Czy prawa fizyki można przekroczyć? Świat wyobraźni, uniwersum popkultury, wierzeń i religii daje takie możliwości. W „Państwie Filozofów” o marzeniach i tęsknocie obecnej w kulturze od jej początków, o życiu po śmierci albo o życiu bez śmierci. Prowadzić nas będą losy pięknej wampirzycy Miriam, głównej bohaterki filmu „Zagadka nieśmiertelności”, filmu z 1983 roku w reżyserii Tony'ego Scotta.

Czy śmierć można pokonać filozoficznie?

- Ach, to takie stare marzenie. Niewątpliwie filozofowie też mają tutaj coś do powiedzenia. Bo nie bez przyczyny jeden z najbardziej tajemniczych eliksirów nazywa się kamieniem filozoficznym.

Ale to jest eliksir, który ma śmierć pokonać, czy zamieniać każdy materiał w złoto? Bo takie mamy wyobrażenie o alchemii.

- Alchemicy są czasami traktowani jako trochę protochemicy. Oczywiście można długo dyskutować, na ile to jest nauka, która pozwalała nam dojść do nauki właściwej.

Umówmy się, że Kraków ma silne tradycje alchemiczne. W końcu alchemia była na Uniwersytecie Jagiellońskim wykładana.

- Mamy kogoś takiego jak Michał Sędziwój. Podobno Kurza stopka, służyła mu do eksperymentów alchemicznych. A jak się wczytać w pisma, które pozostawił po sobie Sędziwój, to wielu badaczy wskazuje na to, że najprawdopodobniej to on odkrył tlen i to, jak ten tlen działa.

U Sędziwoja jest takie stwierdzenie, że powietrze zawiera w sobie cząstki życiodajne, które przenikają do naszej krwi, krążą w naszym ciele, odżywiają je i dają mu życie. W Krakowie w tym czasie przebywało dwóch bardzo ciekawych alchemików, którzy wcześniej pracowali na dworze angielskim. (…). Trzeba wspomnieć jeszcze Paracelsusa, który pokazywał, że wszystko, co się dzieje w świecie jest połączone z kosmosem, więc mamy tę grę mikro i makro kosmosu.

A kamień filozoficzny był przede wszystkim takim trochę magicznym eliksirem, który wszyscy alchemicy chcieli wyprodukować, żeby to, co jest podłe przekształcać w to, co jest szlachetne. To jest ta idea sublimacji. Więc z jednej strony niektórzy wierzyli, że będzie można uzyskać złoto, ale ten sam kamień filozoficzny, czyli ten sam eliksir, który pozwala na tę sublimację, był czasami traktowany jako Graal dający wieczność. Mam bardzo dużo mitów związanych z wiecznością, które pokazują tę długą drogę. Z jednej strony zaglądania w podszewkę rzeczywistości, żeby zobaczyć to, co niematerialne w tym, co materialne. A z drugiej – może dotrzeć do samej istoty życia.