Choroby płuc to duża grupa schorzeń o różnym pochodzeniu. Dotykają osoby w każdej grupie wiekowej. Główne z nich to:
- choroby infekcyjne, zakaźne - na skutek styczności z wirusami lub bakteriami np. zapalenie płuc, gruźlica, COVID-19;
- choroby o podłożu alergicznym - np. astma, alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych;
- choroby onkologiczne - nowotwory płuca i opłucnej oraz śródpiersia;
- przewlekłe niezakaźne choroby płuc - POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc);
- zaburzenia oddychania w czasie snu - np. bezdech senny.
Czynniki ryzyka chorób płuc:
- Dym tytoniowy - palenie czynne i bierne.
- Ekspozycja na wewnętrzne źródła emisji zanieczyszczeń (opalanie mieszkań i gotowanie z użyciem biopaliw).
- Otyłość.
- Brak aktywności fizycznej, spadek wydolności płuc.
- Zanieczyszczenie środowiska - przemysłowe i komunikacyjne.
- Ekspozycja na radon i azbest.
- Ekspozycja na pyły i substancje chemiczne w miejscu pracy.
- Predyspozycje rodzinne.
- Częste zakażenia układu oddechowego, zwłaszcza w dzieciństwie.
- Niedoleczone, przewlekłe stany zapalne w obrębie układu oddechowego.
- Stany niedożywienia i niedoborów w organizmie.
O rozwoju schorzeń płuc może świadczyć m.in. kaszel utrzymujący się dłużej niż 3 tygodnie, kaszel z odkrztuszaniem plwociny, obecność krwi w odkrztuszanej plwocinie, chrypka, bóle w klatce piersiowej lub bóle barku, świszczący oddech, niezamierzona utrata ciała, nocna potliwość, niewyjaśnione stany gorączkowe oraz senność w trakcie dnia.
Profilaktyka chorób płuc
Przyczyną wiele schorzeń układu oddechowego jest dym tytoniowy, który zawiera w swoim składzie 4000 związków chemicznych, w tym ponad 400 o działaniu drażniącym i 50 o działaniu rakotwórczym. Dlatego nie sięgaj po papierosy, a jeśli już to zrobiłeś - rzuć palenie. Unikaj również biernego wdychania dymu papierosowego i chroń przed nim dzieci.
- Pamiętaj o regularniej aktywności fizycznej, lecz unikaj ćwiczeń na zewnętrz w okresach pogorszenia jakości powietrza.
- Odżywiaj się zdrowo, pamiętaj o urozmaiceniu diety.
- Unikaj kontaktu z osobami chorymi na infekcje i choroby zakaźne.
- Jeśli dopadnie cię przeziębienie, zadbaj o jego całkowite wyleczenie.
- Pamiętaj o częstym wietrzeniu pomieszczeń.
- W przypadku alergii i astmy - unikaj lub ogranicz kontakt z alergenami.
- Przestrzegaj zasad bezpieczeństwa i higieny w pracy w zawodach narażonych na czynniki szkodliwe dla układu oddechowego.
- Zaszczep się przeciw grypie i przeciw COVID-19.
- Jeśli palisz papierosy, zgłoś się na badania w ramach programu profilaktyki chorób odtytoniowych (w tym POChP) i sprawdź stan swoich płuc