Kawa na wynos, ale w wyjątkowym kubku. Fundacja Artsider zmienia postrzeganie schizofrenii

Schizofrenia to jedno z najbardziej niezrozumianych zaburzeń psychicznych, które wciąż budzi liczne kontrowersje i uprzedzenia. Fundacja Artsider, działająca na rzecz osób z doświadczeniem schizofrenii, stawia sobie za cel zmianę tego postrzegania, pokazując, że artyści z tym zaburzeniem nie są definiowani przez swoją chorobę. Jak mówi dr Kamil Michalik, założyciel fundacji: „Schizofrenia towarzyszy artystom, ale to nie jest ich definicja. To jest tylko jeden z elementów ich życia.” Artsider nie tylko wspiera twórczość osób z doświadczeniem schizofrenii, ale także stara się, by ich sztuka zyskała szerszą widoczność w społeczeństwie. Część z ich prac przenoszona jest na przedmioty codziennego użytku, takie jak kubki, które można spotkać w kawiarniach na terenie całego Krakowa. Sylwia Paszkowska rozmawiała z psychologiem dr Kamilem Michalikiem i Maciejem Leśkiewiczem, artystą z doświadczeniem schizofrenii.

Zdjęcie ilustracyjne, źródło: Pexels

Fundacja Artsider – sztuka jako sposób walki z wykluczeniem

Fundacja Artsider powstała w 2024 roku, a jej głównym celem jest walka z wykluczeniem społecznym i zawodowym osób z doświadczeniem chorób psychicznych.

Naszym głównym celem jest walka z wykluczeniem społecznym, zawodowym i walka ze stereotypami dotyczącymi osób chorujących na schizofrenię czy inne zaburzenia. Robimy to w sposób bardzo nietypowy, bo poprzez promocję sztuki tworzonej przez artystów z doświadczeniem schizofrenii. To są obrazy bardzo wyjątkowe, ponieważ są inspirowane przeżyciami wewnętrznymi, które na co dzień większości osób nie są dostępne – wyjaśnia dr Kamil Michalik.

Twórczość artystów to nie tylko obrazy, ale także unikalne formy artystycznego wyrazu – przenoszone na kubki wielorazowe, torby czy plakaty. Produkty te trafiają do krakowskich kawiarni, gdzie zaskakują klientów swoją oryginalnością. Kubek z kawą staje się nośnikiem nie tylko estetyki, ale i przesłania, że sztuka może mówić głosem tych, których często nie słyszymy.

W tym momencie współpracujemy z kilkunastoma osobami. Promujemy ich pracę, staramy się, żeby byli bardziej widzialni. Chcemy stworzyć pomost pomiędzy społeczeństwem a artystami z doświadczeniem schizofrenii – mówi dr Kamil Michalik.

Maciej Leśkiewicz i dr Kamil Michalik w studiu Radia Kraków, fot. Sylwia Paszkowska

Maciej Leśkiewicz: Sztuka inspirowana biologią

Maciej Leśkiewicz wspomniał, że sztuka pojawiła się w jego życiu już w szkole podstawowej na lekcjach plastyki, ale jego obecna twórczość wyrosła z zupełnie innej inspiracji – z biologii. Wspomina moment, gdy po raz pierwszy spojrzał przez mikroskop na tkankę cebuli. Ten obraz pozostał z nim na lata i stał się zalążkiem stylu, który dziś rozpoznajemy w jego twórczości: formy przypominające komórki, organelle, plamki – biologiczne struktury przeniesione na papier.

Po kryzysie psychicznym trafiłem do szpitala imienia Babińskiego w Kobierzynie. Pomyślałem sobie, że jak już mam takie problemy, z którymi nie mogę sobie poradzić, to przerzucę je na kartkę – wspomina Maciej Leśkiewicz.

Dla Macieja Leśkiewicza tworzenie to proces bardzo osobisty. Zazwyczaj siada do rysowania wcześnie rano, między szóstą a ósmą godziną. W głowie pojawia się obraz, który następnie ręka przekształca w formę na papierze.

Przeżycia psychotyczne bardzo trudno wyrazić słowami. One nie muszą być negatywne. O tym opowiada jedna z naszych artystek, pani Sylwia, co mnie bardzo zaskoczyło – że za stanami psychotycznymi, za schizofrenią można tęsknić. Stany psychotyczne mogą być pozytywne. To, co widzimy i przeżywamy, to potrafią być również pozytywne emocje i je również chcemy przekazać za pomocą sztuki – mówi dr Kamil Michalik.

Odwrócenie narracji

W Artsiderze mówi się wprost: chcemy odwrócić myślenie o schizofrenii. Zamiast skupiać się na ograniczeniach, można dostrzec w niej źródło wyjątkowej wrażliwości. Jak mówi Maciej Leśkiewicz, choroba była dla niego punktem przełomowym – momentem otwarcia się na świat, na siebie, na życie. Dzięki niej zyskał zdolność wnikliwego wglądu w swoją psychikę i przeszłość – coś, co dla wielu jest niedostępne.

Dr Kamil Michalik podkreśla, że osoby z doświadczeniem schizofrenii często czują się niezrozumiane przez społeczeństwo. Osoby bez tego doświadczenia nie są w stanie wejść w ich świat w inny sposób, niż właśnie przez sztukę.

Chciałbym, żeby nasi artyści byli przykładem dla innych osób chorujących. Schizofrenia jest czymś towarzyszącym przez całe życie, ale to nie jest wyrok. To da się kontrolować. Jedna z naszych artystek powiedziała mi kiedyś, że o remisji — czyli stanie, w którym objawy ustępują, można normalnie funkcjonować, pracować, być zupełnie poza ośrodkiem — dowiedziała się dopiero po kilku latach terapii. Często osoby, które dowiadują się o chorobie, nie wiedzą, że ich stan może poprawić się do tego stopnia, że będą funkcjonować jak osoba zdrowa albo prawie zdrowa – mówi dr Kamil Michalik.

Fundacja stale współpracuje z wolontariuszami. Najczęściej są to studenci psychologii, którzy wspierają tworzenie treści psychoedukacyjnych dla rodzin i osób z doświadczeniem schizofrenii. Ale nie tylko – pomagają także przy organizacji wystaw, spotkań z artystami i kontaktach z placówkami zdrowia psychicznego w całej Polsce.

Do wolontariatu fundacji można zgłosić się przez formularz na stronie internetowej lub wysyłając maila na adres [email protected].

(Cała rozmowa do posłuchania)

Autor:

Sylwia Paszkowska

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Kawa na wynos, ale w wyjątkowym kubku. Fundacja Artsider zmienia postrzeganie schizofrenii

Fundacja Artsider – sztuka jako sposób walki z wykluczeniem

Maciej Leśkiewicz: Sztuka inspirowana biologią

Odwrócenie narracji

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Wypadek w Nowej Hucie: kierowca usłyszał zarzut

Żabie gody. Monitoring płazów

"Zdążyć przed Panem Bogiem" w Teatrze im. Solskiego. Co z fascynującego wywiadu zostało na tarnowskiej scenie?

Prokuratura i CBŚP rozbiły gang sutenerów. Akcja także w Krakowie

Stanisław Bukowiec: Chcemy zaostrzyć przepisy, ukrócić nielegalne wyścigi, wprowadzić surowsze kary dla recydywistów

Turniej WTA w Stuttgarcie: Iga Świątek rozpoczyna rywalizację na kortach ziemnych

To już przedostatni odcinek serialu kryminalnego “Śledź”. I najtrudniejsza decyzja

Maliny to polskie superfood, ale wciąż za mało o nich wiemy

Śmierć Szymona, pobicie dorosłego przez 14-latków. W Tarnowie marsz przeciwko przemocy

Jechał z sądowym zakazem, na niesprawnym technicznie motorowerze

Jeszcze tylko dziś i wolne. Od czwartku przerwa świąteczna w szkołach

Kawa na wynos, ale w wyjątkowym kubku. Fundacja Artsider zmienia postrzeganie schizofrenii

Fundacja Artsider – sztuka jako sposób walki z wykluczeniem

Maciej Leśkiewicz: Sztuka inspirowana biologią

Odwrócenie narracji

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Wypadek w Nowej Hucie: kierowca usłyszał zarzut

Żabie gody. Monitoring płazów

"Zdążyć przed Panem Bogiem" w Teatrze im. Solskiego. Co z fascynującego wywiadu zostało na tarnowskiej scenie?

Prokuratura i CBŚP rozbiły gang sutenerów. Akcja także w Krakowie

Stanisław Bukowiec: Chcemy zaostrzyć przepisy, ukrócić nielegalne wyścigi, wprowadzić surowsze kary dla recydywistów

Turniej WTA w Stuttgarcie: Iga Świątek rozpoczyna rywalizację na kortach ziemnych

To już przedostatni odcinek serialu kryminalnego “Śledź”. I najtrudniejsza decyzja

Maliny to polskie superfood, ale wciąż za mało o nich wiemy

Śmierć Szymona, pobicie dorosłego przez 14-latków. W Tarnowie marsz przeciwko przemocy

Jechał z sądowym zakazem, na niesprawnym technicznie motorowerze

Jeszcze tylko dziś i wolne. Od czwartku przerwa świąteczna w szkołach

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię