W piątek rozpoczyna się w Madrycie szachowy turniej kandydatów, który wyłoni przeciwnika Magnusa Carlsena w meczu o mistrzostwo świata. Po raz pierwszy w historii wystąpi w nim reprezentant Polski, arcymistrz Jan-Krzysztof Duda. Impreza potrwa do 4 lipca.
Najlepszy polski szachista awans do elitarnego grona ośmiu czołowych graczy świata, którzy między sobą rozstrzygną, kto zagra z norweskim czempionem w kolejnej batalii o mistrzowski tron, wywalczył w pięknym stylu w sierpniu ub. roku w turnieju o Puchar Świata w Soczi. W rywalizacji rozgrywanej systemem pucharowym nie poniósł porażki, pokonując siedmiu arcymistrzów. W półfinale zwyciężył po dogrywce samego Carlsena 2,5:1,5. W finale nie potrzebował dodatkowych partii, by pokonać 1,5:0,5 Rosjanina Siergieja Karjakina, uczestnika meczu o mistrzostwo świata w 2016 roku. Obydwaj finaliści uzyskali prawo gry w turnieju kandydydatów. Karjakin nie wystąpi w Madrycie, gdyż został przez FIDE zdyskwalifikowany na sześć miesięcy za publiczne wspieranie rosyjskiej agresji na Ukrainę.
Turniej w Madrycie 24-letni arcymistrz z Wieliczki (drugi najmłodszy w stawce) rozpocznie w piątek od pojedynku białymi z Węgrem Richardem Rapportem, w kolejnym dniu również białymi zmierzy się z najlepszym chińskim arcymistrzem Dingiem Lirenem, który w stawce uczestników zastąpił Karjakina. Potem czekają Dudę partie z Amerykaninem Fabiano Caruaną (czarne), Tejmurem Radżabowem z Azerbejdżanu (białe), reprezentantem Francji, 19-letnim Alirezą Firouzją (czarne), występującym pod neutralną flagą Rosjaninem Janem Niepomniaszczim (czarne) oraz Amerykaninem Hikaru Nakamurą (białe). W rundzie rewanżowej z tymi samymi rywalami będzie grał zamienionym kolorem, kończąc turniej pojedynkami z Nakamurą (czarnymi) i 4 lipca z Niepomniaszczim (białymi).
Od wtorku Duda i jego sekundanci - arcymistrzowie Kamil Mitoń i Grzegorz Gajewski - są już w Madrycie. W eksluzywnym hotelu Four Seasons, położonym w centrum stolicy Hiszpanii w okolicach Plaza Mayor i Muzeum Prado, przygotowują się do pierwszych pojedynków. Same gry odbywać się będą w zabytkowym, wybudowanym w 1730 roku Palacio de Santona.
"Podchodzimy do turnieju raczej spokojnie, jak do każdego innego. Nie staramy się pompować balonika. Trzeba powiedzieć, że Janek ma najniższy ranking w stawce, więc nie jest faworytem. Będziemy oczywiście walczyć o pierwsze miejsce, bo jego zdobywca zgarnia przecież całą pulę - uzyskuje przepustkę do meczu z Carlsenem. Mamy świadomość, że turniej w Madrycie będzie śledzony z większą uwagą przez całe środowisko szachowe w Polsce i zagranicą, zresztą nie tylko środowisko szachowe. Nie ma jednak jakiejś wielkiej presji. Janek sobie dobrze radzi w takich sytuacjach. Już jest na tyle doświadczonym zawodnikiem, że nie powinna ona, mam nadzieję, wpływać na jego grę" - powiedział PAP trener Mitoń.
Sam arcymistrz Duda podkreśla, że liczy na podtrzymanie w Madrycie swojej dobrej passy z ostatnich tygodni, kiedy to zwyciężał w Meltwater Champions Chess Tour w Oslo i Grand Chess Tour w Warszawie. Były to wprawdzie turnieje w szachach szybkich czy błyskawicznych, ale z pewnością podbudowały jeszcze u polskiego debiutanta w madryckim turnieju wiarę we własne możliwości.
"Oczywiście, najlepiej byłoby zwyciężyć, ale każdy wynik "na plusie", czyli jedna wygrana więcej niż przegrana, byłby dobrym osiągnięciem. Im więcej plusów, tym lepiej. Powiedziałbym, że rezultat 50-procentowy też jest OK" - mówił Duda.
O sile przeciwników, z których sześciu jest klasyfikowanych w czołowej jedenastce światowego rankingu, nie trzeba przekonywać. "Co mogę powiedzieć o rywalach? Czołówka zna się dobrze. Spotykali się ze sobą wielokrotnie. Janek też już z tymi arcymistrzami swoje zagrał. Znamy przeciwników. Oczywiście każdego trochę przeanalizowaliśmy, ale było to głównie ogólne przygotowanie. Zobaczymy, jak to będzie. Wszystko zawsze weryfikuje bezpośrednia rywalizacja" - dodał Mitoń.
Turniej kandydatów w Madrycie będzie się odbywał od 17 czerwca do 4 lipca. Dni przerwy zaplanowano na 20, 24 i 28 czerwca oraz 2 lipca. Pula nagród wynosi 500 tys. dolarów. Zdobywcy trzech pierwszych miejsc wzbogacą się o: 48, 36 i 24 tys. dol. Za każde wywalczone pół punktu zawodnicy otrzymują ponadto 3,5 tysiąca USD.
Uczestnicy turnieju kandydatów 2022 wg rankingu FIDE na 1 czerwca 2022:
Ding Liren (Chiny, 29 lat) - 2806 (2. miejsce) - uzyskał awans jako zawodnik z najwyższym rankingiem klasycznym.
Zastąpi Rosjanina Siergieja Karjakina, który został zawieszony przez FIDE.
Alireza Firouzja (Francja, 18) - 2793 (3.) - zakwalifikował się wygrywając turniej Grand Swiss 2021.
Pochodzący z Iranu arcymistrz, który 18 czerwca skończy 19 lat, jest najmłodszym szachistą w historii, który przekroczył barierę 2800 pkt rankingowych. Debiutuje w turnieju kandydatów.
Fabiano Caruana (USA, 29) - 2783 (4.) - wywalczył awans zajmując drugie miejsce w Grand Swiss FIDE 2021.
Wygrał już turniej kandydatów w 2018 roku, a następnie w meczu o tytuł zremisował z Carlsenem wszystkie 12 partii klasycznych, przegrywając dopiero w dogrywkach przyspieszonym tempem.
Jan Niepomniaszczi (Rosja, 31) - 2766 (7.) - miał zapewniony awans do turnieju jako uczestnik ostatniego meczu z Carlsenem o mistrzostwo świata w 2021 r. Wcześniej zwyciężył w turnieju kandydatów przeprowadzanym w latach 2020-2021. W związku z sankcjami nałożonymi na Rosję w Madrycie występuje pod flagą FIDE.
Richard Rapport (Węgry, 26) - 2764 (8.) - wywalczył awans zajmując 2. miejsce w cyklu FIDE Grand Prix 2022.
Debiutant w turnieju kandydatów.
Hikaru Nakamura (USA, 34) - 2760 (11.) - zakwalifikował się dzięki wygranej w cyklu FIDE Grand Prix 2022.
W turnieju kandydatów grał już w 2016 roku.
Tejmur Radżabow (Azerbejdżan, 34) - 2753 (13.) - wystartuje na zaproszenie FIDE, po tym jak zakwalifikował się do poprzedniego turnieju kandydatów, jednak zdecydował się z niego wycofać z powodu pandemii COVID-19.
Jan-Krzysztof Duda (Polska, 24) - 2750 (16.) - wywalczył awans dzięki zwycięstwu w Pucharze Świata FIDE 2021, w którym w drodze do tytułu pokonał m.in. mistrza świata Carlsena. Polak przerwał w 2020 roku Norwegowi serię 125 partii bez porażki.
Debiutant w turnieju kandydatów.