Ekspert: Bez litu, miedzi i neodymu nie będzie transformacji. Europa musi zmienić strategię

Jacek Bańka
O tym się mówi
Środa, 2025.03.26

Europa zużywa ponad 30% światowych surowców, ale sama produkuje ich zaledwie 5%. To dramatyczna dysproporcja, która – jak mówi prof. Adam Piestrzyński z AGH – zagraża długofalowemu bezpieczeństwu surowcowemu całego kontynentu. W rozmowie z Radiem Kraków ekspert komentuje m.in. ogłoszony przez Komisję Europejską plan 47 inwestycji w 13 krajach, które mają odwrócić ten niebezpieczny trend.

Zdjęcie ilustracyjne/ Fot. Pixabay

Posłuchaj rozmowy

Europa zużywa ponad 30% światowych surowców, a produkuje tylko 5% – to zdaniem prof. Piestrzyńskiego czyni ją wyjątkowo zależną od zewnętrznych dostaw, głównie z Chin, Brazylii i Afryki.
Kluczowe branże takie jak energetyka, elektromobilność czy przemysł IT – wymagają pierwiastków krytycznych i metali ziem rzadkich, takich jak neodym, lit, miedź czy molibden.
47 inwestycji ogłoszonych przez KE to krok w dobrą stronę, ale tylko część z nich dotyczy realnych złóż – reszta to przetwórstwo i recykling.
Potencjał wydobywczy Europy istnieje, ale blokowany jest przez opór społeczny, brak strategii oraz opóźnienia technologiczne.
Bez strategii i inwestycji w technologię Europa nie osiągnie surowcowej niezależności – potrzebne są też zmiany społeczne i otwartość na dialog z lokalnymi społecznościami.

Prof. Adam Piestrzyński wskazuje, że Europie brakuje głównie surowców potrzebnych do rozwoju nowych technologii: metali ziem rzadkich, litu, miedzi, molibdenu, cynku czy neodymu. Są one kluczowe dla energetyki, elektromobilności, elektroniki i zielonych technologii – a ich wydobycie i przetwarzanie w Europie niemal zamarło.

- Europa teoretycznie ma dostęp do wszystkich potrzebnych surowców, bo te ziemie rzadkie i pierwiastki krytyczne są na obszarze Europy, natomiast ich nie wydobywa - mówi prof. Piestrzyński.

Europa zależna od importu

Obecnie kontynent importuje kluczowe pierwiastki głównie z Chin, Brazylii, Afryki, Kanady i Chile. Paradoksalnie, wiele z tych surowców występuje również w Europie – np. w Portugalii, Hiszpanii, Serbii, Finlandii czy Polsce. Problemem są opór społeczny, brak strategii i technologiczne zapóźnienie, którego nadrobienie zajmie mnóstwo czasu.

- Jeżeli lokalnej społeczności nie przedstawi się pewnego planu biznesowego, nie wytłumaczy, że ona też na tym zyska, że nie będzie tylko „dawcą” ziemi. To da się zrobić, ale potrzeba zrozumienia i dyskusji, a tej dyskusji nie ma - podkreśla ekspert.

Nowe inwestycje – nowa nadzieja?

Komisja Europejska wskazuje 47 projektów, z czego tylko kilka dotyczy realnych złóż – reszta to zakłady przetwórcze, rafinerie i centra recyklingu. W Polsce mają powstać m.in. zakład przeróbki metali ziem rzadkich w Puławach oraz centrum recyklingu baterii w Grodzisku Mazowieckim.

Profesor Piestrzyński podkreśla, że bez inwestycji w recykling, odzysk z odpadów przemysłowych i rozwój chemicznych technologii nie ma szans na samowystarczalność. Dodaje, że Polska ma kadry i potencjał badawczy – brakuje natomiast stabilnego finansowania i zaplecza laboratoryjnego.

Zielony Ład? Dobre intencje, brak strategii

Zdaniem eksperta, Zielony Ład to koncepcja słuszna, ale źle wdrażana. Europa próbuje przeforsować transformację jako samotny gracz, bez zaplecza surowcowego i przemysłowego. – Potrzebna jest spójna strategia rozwoju surowcowego, a tej – jak mówi – brakuje od 20 lat.

Autor:

Jacek Bańka

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Ekspert: Bez litu, miedzi i neodymu nie będzie transformacji. Europa musi zmienić strategię

Europa zależna od importu

Nowe inwestycje – nowa nadzieja?

Zielony Ład? Dobre intencje, brak strategii

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Już założyliśmy zeszyt. Dikanda obiecuje nowe piosenki

Tak zmieni się dworzec autobusowy w Trzebini. Na razie pasażerów czekają utrudnienia

Słoneczna, ale chłodna niedziela w Małopolsce

Informacja o nowej kampanii naboru wniosków o płatności bezpośrednie i płatności obszarowych II filaru w ramach PS WPR 2023- 2027 z uwzględnieniem m.in. warunkowości społecznej oraz zmian w ekoschematach

Kogo drażni logo? Nie wszystkim podoba się nowy symbol Myślenic, będą konsultacje

Wypadek w Libiążu. Są ranni

Wojewoda uchyla decyzję burmistrza. Chodzi o konkurs na dyrektora myślenickiego przedszkola

Flisacy pienińscy zainaugurowali sezon na Dunajcu. Skromniej, ale zgodnie z tradycją

Wymęczone zwycięstwo Cracovii w Lublinie

Symfonia Miłosierdzia - hołd dla Franciszka i wołanie o pokój. Wielki koncert na sześciu kontynentach, także w Krakowie

Niedziela Bożego Miłosierdzia. Do Krakowa przyjadą tysiące pielgrzymów

Diecezja tarnowska pożegnała papieża Franciszka. "Miłosierdzie, które się realizowało"

Zderzenie czterech aut na dk 94 niedaleko Jerzmanowic. Były utrudnienia w ruchu

Ekspert: Bez litu, miedzi i neodymu nie będzie transformacji. Europa musi zmienić strategię

Europa zależna od importu

Nowe inwestycje – nowa nadzieja?

Zielony Ład? Dobre intencje, brak strategii

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Już założyliśmy zeszyt. Dikanda obiecuje nowe piosenki

Tak zmieni się dworzec autobusowy w Trzebini. Na razie pasażerów czekają utrudnienia

Słoneczna, ale chłodna niedziela w Małopolsce

Informacja o nowej kampanii naboru wniosków o płatności bezpośrednie i płatności obszarowych II filaru w ramach PS WPR 2023- 2027 z uwzględnieniem m.in. warunkowości społecznej oraz zmian w ekoschematach

Kogo drażni logo? Nie wszystkim podoba się nowy symbol Myślenic, będą konsultacje

Wypadek w Libiążu. Są ranni

Wojewoda uchyla decyzję burmistrza. Chodzi o konkurs na dyrektora myślenickiego przedszkola

Flisacy pienińscy zainaugurowali sezon na Dunajcu. Skromniej, ale zgodnie z tradycją

Wymęczone zwycięstwo Cracovii w Lublinie

Symfonia Miłosierdzia - hołd dla Franciszka i wołanie o pokój. Wielki koncert na sześciu kontynentach, także w Krakowie

Niedziela Bożego Miłosierdzia. Do Krakowa przyjadą tysiące pielgrzymów

Diecezja tarnowska pożegnała papieża Franciszka. "Miłosierdzie, które się realizowało"

Zderzenie czterech aut na dk 94 niedaleko Jerzmanowic. Były utrudnienia w ruchu

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię