Kto jest bardziej świadomy? Deklaracje, test lustra i zwierzęce elity

Świadomość to wyższy stan, który umożliwia zwierzętom rozumienie świata i otoczenia, zapamiętywanie i wchodzenie z tym otoczeniem w kontakt. Świadomość percepcyjną mają zgodnie z aktualną wiedzą naukową wszystkie kręgowce, czyli ryby, płazy, gady, ptaki, ssaki. Pewnym jej rodzajem odznaczają się wybrane grupy bezkręgowców: głowonogi, owady zapylające i skorupiaki morskie. Czym różnią się "bystrzaki" od pozostałych i jaki wpływ ma tego typu wiedza na codzienność Homo Sapiens?

Najwyższy etap świadomości osiąga człowiek, po czwartym roku życia

Następne w kolejności, jeśli chodzi o wysokie kompetencje poznawcze są ssaki naczelne, człowiekowate oraz delfiny butlonose. Dalej niektóre osobniki szczurów, psów, koni, świń, słoni, krukowatych, papug. Przykładowo na przeciwległych biegunach zdolności poznawczych są szympans zwyczajny (najwyższy poziom) i krab, rak alb homar. Ośmiornica, trzmiele czy pszczoły rozumują już w znacznie bardziej zaawansowany sposób niż skorupiaki.

Jak się przejawia świadomość u raka?

Odczuwa strach. Zapamiętuje go. A szympans? Ma nieporównywalnie szerszą skalę stanów emocjonalnych, które przeżywa, także lękowych. Wyróżnia się ciekawością otoczenia, chęcią eksploracji, dziwi się i nudzi. Nawet sposób pamiętania zdarzeń i przetwarzania informacji jest u szympansów bardziej długofalowy niż u krótko żyjącego skorupiaka wodnego.

Komu i czemu służy deklaracja świadomości zwierząt?

Jest skierowana przede wszystkim do polityków. Naukowcy dzielą się w ten sposób efektami swoich badań nad doznaniowością. Dzięki takim dokumentom informacja na temat odkrytych np. stanów emocjonalnych skorupiaków morskich dociera do osób, które mogą wpłynąć na stan prawny i regulacje w tym zakresie. W rezultacie tych badań parlament brytyjski przegłosował ustawę, która zakazuje brutalnego obchodzenia się ze skorupiakami w przemyśle spożywczym. W praktyce oznacza to dla tych zwierząt, że nie mogą być przenoszone poza wodą, trzymane na lodzie w ladach sklepowych lub żywe jako ekspozycja. To była kluczowa zmiana.

W badaniach nad świadomością od lat siedemdziesiątych wykorzystuje się tzw. „test lustra”. Jest wiele wariantów takich testów, ale generalnie chodzi w nich o to samo. Jak reaguje zwierzę na widok własnego odbicia.Wśród zwierząt, które zdały test i rozpoznały w lustrze siebie są: delfiny, słonie, świnie, sroki. To grono się jednak powiększa. Psy nie zdały testu lustra. Nie znaczy to jednak, że są nieświadome lub nieinteligentne. To narzędzie, które faworyzuje „wzrokowców” a psy nimi nie są, koty też nie.

Dlatego tak ważne jest umiejętne i precyzyjne formułowanie komunikatów np. w mediach, by jednym zdaniem nie dewaluować zdolności poznawczych zwierząt towarzyszących, wyrywając informację z szerszego kontekstu.Tego typu dezinformacja jest plagą tzw. "klikbajtowych tytułów". Wystarczy przypomnieć przypadek z orangutanem w ubiegłym roku. Jeden z osobników tego gatunku został poturbowany, najpewniej w walce z rywalizującymi samcami. W efekcie „bójki” został ranny, a badacze zauważyli, że przeżuwa łodygę, liście Akar Kuning i nakłada sobie na ranę „kompres” w formie gęstej papki z tych liści. Po tej informacji dziennikarze dzwonili do profesora Marcina Urbaniaka z pytaniem „O czym myślał orangutan, gdy sporządzał ten opatrunek?”.

Tutaj samo zachowanie jest bardzo intrygujące, natomiast jeżeli uzgodnimy, że orangutan myślał, tak jak myśli człowiek, to najpewniej rozmyślał o aktualnych rzeczach, które go rozpraszały: Czy jest głodny, czy jest niebezpiecznie, czy jest jakaś samica w okolicy?

Zoofarmakognozja, czyli wrodzona zdolność zwierząt do podejmowania działań mających pozytywny wpływ na ich zdrowie jest zjawiskiem znanym, ale w przypadku orangutana zaobserwowano takie zachowanie po raz pierwszy. Wcześniej obserwowano je tylko u szympansów zwyczajnych. Prawdopodobnie jest to wiedza, która istnieje w populacjach danego gatunku od czasu wspólnego przodka człowieka, szympansa i orangutana, sięgająca miliony lat wstecz.

Posłuchaj podcastu

Autor:

Anna Piekarczyk

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Kto jest bardziej świadomy? Deklaracje, test lustra i zwierzęce elity

Najwyższy etap świadomości osiąga człowiek, po czwartym roku życia

Jak się przejawia świadomość u raka?

Komu i czemu służy deklaracja świadomości zwierząt?

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Grzegorz Braun w Tarnowie: gwarantuję Polsce uwolnienie od zagranicznych wpływów

Szef MON w Krakowie: jest pełne zjednoczenie w kontynuacji wsparcia dla Ukrainy

Czy zespół Downa usprawiedliwia bałagan w szafie?

W tym powstaniu licznie udział wzięli Polacy, wśród nich gen. Józef Bem. Tarnowianie pamiętają

Wiosna za pasem, a w Małopolsce powrót zimy. Biało w Krynicy Zdroju

Wiosna za pasem, a w Małopolsce powrót zimy. Może być ślisko!