W Polsce z roku na rok rośnie liczba uczniów korzystających z korepetycji. W 2011 roku dodatkowe lekcje zapewniało swoim dzieciom około 50% rodziców, obecnie odsetek ten wzrósł do 72%. Skąd wynika ta tendencja? Czy to efekt większej świadomości i chęci inwestowania w edukację, czy raczej systemowa słabość polskiej szkoły? Dyskusja dzisiejszych gości w programie Przed hejnałem, wskazuje, że powodów jest wiele - od problemów systemowych, przez wymagania egzaminacyjne, po czynniki psychologiczne związane z nauką i stresem. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej byli Artur Pasek, I Małopolski Wicekurator Oświaty, Kamil Chaber, nauczyciel matematyki, Przemysław Wróbel, nauczyciel matematyki i języka angielskiego oraz Barbara Sadurska, prawniczka, pisarka, prowadząca zajęcia z języka polskiego, a także warsztaty z kreatywnego pisania.
Jednym z głównych zarzutów wobec polskiej szkoły jest monotonia programowa. Uczniowie uczą się w kółko tego samego.
Kiedyś zakładano, że jeśli uczeń raz opanuje dane zagadnienie, to później będzie je wykorzystywał w bardziej zaawansowany sposób. Dziś uczniowie co roku powtarzają podstawowe pojęcia, co jest dla nich frustrujące i demotywujące – mówi Kamil Chaber.
Takie podejście powoduje, że uczniowie nie czują realnego postępu w nauce. Powtarzalność materiału sprawia, że tracą motywację, a nauka staje się nudnym obowiązkiem. Egzamin ósmoklasisty to pierwszy poważny sprawdzian w życiu ucznia, który decyduje o jego przyszłości edukacyjnej. W dużych miastach takich jak Kraków, konkurencja o miejsca w najlepszych szkołach średnich jest ogromna, co generuje silny stres.
Nauczyciele często podkreślają, że jest to najważniejszy egzamin w życiu ucznia. Ta presja sprawia, że wielu z nich zamyka się na naukę, zamiast się w nią angażować.
Pod wpływem strachu uczniowie tracą zdolność przyswajania wiedzy, co powoduje, że korepetycje stają się dla nich nie tylko sposobem na lepsze przygotowanie, ale również formą psychologicznego wsparcia.
(cała rozmowa do posłuchania)
Barbara Sadurska, Artur Pasek, Kamil Chaber i Przemysław Wróbel/fot. Sylwia Paszkowska
Nauczyciel wspiera czy demotywuje?
Nie wszyscy nauczyciele w szkołach potrafią efektywnie zmotywować uczniów. W wielu przypadkach uczniowie nie widzą sensu nauki, ponieważ nikt im go nie tłumaczy.
Uczeń pyta: po co mi to? W przypadku języka angielskiego odpowiedź jest prosta, ale w matematyce? Jeśli nie pokażemy uczniowi, jak wykorzystać te umiejętności w przyszłości, jego motywacja spada do zera – mówi Przemysław Wróbel.
Brak indywidualnego podejścia sprawia, że wielu uczniów nie odnajduje sensu w nauce szkolnej i szuka wsparcia w korepetycjach. Szkoła publiczna, ze względu na dużą liczbę uczniów w klasie, nie jest w stanie dostosować tempa i metody nauczania do indywidualnych potrzeb. Korepetytorzy pełnią często funkcję "trenera edukacyjnego", który dostosowuje materiał do konkretnego ucznia i motywuje go do pracy.
Prywatny nauczyciel musi dostosować swoją pracę do konkretnego ucznia. Dla jednych jest to wsparcie w nauce podstaw, dla innych – rozwijanie zdolności. W szkole, przy 30 uczniach w klasie, jest to niemożliwe – mówi Przemysław Wróbel.
Zdjęcie ilustracyjne/fot. pexels
Jak zmienić polską szkołę?
Indywidualne podejście pozwala uczniom lepiej radzić sobie z trudnościami, zwłaszcza tymi wynikającymi z dysleksji, dysgrafii czy innych zaburzeń uczenia się.
Tam, gdzie jest popyt, tam jest podaż. Rodzice chcą inwestować w edukację dzieci, więc szukają korepetytorów. Korepetycje stały się normą, nawet jeśli nie zawsze są konieczne – mówi Artur Pasek.
Niektórzy uczniowie lepiej uczą się w mniej stresujących warunkach. Istotna jest rola atmosfery w procesie nauki.
Kiedy moi uczniowie zaczynają się śmiać, żartować, wtedy wiem, że nauka idzie w dobrym kierunku. Stres blokuje myślenie. W prywatnych lekcjach można stworzyć przestrzeń do swobodnej nauki, czego brakuje w systemie szkolnym – mówi Barbara Sadurska.
Obecny model edukacji jest zbyt teoretyczny. Nauka przez doświadczenie pozwala lepiej przyswajać wiedzę i rozwijać umiejętności praktyczne. Zbyt częste sprawdziany i kartkówki mogą zniechęcać uczniów do nauki. Szkoła powinna bardziej skupiać się na przekazywaniu wiedzy niż na ocenianiu.
Moda na korepetycje wynika nie tylko z ambicji rodziców, ale także z systemowych problemów polskiej edukacji - powtarzalności materiału, stresu egzaminacyjnego, braku indywidualizacji nauczania i nadmiernego nacisku na oceny. Reformy powinny skupić się na zwiększeniu praktyczności nauki, zmniejszeniu liczebności klas oraz poprawie jakości pracy nauczycieli. Dopiero wtedy korepetycje przestaną być koniecznością, a staną się jedynie wyborem.
Radio Kraków informuje,
iż od dnia 25 maja 2018 roku wprowadza aktualizację polityki prywatności i zabezpieczeń w zakresie przetwarzania
danych osobowych. Niniejsza informacja ma na celu zapoznanie osoby korzystające z Portalu Radia Kraków oraz
słuchaczy Radia Kraków ze szczegółami stosowanych przez Radio Kraków technologii oraz z przepisami o ochronie
danych osobowych, obowiązujących od dnia 25 maja 2018 roku. Zapraszamy do zapoznania się z informacjami
zawartymi w Polityce Prywatności.