krakowie w październiku 1940 2. zdjęcie nie przedstawia autentycznej sytuacji z 1 września 1939. Jest to inscenizacja z 14 września 1939 na potrzeby propagandy niemieckiej . Granica Polski z Wolnym Miastem Gdańskiem („Przejście graniczne Orłowo Kolibki” w Gdyni, po drugiej stronie Sopot Kamienny Potok). Żołnierze niemieccy niszczą polski szlaban graniczny i godło Polski. Rozpoczęcie II wojny światowej 1 września 1939. 3. Masowa egzekucja Polaków przeprowadzana przez Niemców w Piaśnicy. 4. Polacy aresztowani podczas „akcji oczyszczającej” w Gdyni. Wrzesień 1939 / fot.wikipedia

J.Drużyńska rozmawia z prof. A. Chwalbą

8 października 1939 roku Hitler wydał dekret o włączeniu zachodniej części Polski do Rzeszy. Ziemie te będziemy nazywali Ziemiami Zachodnimi (ZZ). Natomiast Niemcy nazywali je „wschodnimi ziemiami wcielonymi” lub „zaanektowanymi obszarami wschodnimi”. Regiony te zamieszkiwało ponad 10 milionów osób, z czego Polacy stanowili 88%, a Niemcy i Żydzi po około 6%. Pozostałą część wojennej zdobyczy stanowiło Generalne Gubernatorstwo zarządza ne przez Hansa Franka. W październiku nie zdecydowano jeszcze o ostatecznej granicy między GG a Rzeszą, gdyż politycy niemieccy spierali się m.in. o przynależność Łodzi i okręgu. Ostatecznie 4 listopada 1939 roku Hitler zadecydował, że będzie częścią Rzeszy. Za takim rozwiązaniem lobbowali m.in. tamtejsi niemieccy przemysłowcy. Pięć dni później, w rocznicę puczu monachijskiego, nastąpiło uroczyste wcielenie Łodzi i okręgu łódzkiego. Frank bezskutecznie protestował. Ziemie Zachodnie podzielono na okręgi (prowincje), które składały się z rejencji, rejencje z powiatów, a powiaty z gmin wiejskich i miejskich. […] Na czele prowincji stali namiestnicy wyposażeni w rozległe kompetencje. Nazywano ich ironicznie „książętami Rzeszy”. Łączyli oni władzę administracyjną z partyjną, gdyż byli też gauleiterami NSDAP. Okręg Gdańsk-Prusy Zachodnie przypadł Albertowi Forsterowi, Kraj Warty Arthurowi Greiserowi, Śląsk (w styczniu 1941 roku) Fritzowi Brachtowi. Na czele Prus Wschodnich stał Erich Koch jako nadprezydent i gauleiter.

[…] Niemiecka polityka na ZZ była zdeterminowana przez pryncypia rasowe. Wprowadzono segregację rasową, i to nie tylko za życia, ale i po śmierci. Prawo nakazywało pochówek Polaków i Niemców na oddzielnych cmentarzach. Prochy Niemców nie powinny były sąsiadować z prochami Polaków. „My, Niemcy, przyszliśmy jako panowie, a Polacy mają być odtąd naszymi sługami” — oświadczył Greiser 21 września 1939 roku w Poznaniu. „Jesteśmy narodem pa nów i musimy pamiętać, że najnędzniejszy robotnik niemiecki jest rasowo i biologicznie tysiąckroć bardziej wartościowy niż tutejsza ludność” — oświadczył Koch 5 marca 1943 roku. Dlatego Niemcy muszą być obdarowani przywilejami, w tym prawem do korzystania z pracy niewolników, Polaków i Żydów. O przynależności do ras decydowała „wartość rasowa”. Kontakty między rasą najszlachetniejszą, czyli niemiecką, a podłą, czyli polską, zostały ograniczone do niezbędnego minimum. Ani Polacy, ani Żydzi nie mogli być goszczeni przez panów, a panom nie wolno było przyjąć zaproszenia do wspólnego spędzania czasu. Apartheid stanowił naczelną zasadę niemieckiej polityki, aczkolwiek — o czym mowa będzie dalej — trudno ją było wyegzekwować.

A.Chwalba „ Okupacja niemiecka .Ziemie zachodnie „ w: „Polska krwawi. Polska walczy. Jak żyło się pod okupacją 1939-1945”

Objęcie urzędu gauleitera przez Arthura Greisera Poznań 1939/ fot. wikipedia

NEBENLAND

Z pozostałych polskich terytoriów utworzono Generalne Gubernatorstwo dla Okupowanych Obszarów Polskich. Dekret z 12 października 1939 roku nabrał mocy prawnej 26 tego samego miesiąca. Między GG a Rzeszą istniała granica paszportowa, dewizowa, walutowa i policyjna. Na obszarze o powierzchni 94,1 tys. kilometra kwadratowego mieszkało około 12 milionów osób, z czego Polacy stanowili 81,7% ogółu, Żydzi 12,5%, Ukraińcy 5%, Niemcy 0,8%. W 1940 roku niemieckie biuro statystyczne odnotowało także 65 tysięcy folksdojczów i 80 tysięcy górali. GG było podzielone na cztery dystrykty: warszawski, krakowski, radomski i lubelski, a te na powiaty, gminy i sołectwa (wsie). Granice powiatów nie pokrywały się z przedwojennymi i z reguły były od nich większe. Po 22 czerwca 1941 roku ziemie dotychczas okupowane przez Związek Sowiecki znalazły się pod okupacją niemiecką.

[..] Czym było, a czym nie było GG? Nie wchodziło w skład Rzeszy, choć ona wykonywała w nim władzę zwierzchnią. Nie stanowiło quasi-państwa, a jedynie odrębny twór o niezdefiniowanym charakterze. Nieoficjalnie określano je jako obszar niemieckich interesów. 19 stycznia 1940 roku doprecyzował to Frank, powiadając: „Dziś GG jest pełnowartościową częścią składową niemieckiej przestrzeni życiowej”. Polacy nazywali je „królestwem Franka”, „Frankonią” lub „Gestapolandem”. Z pewnością, jak podkreślali badacze, było „rezerwuarem taniej siły roboczej na wielką skalę”, „miejscem bezwzględnej eksploatacji”, „gigantycznym obozem pracy”. 31 lipca 1940 roku, tj. po klęsce Francji, usunięto z tytulatury zdanie o GG „dla okupowanych obszarów polskich”. Przestało być siedzibą Polaków, a stało się Nebenlandem, krajem przybocznym Rzeszy, rodzajem kolonii. Po Zagładzie niemieccy politycy zastanawiali się nad możliwością włączenia GG do Rzeszy. Oczywiście Frank był temu przeciwny.

A.Chwalba „ Okupacja niemiecka . Generalne Gubernatorstwo” „ w: „Polska krwawi. Polska walczy. Jak żyło się pod okupacją 1939-1945”

Władze GG, od lewej Ernst Kundt, Ludwig Fischer, Hans Frank, Otto Wächter, Ernst Zörner, Richard Wendler/ fot. wikipedia

Autor:

Jolanta Drużyńska

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Pod niemiecką okupacją - ziemie wcielone i Nebenland. "Polska krwawi. Polska walczy" cz. IV

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Ekspresowa modernizacja toru żużlowego w Mościcach. To jednak nie wystarczy

Ciepły i słoneczny początek tygodnia w Krakowie

Aktualności komunikacyjne 28.04

Ghosting, gaslighting, lovebombing - nowe spojrzenie na zachowania w relacjach

To oni pomagali ofiarom wypadku w alei Róż. Teraz Kraków docenił tę pomoc

Bycza interwencja. Strażacy uratowali zwierzę, które wpadło do Dunajca

Izabela Marcisz: Dużo mnie to kosztowało, ale jestem zadowolona z tego, co mam

Plakaty wyborcze niszczone na potęgę. Tarnowska policja prowadzi już dziewięć śledztw

Jest szansa na drugą karetkę neonatologiczną w Małopolsce. NFZ ogłosił konkurs

Ruch Muzyczny na fali: Maciej Kucharski rozmawia z Markiem Szlezerem i Jakubem Puchalskim

„Chcemy być autorami własnej przyszłości”. Kampania profrekwencyjna dla młodych jest już w Krakowie

Marsz milczenia w byłym KL Auschwitz. "Kto nie pamięta przeszłości, ten skazany jest na jej powtórzenie"

Pod niemiecką okupacją - ziemie wcielone i Nebenland. "Polska krwawi. Polska walczy" cz. IV

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Ekspresowa modernizacja toru żużlowego w Mościcach. To jednak nie wystarczy

Ciepły i słoneczny początek tygodnia w Krakowie

Aktualności komunikacyjne 28.04

Ghosting, gaslighting, lovebombing - nowe spojrzenie na zachowania w relacjach

To oni pomagali ofiarom wypadku w alei Róż. Teraz Kraków docenił tę pomoc

Bycza interwencja. Strażacy uratowali zwierzę, które wpadło do Dunajca

Izabela Marcisz: Dużo mnie to kosztowało, ale jestem zadowolona z tego, co mam

Plakaty wyborcze niszczone na potęgę. Tarnowska policja prowadzi już dziewięć śledztw

Jest szansa na drugą karetkę neonatologiczną w Małopolsce. NFZ ogłosił konkurs

Ruch Muzyczny na fali: Maciej Kucharski rozmawia z Markiem Szlezerem i Jakubem Puchalskim

„Chcemy być autorami własnej przyszłości”. Kampania profrekwencyjna dla młodych jest już w Krakowie

Marsz milczenia w byłym KL Auschwitz. "Kto nie pamięta przeszłości, ten skazany jest na jej powtórzenie"

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię