Czwartki z kryminalną tradycją
Pomysł na wybór właśnie tego dnia tygodnia nie był przypadkowy. Jak wspomina Janusz Mika, czwartki od dawna kojarzyły się z kryminałem – zarówno dzięki emitowanemu w telewizji cyklowi „Kobra”, jak i popularnym serialom, takim jak „Mannix”, „Columbo” czy polskie „07 zgłoś się”.
11 lat temu z kolegą Krzysztofem Maćkowskim, z którym mam przyjemność prowadzić do dzisiaj Fundację Promocji Kultury Urwany Film, wpadliśmy na pomysł organizacji imprezy cyklicznej, którą nazywaliśmy KCK, czyli Krakowski Czwartek Kryminalny. Również dlatego, że nie udało się naszemu koledze Irkowi Grinowi zrobić festiwalu kryminalnego w Krakowie, który organizuje od lat we Wrocławiu. Kraków wydaje nam się tak dużym miastem, że zasługuje na imprezy kryminalne – mówi Janusz Mika
Dziś Krakowski Czwartek Kryminalny może pochwalić się ponad 130 edycjami i znaczącym miejscem na mapie wydarzeń literackich w Polsce. Wydarzenie to gromadzi nie tylko pisarzy, ale również ekspertów kryminalistyki, policjantów, scenarzystów i pasjonatów literatury sensacyjnej.
Organizatorzy znaleźli solidnego partnera w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Krakowie, której rzeczniczka, Agnieszka Będkowska, podkreśla, że literatura kryminalna cieszy się ogromnym zainteresowaniem czytelników.
Kryminały w bibliotece to coś, co zawsze cieszyło się dużym uznaniem naszych czytelników i dużym powodzeniem. Bardzo się ucieszyliśmy, że możemy naszymi przestrzeniami i możliwościami wesprzeć inicjatywę Kryminalnych Czwartków – mówi Agnieszka Będkowska.
Cykl spotkań odbywa się w przestrzeniach biblioteki – głównie w Artetece – oraz jest streamowany na YouTube, co znacznie poszerza grono odbiorców. 27 lutego odbędzie się 133. edycja spotkania, a jego gościem będzie Kaźmierz Kyrcz – były policjant, a obecnie autor poczytnych powieści kryminalnych. Jego unikalna perspektywa, wynikająca z doświadczenia w służbach mundurowych oraz wykształcenia filologicznego, sprawia, że jego książki wyróżniają się autentycznością i bogactwem językowym.
Janusz Mika, Agnieszka Graca i Agnieszka Będkowska w studiu Radia Kraków, fot. Sylwia Paszkowska
Agnieszka Graca – laureatka Nagrody Wielkiego Kalibru
Jednym z wyjątkowych gości cyklu była także Agnieszka Graca, autorka nagrodzonej powieści kryminalnej „Czarny poniedziałek”. Otrzymanie Nagrody Wielkiego Kalibru na Międzynarodowym Festiwalu Kryminalnym to ogromne wyróżnienie, zwłaszcza w kraju, gdzie rocznie wydaje się około 500 kryminałów.
Nagrodę otrzymałam za debiut powieściowy. Do tej pory mam coś takiego, że czasami muszę sobie podejść do półki, gdzie położyłam statuetkę, i popatrzeć na nią. "Czarny poniedziałek" pisałam 5 lat. Był to bardzo monotonny okres, kiedy musiałam się nauczyć pisać inaczej niż wcześniej – przyznaje Agnieszka Graca.
Pisarka zakochała się w kryminałach jeszcze będąc uczennicą szkoły podstawowej, dzięki lekturze przygód Sherlocka Holmesa.
Dzisiaj mówimy, że każdego roku publikowanych jest 500 polskich kryminałów. Wtedy w bibliotekach wybór był dużo mniejszy, a bohaterowie byli zdecydowanie inni – wspomina Agnieszka Graca.
Podczas rozmowy autorka podkreśliła, jak istotne jest dla niej osadzanie akcji powieści w dobrze znanych miejscach. Wybór Krakowa był dla niej oczywisty – to miasto, w którym mieszka od wielu lat i którego atmosferę zna na wylot. W książce pojawia się także jeden z charakterystycznych problemów Krakowa – smog, który nie tylko wpływa na codzienne życie mieszkańców, ale stał się również elementem budującym mroczny klimat powieści.
Bardzo często dostaję wiadomości od czytelników, którzy cieszą się, że rozpoznają w swoim najbliższym otoczeniu te miejsca, które ja opisuję. Widać, że sprawia im to przyjemność – mówi Agnieszka Graca.
Autorka zdradziła, że pomysł na fabułę „Czarnego poniedziałku” narodził się w trakcie Czarnych Protestów. Była wtedy wśród protestujących kobiet i wyobraziła sobie scenariusz, w którym jedna z uczestniczek wraca do domu i wkrótce zostaje znaleziona martwa. Ta myśl stała się zalążkiem powieści, której akcja rozgrywa się na tle ważnych wydarzeń społecznych.
Premiera nowej powieści Agnieszki Gracy odbędzie się w marcu 2025 roku. Szczegóły na razie pozostają tajemnicą, ale wiadomo, że czytelnicy mogą spodziewać się kolejnej dawki mrocznej, pełnej napięcia historii.
(Cała rozmowa do posłuchania)
