Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

„Nie możemy odbierać sobie sprawczości w obliczu technologii”

Sztuczna inteligencja staje się nieodłącznym elementem naszego codziennego życia, a jej wpływ na społeczeństwo budzi coraz większe zainteresowanie i kontrowersje. W najnowszym odcinku audycji "Przed hejnałem" goście Sylwii Paszkowskiej zastanawiali się nad tym, jak AI może wpływać na równość społeczną, jakie wyzwania stawia przed nami automatyzacja oraz w jaki sposób technologia może wspierać naszą kreatywność. Rozmówcy podkreślili znaczenie krytycznego myślenia i świadomego korzystania z rozwiązań AI, które mogą zarówno wzbogacać nasze życie, jak i prowadzić do niezamierzonych konsekwencji. W audycji wzięli udział: Agata Bisping (Obserwatorium Trendów dla Kultury KBF, Szkoła Doktorska AGH, SoTechLab KSSiT), Katarzyna Cieślak (Szkoła Doktorska AGH, SoTechLab KSSiT) i Michał Sarapata, producent muzyki elektronicznej.

Zdjęcie ilustracyjne, źródło: Pexels

Problem reprezentatywności danych

Jednym z głównych tematów rozmowy była kwestia reprezentatywności danych używanych do trenowania asystentów głosowych. Współczesne algorytmy często są skoncentrowane na formach męskoosobowych, co prowadzi do sytuacji, w których kobiety mogą napotykać trudności w interakcjach z systemami AI. Przykładem może być sytuacja, w której kobieta dzwoniąc na infolinię banku używa żeńskich końcówek czasowników i nie zostaje zrozumiana przez bota, co jest wynikiem niedostatecznego uwzględnienia danych żeńskich w zestawach uczących.

Projektowanie przyszłości

Agata Bisping zwróciła uwagę na to, że przyszłość można projektować, ale jej przewidzenie jest niemożliwe. W kontekście AI chodzi o wyobrażenie sobie różnych scenariuszy, które mogłyby zachęcać ludzi do działania na rzecz dobra wspólnego. Obawy związane z tym, że AI mogłaby myśleć przeciwko nam, przeradzają się w lęk przed utratą kontroli nad technologią. W tym kontekście niezbędne jest rozwijanie koncepcji współpracy między ludźmi a AI, co pozwoliłoby na bardziej harmonijne wykorzystanie tych technologii.

Przyszłość da się zaprojektować, nie da jej się przewidzieć. Nie ma danych o przyszłości, w związku z czym nie możemy jej przewidywać, możemy ją prognozować i wtedy mówimy np. o działaniach prognostycznych czy statystycznych, a gdy chcemy ją projektować, to musimy wyobrazić sobie różne możliwe ewentualności. Myślę, że aktualnie najbardziej obawiamy się tego, że maszyny w pewnym momencie zaczną myśleć nie za nas, ale przeciwko nam. Trudno nam jest sobie wyobrazić sytuację, w której sztuczna inteligencja nam towarzyszy i pomaga nam w realizacji naszych celów - mówi Agata Bisping

Automatyzacja pracy a nierówności społeczne

Daron Acemoglu, tegorocznego laureata Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii, wskazuje w swoich badaniach, że AI automatyzuje pewne procesy, ale przede wszystkim wpływa na pracowników z wyższymi kwalifikacjami.

Badania, które Daron Acemoglu opublikował cztery lata temu, mówiły o tym, że sztuczna inteligencja, która pozwala zautomatyzować pewne procesy, zabiera tak naprawdę te prace, które już wcześniej były zautomatyzowane, a wspiera te osoby, które korzystają z danych i mają wysokie kwalifikacje. Gdybyśmy zaczęli wyobrażać sobie taką przyszłość, w której sztuczna inteligencja jest trenowana do bycia partnerem w rozwiązywaniu naszych wyzwań czy trudności codziennych, wtedy moglibyśmy spróbować myśleć o tym, że technologie faktycznie mogą wyrównać nierówności społeczne - wyjaśnia Agata Bisping

Michał Sarapata, Agata Bisping i Katarzyna Cieślak w studiu Radia Kraków, fot. Sylwia Paszkowska

Michał Sarapata, Agata Bisping i Katarzyna Cieślak w studiu Radia Kraków, fot. Sylwia Paszkowska

Możliwości wykorzystania AI w pracy twórczej

Michał Sarapata zauważył, że AI może być wykorzystywana w technicznych aspektach produkcji muzycznej, co pozwala na skupienie się na bardziej kreatywnych zadaniach. Automatyzacja rutynowych zadań może być dużym ułatwieniem dla twórców, a także sposobem na oszczędzanie kosztów. Jednak nie wszystkie aspekty obecności AI na rynku muzyczny są tak optymistyczne.

W kontekście zastępowalności muzyki pisanej do reklam jestem czarnych myśli. Tylko wyjątkowe marki, które chcą by identyfikowano je z luksusem czy artyzmem, zatrudniają kompozytora. Najlepiej osobę o jakimś nazwisku, żeby kontekst twórcy coś wniósł do sprawy. Natomiast w przypadku filmu, kiedy trzeba złapać kontekst całości, trzeba spędzić czas z reżyserem czy z twórcami i zrozumieć taki klimat, to tutaj w moim odczuciu ten komponent ludzki jest nadal kluczowy - mówi Michał Sarapata

Refleksja nad technologią i jej wpływem w Aptece Designu

W kontekście wpływu technologii na społeczeństwo, ważne jest, aby zadawać pytania o konsekwencje jej użycia. Dyskusje na temat AI powinny koncentrować się na większej świadomości dotyczącej wykluczeń w technologii. Przykładem może być spotkanie zaplanowane na 29 października w Aptece Designu [więcej informacji: TUTAJ], gdzie zostaną poruszone kwestie związane z tym, czy nowe technologie mogą generować nierówności społeczne.

(cała rozmowa do posłuchania)

Tematy:
Autor:
Sylwia Paszkowska

Wyślij opinię na temat artykułu

Komentarze (1)

AJTJ
AI już tu jest
2024-10-22
Pani Sylwię spokojnie może zastąpić sztuczna inteligencja.. :-) i tak ciągle ma tych samych gości i zadaje podobne pytania. AI byłaby ciekawsza niż pani Sylwia. Który to już program o kiszonkach Pani Sylwio w pani karierze? Albo o jesiennej chandrze? Albo o pieskach i kotkach?

Dodaj komentarz

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię