Korona, Kościół i polityka. Co dała Polsce koronacja Chrobrego?

- Godność królewska, która poprzez koronację Bolesława Chrobrego stała się faktem, w przeszłości dziejów polskich miała znaczenie fundamentalne. Koronacja z 1025 roku stworzyła trwały precedens, do którego odwoływały się kolejne pokolenia Piastów - mówił w rozmowie z Rafałem Nowakiem - Bończą profesor Krzysztof Ożóg, kierownik Katedry Historii Średniowiecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Autorstwa Jan Matejko - Biblioteka Narodowa, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=154864095

Koronacja Bolesława Chrobrego w 1025 r. miała fundamentalne znaczenie symboliczne i polityczne – ugruntowała ideę Królestwa Polskiego i umocniła pozycję Polski w Europie. Stworzyła trwały precedens, do którego odwoływały się kolejne pokolenia Piastów.
Korona królewska była także znakiem sakralnym – Chrobry stawał się „pomazańcem Bożym”, co nadawało jego władzy boską legitymizację.
Chrzest Mieszka I w 966 r. to ważniejsza data niż koronacja – był początkiem procesu budowy państwa w ramach cywilizacji chrześcijańskiej.
Rządy Chrobrego były dynamiczne i pełne konfliktów, ale profesor podkreśla jego zręczność polityczną, m.in. w relacjach z Cesarstwem i wykorzystaniu śmierci św. Wojciecha.
Kryzys po śmierci Chrobrego był wynikiem sporów między jego synami, a niekoniecznie błędów polityki Bolesława.

Posłuchaj rozmowy

Prof. dr hab. Krzysztof Ożóg, fot. Radio Kraków

Koronacja Bolesława Chrobrego 1025 – co naprawdę znaczyła dla Polski?

W 1025 roku w archikatedrze gnieźnieńskiej koronowany na pierwszego króla Polski został Bolesław Chrobry - uroczystość odbyła się najprawdopodobniej w Wielkanoc, która wówczas przypadała 18 kwietnia.

Profesor Krzysztof Ożóg mówił na antenie Radia Kraków, że koronacja miała ogromne znaczenie symboliczne i polityczne – oznaczała nadanie królewskiej godności Bolesławowi Chrobremu, co z kolei umocniło pozycję Polski w Europie chrześcijańskiej.

Koronacja była nie tylko aktem politycznym, ale także sakralnym, ponieważ przez namaszczenie król stawał się "pomazańcem Bożym", co nadawało jego władzy legitymizację boską, a nie tylko ludzką.

Władza przechodziła na poziom sakralny. W koncepcji, która wówczas była powszechna w Europie chrześcijańskiej, król jako pomazaniec Boży sprawuje władzę nad ludem powierzonym przez Boga. Mamy więc tutaj bardzo istotne elementy, które podkreślają wagę koronacja Bolesława Chrobrego w 1025 roku.

Czy Polska stała się suwerenna w 1025 roku?

W odniesieniu do pytania o suwerenność profesor wyjaśnił, że w średniowieczu nie istniało jeszcze współczesne pojęcie suwerenności. Korona królewska nie oznaczała całkowitego uniezależnienia się od wpływów zewnętrznych, ale nie była też podporządkowaniem – na przykład Cesarstwu Niemieckiemu – w sensie politycznym.

Polska posiadała własną metropolię kościelną (w Gnieźnie), która była niezależna od metropolii cesarskich, choć podlegała papieżowi. Co więcej, prawo mianowania biskupów należało do monarchy, co jeszcze bardziej wzmacniało niezależność państwa Piastów.

1025 czy 966? Która data jest ważniejsza dla historii Polski?

Na pytanie, która data jest ważniejsza – chrzest Polski w 966 roku czy koronacja w 1025 – profesor jednoznacznie wskazał na chrzest jako punkt wyjścia dla całego późniejszego rozwoju państwowości polskiej. To dzięki decyzji Mieszka I Polska weszła w krąg cywilizacji chrześcijańskiej, co zapewniło jej przetrwanie i rozwój.

Można powiedzieć, że na dłuższą metę też nie przetrwałoby władztwo piastowskie

- mówił ekspert.

Rządy Chrobrego były dynamiczne i pełne konfliktów

Z perspektywy historycznej rządy Bolesława Chrobrego bywają oceniane kontrowersyjnie – jako czas intensywnych wojen i napięć. Profesor bronił jednak Chrobrego, przedstawiając go jako władcę wybitnego, który znakomicie wykorzystywał szanse polityczne.

Bolesław Chrobry był jednak mistrzem w wykorzystywaniu szans

- mówił profesor Ozóg. Wspomniał m.in. o jego współpracy z cesarzem Ottonem III, uzyskaniu zgody na koronację oraz o założeniu metropolii gnieźnieńskiej. Podkreślił również znaczenie małżeństwa syna Chrobrego, Mieszka II, z Rychezą – krewną cesarską – co wzmacniało pozycję dynastii Piastów w Europie.

Kryzys po śmierci Chrobrego

Profesor przyznał, że po śmierci Chrobrego doszło do osłabienia władzy i niemal rozpadu państwa. Główną przyczyną nie była jednak polityka samego Bolesława, lecz konflikt jego synów – Mieszka II, Bespryma i Ottona – którzy nie potrafili współpracować po śmierci ojca.

To, że Mieszko nie potrafił dogadać się ze swoimi braćmi co do ich udziału we władzy po śmierci Bolesława Chrobrego, to jest moment kluczowy. Natomiast Brzetysław tylko dopełnił dzieła, niszcząc centrum państwa i to wtedy spowodowało upadek monarchii.

Na zakończenie rozmowy profesor odpowiedział na pytanie, czy koronacja Chrobrego była wydarzeniem jedynym w swoim rodzaju, bez którego Polska mogłaby nigdy nie stać się królestwem.

Stwierdził, że choć późniejsi Piastowie zapewne również dążyliby do tej godności, to fakt, że udało się jej dokonać już w 1025 roku, miał ogromne znaczenie dla dalszych dziejów – pozwolił na utrwalenie idei Królestwa Polskiego i stworzył tradycję, do której można było się później odwoływać.

Autor:

Rafał Nowak-Bończa

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Korona, Kościół i polityka. Co dała Polsce koronacja Chrobrego?

Koronacja Bolesława Chrobrego 1025 – co naprawdę znaczyła dla Polski?

Czy Polska stała się suwerenna w 1025 roku?

1025 czy 966? Która data jest ważniejsza dla historii Polski?

Rządy Chrobrego były dynamiczne i pełne konfliktów

Kryzys po śmierci Chrobrego

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Jeden z największych browarów w Polsce świętuje 180-lecie istnienia

Autobus-reklama przed Galerią Krakowską. "Nie mamy podstaw prawnych, by go usunąć"

Jakie są podstawy prawne wprowadzenia żałoby narodowej i co to oznacza w praktyce?

Rewanż za Puchar Polski. Puszcza - Pogoń RELACJA MINUTA PO MINUCIE

Żałoba narodowa po papieżu Franciszku: gest szacunku czy polityczna gra?

Po latach oczekiwań rusza budowa brakującego odcinka drogi z Brzeska do Szczurowej. Mieszkańcy: „Nie chcemy ginąć"

Trzebinia: poważne utrudnienie na A4

Kradł tablice rejestracyjne i jechał tankować na stacje. Amator "darmowego" paliwa zasiądzie na ławie oskarżonych

FILM | Rekomendacje pokazów plenerowych Mastercrad OFF Camera

Składowisko odpadów zniknie z Balina. Na razie jednak nie wiadomo gdzie trafią śmieci

Nowe nasadzenia, pergola i chodnik prowadzący... w błoto. Tak wygląda Skwer Róży w Chrzanowie