5 lat temu - 1300, niedawno już tylko 66
Jeszcze pięć lat temu w Polsce działało 1300 punktów sprzedaży Ruchu. W 2021 roku było ich tysiąc, a pod koniec listopada 2024 gazety można było kupić w 66 kioskach w całym kraju. Z sieci, istniejącej od ponad stu lat w całej Polsce, do grudnia przetrwało zaledwie 10 saloników prasowych.
W ciągu dziesięcioleci kioski Ruchu wrosły w miejski krajobraz, ciesząc się dużym powodzeniem. W styczniu tego roku dziennikarka Polskiego Radia rozmawiała z mieszkańcami o planach zamknięcia kiosków Ruchu. Okazało się, że uczestnicy reportażu darzą kioski sporym sentymentem.
- Znikają, zauważyłem. Jest ich coraz mniej. Te kioski spełniały swoją rolę w sferze kulturowej. Tam był duży wybór gazet. Poza tym w takim kiosku były napoje kupowane latem przez spragnionych ludzi, były drobne słodycze. Komu to przeszkadzało? - mówili.
Historia od 1918 roku
Historia kiosków sięga 1918 roku, kiedy wydawcy Jan Stanisław Gebethner i Jakub Mortkowicz powołali do życia Polskie Towarzystwo Księgarni Kolejowych "Ruch". Pierwszy kiosk Ruchu został otwarty w styczniu 1919 na peronie Dworca Głównego (Wiedeńskiego) w Warszawie. Po niespełna pół roku funkcjonowało już ponad 60 kiosków i księgarń dworcowych.
- One miały za zadanie sprzedawać to, co jest potrzebne podróżnym wsiadającym do pociągu - herbatniki, słodycze, coś do picia i ewentualnie coś do poczytania. Głównie gazety, które były wtedy chętnie czytane - powiedział Polskiemu Radiu Jerzy Lemański z Narodowego Muzeum Techniki w Warszawie.
Największą popularnością kioski cieszyły się w okresie PRL. Klienci chętnie odwiedzali charakterystyczne budki Ruchu, gdzie mogli kupić codzienną prasę. W kioskach Ruchu można było kupić także środki czystości, papierosy, zapałki, akcesoria biurowe.
Po II wojnie światowej "Ruch" został znacjonalizowany i ostatecznie włączony w struktury Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej "Prasa-Książka-Ruch" (RSW). W latach 60. i 70. ubiegłego wieku - czasach największej świetności - przedsiębiorstwo zatrudniało około 50 tysięcy osób.
"Ruch w kulturze"
W 2009 roku powstała inicjatywa "Ruch w kulturze" - wspólny projekt Polskiego Radia i spółki Ruch SA. Porozumienie przewidywało wydanie na płytach kompaktowych powieści, słuchowisk muzycznych oraz koncertów, które znajdują się w archiwum Polskiego Radia. Ówczesny członek zarządu Polskiego Radia Bogusław Kiernicki mówił, że umowa dowodzi, iż media publiczne potrafią dostosować się do zmieniającej się rzeczywistości, wypełniając jednocześnie powierzoną im misję.
Polskie Radio przedstawiło Ruchowi około 60 tytułów nagrań archiwalnych, które chciałoby wydać. Słuchacze mieli wpływ na wybór asortymentu.
Udany debiut na giełdzie i późniejsze kłopoty
W 2006 roku firma Ruch SA z sukcesem debiutowała na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Ówczesny wiceminister skarbu Paweł Szałamacha - w rozmowie z Polskim Radiem w sierpniu 2006 roku - zapowiadał, że początkowo zostanie sprzedanych około 30 procent akcji, a środki zostaną przeznaczone na podniesienie kapitału firmy. Pakiet akcji do sprzedaży został ustalony po przygotowaniu przez zarząd firmy projektu inwestycyjnego.
W kolejnych latach spółka zaczęła popadać w problemy finansowe. W 2023 roku Ruch wstrzymał przyjmowanie zamówień na prenumeratę gazet na 2024 rok, rozpoczynając proces wygaszania tej usługi. Powodem był wzrost znaczenia prasy cyfrowej i wskutek tego spadek popytu na prenumeratę tradycyjną. W kwietniu (2024 r.) Ruch zrezygnował z dostarczania prasy do punktów sprzedaży, uzasadniając decyzję czynnikami ekonomicznymi. Ostatecznie, zapadła decyzja o likwidacji kiosków Ruchu z końcem 2024 roku.