"Pejzaże regionalne" Audycja z dn. 13.10. 2024 r.

ZAGADKA REGIONALNA (13.10.)

Małopolska wieś, siedziba gminy w powiecie żywieckim nad potokiem ŁĘKAWKA, który oddziela pasma Beskidu Małego (Andrychowskiego) i Beskidu Makowskiego (Pasmo Pewelskie).

W XVIII w. hrabia Hieronim Wielopolski uruchomił tam hutę żelaza.

Wielki piec wzniesiono w centrum miejscowości i wytapiano żelazo przy użyciu węgla drzewnego.

W 1780 roku wielki piec wraz z sąsiednimi urządzeniami spłonął i nie został już odbudowany.

W tej wsi w 1938 r. urodził się biolog, rektor Uniwersytetu w Białymstoku MAREK GĘBCZYŃSKI, a w roku 1957 ZYGMUNT RAUBO bokser i trener bokserski, wielokrotny mistrz Polski. Trenował m.in. Przemysława Saletę, Krzysztofa Włodarczyka i Artura Szpilkę.

Natomiast w 1925 r. w tej wsi urodził się (zmarły w 2017 r.) infułat, kanonik krakowskiej kapituły katedralnej ks. STANISŁAW MAŁYSIAK, w czasie II wojny światowej partyzant Armii Krajowej o pseudonimie "SĘP".

W tej miejscowości znajduje się Sanktuarium Jasna Górka i parafialny kościół pod wezwaniem Narodzenia św. Jana Chrzciciela.

Parafia należy do dekanatu Sucha Beskidzka w archidiecezji krakowskiej.

Proszę podać nazwę tej wsi.

ADRES INTERNETOWY: [email protected]

                                             do godz. 7.30 dnia 13.10. 2024 r.

UPOMINKI:

książka URSZULI HONEK „Białe noce”

tom poezji „PRZEDCZAS” Janusza Jutrzenki Trzebiatowskiego

książka „MIREK MĄKA. Wędrując obrzeżami oswojonego świata”

płyta CD „Wracają słowa, wracają dźwięki. 95 lat Radia Kraków”

album „ Do was przybywam. Biskup i kardynał Karol Wojtyła w Jaworznie”

W 1833 r. w ZABŁOCIU (od 1950 r. dzielnica Żywca) powstała fabryka papieru i tektury " SOLALI".

 
Nazwa nawiązywała do lokalizacji na lewym brzegu rzeki SOŁY.

Zakład zaczął rozwijać się bardzo dynamicznie od  1916 r. kiedy to właściciel BERNARD SEROG przekazał go synowi IGNACEMU, który unowocześnił fabrykę.

Ten przedsiębiorca  żydowskiego pochodzenia był bardzo zżyty ze społecznością zabłocką, przekazał między innym działkę pod budowę kościoła św. Floriana.

Jego córka, nazywana przez współczesnych regionalistów "Serożanką" lub "żywiecką Walkirią" była bardzo barwną  postacią.

Lubiła zabawę i codziennie miała inny pomysł na życie.

Jednym z takich ekstrawaganckich pomysłów było wejście na stumetrowy komin fabryki "Solali".

Jak to się zakończyło? - wyjaśnia regionalista MIROSŁAW  MIODOŃSKI, red. naczelny rocznika "GRONIE" wydawanego przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej.

Posłuchaj!

Prowadzenie pasieki to wielka przyjemność, ale gospodarstwo pasieczne TOMASZA KRÓLA znajdujące się w GOŁKOWICACH DOLNYCH w gminie Stary Sącz nastawione jest na uzyskanie dochodu z hodowli matek pszczelich.

Pan Tomasz od 2014 r. jest pszczelarzem zawodowym.

Informuje jaki był miodowy sezon na Sądecczyźnie i zaleca przestrzegania zasad bezpiecznej pracy, bo w tak specyficznym gospodarstwie zagrożeń nie brakuje.

To nie tylko użądlenia, gdyż jest to pasieka wędrowna - dodaje TOMASZ BARAN z Placówki Terenowej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego(KRUS) w Nowym Sączu.

Posłuchaj!

Olkuszanin KRZYSZTOF MADEJ prowadzi zakład produkujący naczynia emaliowane.
Doświadczenie zdobywał przez 16 lat w słynnej olkuskiej "Emalii" - firmie o ponad stuletniej historii.

W pewnym momencie zgromadził wokół siebie pracowników z długoletnim doświadczeniem i otworzył własny zakład pod szyldem "Olkuskie Wyroby Emaliowane".

Większość załogi stanowią kobiety, a wyroby prawie w całości są eksportowane.

Tradycje olkuskiego emalierstwa Pan Krzysztof przekazuje dzieciom i młodzieży organizując warsztaty demonstrujące proces powstawania naczyń emaliowanych.

Firmę odwiedzają także turyści. W ubiegłym roku było ich prawie 4 tysiące.

Posłuchaj!

Artysta rzeźbiarz, profesor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, CZESŁAW DŹWIGAJ zabiera nas w podróż nadwiślańską drogą z KRAKOWA w kierunku SANDOMIERZA.

To stary średniowieczny trakt, którym podróżowali nie tylko kupcy, ale i władcy; królowie i książęta.

To także szlak artystycznych realizacji Czesława Dźwigaja nawiązujących do polskiej historii.

W KOSZYCACH to pomnik regentki Elżbiety Łokietkówny, w NOWYM BRZESKU księcia Bolesława Wstydliwego i jego żony św. Kingi, a w WAWRZEŃCZYCACH św. królowej Jadwigi.

Wędrówka tym szlakiem rozpoczyna się jednak od IGOŁOMI, miejsca urodzin ADAMA CHMIELOWSKIEGO, św. Brata ALBERTA (1845 - 1916).

Posłuchaj!

Związana od trzech pokoleń z KRYNICĄ - ZDROJEM historyk BARBARA RUCKA przypomina początki wodolecznictwa w tym uzdrowisku i ówczesne metody leczenia.

Prezentuje też katalog ujęć wody mineralnej w Krynicy, Muszynie i Żegiestowie.

Posłuchaj!

DARIA RUSIN z Towarzystwa Miłośników Andrychowa jest autorką artykułu " Turystyka górska w Andrychowie i okolicy w okresie międzywojennym", który przed laty ukazał się w "Nowinach Andrychowskich".

Przypomina, że już wtedy starano się zmienić wyobrażenie o Andrychowie jako jedynie mieście przemysłowym i promować walory Beskidu Małego.

Posłuchaj!