"Pejzaże regionalne" Audycja z dn. 4.08. 2024 r.

ZAGADKA HISTORYCZNA (4.08)

Przed stu laty w nocy z 3, na 4 sierpnia 1924 r. sowiecki oddział dywersyjny dokonał napadu na powiatowe, trzytysięczne miasteczko w województwie nowogródzkim.

Była to ważna graniczna stacja kolejowa na trasie z Brześcia przez Baranowicze do Mińska.

Uzbrojona grupa dywersantów sowieckich, wcześniej dowieziona ciężarówkami Armii Czerwonej na odległą około 15 km granicę polsko - sowiecką wtargnęła do miasteczka i zabiła 7 policjantów oraz urzędnika starostwa, sterroryzowała i ograbiła tę miejscowość.

Bezpośrednio po tym wydarzeniu władze polskie podjęły decyzję o utworzeniu KORPUSU OCHRONY POGRANICZA.

Proszę podać nazwę tego miasteczka.

ADRES INTERNETOWY: [email protected]

                                            do godz. 7.30 dnia 4.08.2022 r.

UPOMINKI:

książka Wiktora Suworowa "AKWARIUM"

2 zestawy publikacji o OLKUSZU

książka "MIREK MĄKA. WĘDRUJĄC OBRZEŻAMI OSWOJONEGO ŚWIATA. Teksty wybrane oraz wspomnienia jego przyjaciół".

album "RYTMY I SZEPTY. DWUGŁOS NIEZALEŻNY (Krystyna Olchawa - wiersze, Wincenty Kućma - rysunki)"

MICHAŁ KOZIOŁ - znawca historii Krakowa i Małopolski, wakacje w lipcu spędził we wsi JAWORKI koło Szczawnicy.

Wizyta na tamtejszym cmentarzu przy mogile FILIPA IKONIAKA (zm. 4 stycznia 2017 r.) urodzonego w tej wsi, po II wojnie światowej wysiedlonego do Związku Sowieckiego, który po 1957 r. zamieszkał na Ziemiach Zachodnich, a potem powrócił w rodzinne strony, skłoniła go do refleksji, czy te ziemie przed 1947 r. zamieszkiwali Rusnacy czy Łemkowie?

Szczególną wskazówką może być inskrypcja zamieszczona na nagrobku Filipa Ikoniaka.

Posłuchaj!

Major dyplomowany piechoty Wojska Polskiego MARIAN CHODACKI był w II RP dyplomatą, w latach 1936 - 1939 Komisarzem Generalnym Rzeczpospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku.

Po II wojnie światowej pozostał w Stanach Zjednoczonych i w Nowym Jorku, w latach 1949 -1951, był dyrektorem wykonawczym Instytutu Józefa Piłsudskiego

Marian Chodacki pseudonim "MARACZ" urodził się w NOWYM SĄCZU w 1898 r. i tam uzyskał maturę.

Od roku na ścianie I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Długosza widnieje tablica przypominająca zasługi wybitnego absolwenta tej szkoły, który był synem Juliusza i Marii z Raczyńskich - przypomina PIOTR RYCHLEWSKI, nauczyciel historii w I LO w Nowym Sączu.

Posłuchaj!

BOBOWA uznawana jest za polską stolicę koronki klockowej.

To rękodzieło znane tam od II połowy XIX w. kultywowane jest do dziś.

Od 2000 roku odbywa się tam Międzynarodowy Festiwal Koronki Klockowej.

Jubileuszowy XXV Festiwal rozpocznie się 5 września i potrwa do 8 września 2024 r.

O ile koronka klockowa cieszy się w Bobowej dużym zainteresowaniem, to zanika inne rękodzieło artystyczne - gobeliniarstwo.

Już tylko kilka osób potrafi tkać obrazy malowane wełnianą nitką.

Są wśród nich DOROTA JOB i BEATA WSZOŁEK.

Wyjaśniają tajniki gobeliniarstwa i opowiadają o swoich pracach.

Posłuchaj!

PIWNICZNA - ZDRÓJ to świetny punkt wypadowy na trasy turystyczne Beskidu Sądeckiego w pasma RADZIEJOWEJ (1.262 m) i JAWORZYNY KRYNICKIEJ (1.114 m).

Można dotrzeć stąd przez Obidzę do Jaworek, a przez ELIASZÓWKĘ (1.023 m) na Słowację.

Wędrując żółtym szlakiem na NIEMCOWĄ (963 m) miniemy pomnik poświęcony najwyżej położonej w Polsce szkole, którą w latach 60. XX w opisała MARIA KOWNACKA (1894 - 1982) w książce "Szkoła nad obłokami".

O szlakach okolic Piwnicznej informuje BARBARA KOTARBOWA - przewodnik miejski, członek Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego.

Posłuchaj!

W 1921 r. zoolog i lekarz EDWARD LUBICZ - NIEZABITOWSKI (1875 - 1946) otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Nowego Targu.

W Nowym Targu w 1905 r. objął obowiązki profesora w gimnazjum, a w 1918 r. został jego dyrektorem i zorganizował w nim pierwsze w kraju bezpłatne ambulatorium dla młodzieży szkolnej.

W mieście prowadził również praktykę lekarską oraz badania naukowe.

Od 1921 r. zamieszkał w Poznaniu, gdzie otrzymał nominację na profesora zwyczajnego anatomii. Zmarł w 1946 r.

Życiorys i naukowy dorobek tego uczonego, absolwenta medycyny na Uniwersytecie Jagiellońskim, przybliża prof. STEFAN WITOLD ALEXANDROWICZ.

Posłuchaj!

Czołowy malarz polskiego symbolizmu JACEK  MALCZEWSKI urodził się w 1854 r. w RADOMIU i dopiero jako 17 latek przeniósł się do Krakowa.

W rodzinnym mieście ma dziś pomnik, jest patronem muzeum, a sejmik województwa mazowieckiego ogłosił ten rok "Rokiem Jacka Malczewskiego", z okazji 170. rocznicy urodzin artysty.

Muzeum Ziemi Tarnowskiej w swych zbiorach posiada tylko jeden jego obraz.

To "Autoportret" z 1921 r., który do  roku 1945 znajdował się w Pałacu Goetzów w Okocimiu.

O tym obrazie oraz o wakacyjnych pobytach J.Malczewskiego w Lusławicach, Charzewicach i Domosławicach koło Zakliczyna nad Dunajcem opowiada historyk sztuki BARBARA  BUŁDYS - kierownik Działu Sztuki Muzeum Ziemi Tarnowskiej.

Posłuchaj!

MARIUSZ KUMIĘGA urodził się w DĘBICY, ale na trwale związany jest z ILKOWICAMI w gminie ŻABNO, skąd pochodzi rodzina jego ojca.

Z zawodu szef kuchni, z zamiłowania malarz.

Talent plastyczny ujawnił już w szkole, ale dopiero od kilku lat jego malarstwo nabrało dynamizmu.

Jak malować, doradzał mu między innymi wuj, absolwent warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Wyjaśnia co maluje, jakimi technikami i dlaczego maluje ze słuchawkami na uszach.

Posłuchaj!