-
Podwyżki wynagrodzeń
Od 1 lipca 2025 roku planowane są podwyżki dla wielu pracowników medycznych, w tym opiekunów medycznych. -
Problemy z finansowaniem
Aktualny algorytm przydziału środków przez Narodowy Fundusz Zdrowia nie uwzględnia w pełni rzeczywistych potrzeb placówek. W efekcie niektóre szpitale mogą otrzymać niewystarczające środki na pokrycie kosztów podwyżek. -
Działania dyrektora szpitala w Chrzanowie
W obliczu braku odpowiednich funduszy dyrektor szpitala próbuje rozwiązań oszczędnościowych, m.in. poprzez degradację opiekunów medycznych do stanowisk sanitariuszy, co powoduje, że pracownicy ci tracą prawo do podwyżki. -
Konsekwencje dla pracowników i pacjentów
Takie działania mogą doprowadzić do emigracji wykwalifikowanych opiekunów, pogorszenia jakości świadczeń zdrowotnych oraz problemów kadrowych, gdyż w Polsce opiekunów medycznych jest stosunkowo niewiele w porównaniu z krajami skandynawskimi. -
Konieczność reform
Profesor Iwona Kowalska-Bobko podkreśla, że problem wynika z błędnych kalkulacji NFZ i że potrzebna jest zmiana algorytmu podziału środków. Decyzja w tym zakresie należy do Ministerstwa Zdrowia, które powinno zapewnić stabilność finansową placówek i zachować dostępność wykwalifikowanej kadry.
Szpital w Chrzanowie – podobnie jak wiele innych szpitali powiatowych w Polsce – boryka się z problemami finansowymi wynikającymi z niedostatecznego dofinansowania przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Bezpośrednią przyczyną napięć jest wprowadzenie nowych regulacji dotyczących podwyżek płac w ochronie zdrowia.
Od 1 lipca 2025 roku wzrosną wynagrodzenia szeregu pracowników medycznych, w tym lekarzy, pielęgniarek, fizjoterapeutów, ratowników medycznych oraz opiekunów medycznych (zawód uznany formalnie za medyczny od 2023 roku). Podwyżka wyniesie ponad 800 złotych, co w przypadku opiekunów medycznych pozwoli przekroczyć pułap 7000 złotych brutto miesięcznie. Profesor Iwona Kowalska-Bobko zaznacza, że jest to korzystna zmiana, biorąc pod uwagę trudność i odpowiedzialność pracy opiekuna medycznego.
Szpitale otrzymują pieniądze na podwyżki od NFZ według określonego algorytmu. Okazuje się jednak, że w wielu miejscach kwoty te są zbyt niskie, by pokryć w pełni nowe zobowiązania płacowe. Szpital w Chrzanowie, podobnie jak inne placówki powiatowe, zmaga się z niedoborem środków finansowych, co prowadzi do konieczności poszukiwania alternatywnych rozwiązań.
Ze względu na ograniczone fundusze i próbę utrzymania płynności finansowej, dyrektor rozważa „degradację” opiekunów medycznych do stanowisk sanitariuszy medycznych – co formalnie wyłącza ich z grupy objętej ustawowym wzrostem wynagrodzenia. Profesor przyznaje, że jest to „chwytanie się brzytwy”, lecz może wynikać z faktycznego braku pieniędzy na realizację podwyżek.
Opiekunowie medyczni są zawodem deficytowym – w Polsce przypada średnio 3,3 opiekunów na 1000 mieszkańców, podczas gdy np. w Finlandii jest ich aż 255 na 1000 mieszkańców.
Istnieje ryzyko, że pracownicy nie zgodzą się na obniżenie stanowiska i odejdą z placówki – do sektora prywatnego lub za granicę, gdzie mogą liczyć na lepsze warunki finansowe. Mniejsza liczba opiekunów medycznych przekłada się na zwiększenie i tak już trudnej sytuacji kadrowej w szpitalach, co może w przyszłości wpłynąć na poziom opieki i zadowolenie pacjentów.
Zdaniem profesor Iwony Kowalskiej-Bobko, jedynym skutecznym rozwiązaniem jest dialog z NFZ i Ministerstwem Zdrowia w celu zmiany algorytmu przekazywania środków. Wskazuje ona, że aktualne wytyczne nie uwzględniają wystarczająco realnej struktury zatrudnienia w poszczególnych szpitalach, co prowadzi do błędów w kalkulacjach. Bez zwiększenia finansowania lub modyfikacji zasad rozdzielania funduszy, problem może narastać – zwłaszcza w powiatowej służbie zdrowia.
Istnieje ogólny niedobór wykwalifikowanego personelu medycznego w Polsce (zarówno pielęgniarek, jak i opiekunów), co od dawna stanowi problem strukturalny. Jakiekolwiek kroki oszczędnościowe podejmowane przez dyrekcje placówek (m.in. „przenoszenie” pracowników na niższe stanowiska) mogą jeszcze bardziej zachęcić personel do poszukiwania lepszych warunków poza granicami kraju.
Profesor zwraca uwagę, że potrzebne są zdecydowane działania legislacyjne i finansowe na poziomie centralnym, by wzmocnić szpitale powiatowe i przeciwdziałać kryzysowi kadrowemu.
Sytuacja opiekunów medycznych w Polsce odzwierciedla szerszy problem w systemie ochrony zdrowia: niewystarczające finansowanie, nieadekwatne wyceny świadczeń i niedobory kadr.
Dyrektorzy szpitali nie mają łatwego wyjścia – starają się zachować ciągłość świadczeń, jednak przy braku wystarczających środków finansowych sięgają po działania tymczasowe, które mogą pogorszyć sytuację kadrową. Docelowe rozwiązanie wymaga przede wszystkim zmiany algorytmu rozdziału funduszy i większego wsparcia dla szpitali ze strony Ministerstwa Zdrowia i NFZ.