Ekspert: Bez litu, miedzi i neodymu nie będzie transformacji. Europa musi zmienić strategię

Jacek Bańka
O tym się mówi
Środa, 2025.03.26

Europa zużywa ponad 30% światowych surowców, ale sama produkuje ich zaledwie 5%. To dramatyczna dysproporcja, która – jak mówi prof. Adam Piestrzyński z AGH – zagraża długofalowemu bezpieczeństwu surowcowemu całego kontynentu. W rozmowie z Radiem Kraków ekspert komentuje m.in. ogłoszony przez Komisję Europejską plan 47 inwestycji w 13 krajach, które mają odwrócić ten niebezpieczny trend.

Zdjęcie ilustracyjne/ Fot. Pixabay

Posłuchaj rozmowy

Europa zużywa ponad 30% światowych surowców, a produkuje tylko 5% – to zdaniem prof. Piestrzyńskiego czyni ją wyjątkowo zależną od zewnętrznych dostaw, głównie z Chin, Brazylii i Afryki.
Kluczowe branże takie jak energetyka, elektromobilność czy przemysł IT – wymagają pierwiastków krytycznych i metali ziem rzadkich, takich jak neodym, lit, miedź czy molibden.
47 inwestycji ogłoszonych przez KE to krok w dobrą stronę, ale tylko część z nich dotyczy realnych złóż – reszta to przetwórstwo i recykling.
Potencjał wydobywczy Europy istnieje, ale blokowany jest przez opór społeczny, brak strategii oraz opóźnienia technologiczne.
Bez strategii i inwestycji w technologię Europa nie osiągnie surowcowej niezależności – potrzebne są też zmiany społeczne i otwartość na dialog z lokalnymi społecznościami.

Prof. Adam Piestrzyński wskazuje, że Europie brakuje głównie surowców potrzebnych do rozwoju nowych technologii: metali ziem rzadkich, litu, miedzi, molibdenu, cynku czy neodymu. Są one kluczowe dla energetyki, elektromobilności, elektroniki i zielonych technologii – a ich wydobycie i przetwarzanie w Europie niemal zamarło.

- Europa teoretycznie ma dostęp do wszystkich potrzebnych surowców, bo te ziemie rzadkie i pierwiastki krytyczne są na obszarze Europy, natomiast ich nie wydobywa - mówi prof. Piestrzyński.

Europa zależna od importu

Obecnie kontynent importuje kluczowe pierwiastki głównie z Chin, Brazylii, Afryki, Kanady i Chile. Paradoksalnie, wiele z tych surowców występuje również w Europie – np. w Portugalii, Hiszpanii, Serbii, Finlandii czy Polsce. Problemem są opór społeczny, brak strategii i technologiczne zapóźnienie, którego nadrobienie zajmie mnóstwo czasu.

- Jeżeli lokalnej społeczności nie przedstawi się pewnego planu biznesowego, nie wytłumaczy, że ona też na tym zyska, że nie będzie tylko „dawcą” ziemi. To da się zrobić, ale potrzeba zrozumienia i dyskusji, a tej dyskusji nie ma - podkreśla ekspert.

Nowe inwestycje – nowa nadzieja?

Komisja Europejska wskazuje 47 projektów, z czego tylko kilka dotyczy realnych złóż – reszta to zakłady przetwórcze, rafinerie i centra recyklingu. W Polsce mają powstać m.in. zakład przeróbki metali ziem rzadkich w Puławach oraz centrum recyklingu baterii w Grodzisku Mazowieckim.

Profesor Piestrzyński podkreśla, że bez inwestycji w recykling, odzysk z odpadów przemysłowych i rozwój chemicznych technologii nie ma szans na samowystarczalność. Dodaje, że Polska ma kadry i potencjał badawczy – brakuje natomiast stabilnego finansowania i zaplecza laboratoryjnego.

Zielony Ład? Dobre intencje, brak strategii

Zdaniem eksperta, Zielony Ład to koncepcja słuszna, ale źle wdrażana. Europa próbuje przeforsować transformację jako samotny gracz, bez zaplecza surowcowego i przemysłowego. – Potrzebna jest spójna strategia rozwoju surowcowego, a tej – jak mówi – brakuje od 20 lat.

Autor:

Jacek Bańka

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Ekspert: Bez litu, miedzi i neodymu nie będzie transformacji. Europa musi zmienić strategię

Europa zależna od importu

Nowe inwestycje – nowa nadzieja?

Zielony Ład? Dobre intencje, brak strategii

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Stary Sącz. Nie żyje mężczyzna przygnieciony ciągnikiem

O alpakach, które podróżowały windą. Fascynujące spotkanie ze zwierzakami w tarnowskim Pasażu Odkryć

FILM | "Śnieżka"

Od poniedziałku zmiana organizacji ruchu na Kocmyrzowskiej. Kierowcy pojadą też wolniej

Jędrzej Józefowicz: Wiadomość z Grenlandii

Otwarcie siedziby WOT w Limanowej

Szef MON w Limanowej: Potrzebujemy koszar, hangarów, nowych poligonów

Polscy skoczkowie tuż poza podium w Planicy. To najlepszy wynik naszej kadry w zawodach drużynowych

Gdzie tego lata będzie można się schłodzić? W Krakowie będą czynne trzy kąpieliska

Derby. Cracovia - Puszcza Niepołomice RELACJA MINUTA PO MINUCIE

Ekspert: Bez litu, miedzi i neodymu nie będzie transformacji. Europa musi zmienić strategię

Europa zależna od importu

Nowe inwestycje – nowa nadzieja?

Zielony Ład? Dobre intencje, brak strategii

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Stary Sącz. Nie żyje mężczyzna przygnieciony ciągnikiem

O alpakach, które podróżowały windą. Fascynujące spotkanie ze zwierzakami w tarnowskim Pasażu Odkryć

FILM | "Śnieżka"

Od poniedziałku zmiana organizacji ruchu na Kocmyrzowskiej. Kierowcy pojadą też wolniej

Jędrzej Józefowicz: Wiadomość z Grenlandii

Otwarcie siedziby WOT w Limanowej

Szef MON w Limanowej: Potrzebujemy koszar, hangarów, nowych poligonów

Polscy skoczkowie tuż poza podium w Planicy. To najlepszy wynik naszej kadry w zawodach drużynowych

Gdzie tego lata będzie można się schłodzić? W Krakowie będą czynne trzy kąpieliska

Derby. Cracovia - Puszcza Niepołomice RELACJA MINUTA PO MINUCIE

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię