Nagroda im. Byrskich przyznawana jest za „spektakl radiowy wykorzystujący potencjał lokalnego środowiska artystycznego” od 2015 roku. Do współpracy udało nam się zaprosić twórców Narodowego Starego Teatru m.in. Annę Dymną, Jacka Romanowskiego, Romana Gancarczyka.

- Jak wielkim wyzwaniem jest tekst kierowany do najmłodszej publiczności, przekonaliśmy się podczas czytania performatywanego w Starym Teatrze w lutym tego roku. Aktorzy dosłownie zaczarowali dziecięcą publiczność. Cieszę się też, że udało nam się wydać płytę, a radiowy spektakl może pozostać z naszymi słuchaczami na dłużej - mówi prezes Radia Kraków, Mariusz Bartkowicz.

Nagrodzone słuchowisko sięga do głośnej książki Stanisława Pagaczewskiego. Baltazar Gąbka, Smok Wawelski, książę Krak, kucharz Bartolini to ulubieńcy kilku pokoleń czytelników. W radiowej adaptacji ich przygód, usłyszeć można znakomitych krakowskich aktorów, związanych z Narodowym Starym Teatrem, we współpracy z którym zrealizowano słuchowisko. W rolę Narratora wciela się Anna Dymna, radiowym Smokiem Wawelskim jest Jacek Romanowski, a tytułowym Baltazarem - Roman Gancarczyk. Postać 'czarnego charakteru' Don Pedra brawurowo odegrał Radosław Krzyżowski, a w roli Bartłomieja Bartoliniego czaruje głosem Błażej Peszek. Galerię barwnych postaci dopełniają m.in. Juliusz Chrząstowski, Michał Majnicz, Paweł Kruszelnicki i Krzysztof Stawowy. Autorem scenariusza i reżyserem słuchowiska jest Waldemar Raźniak.

Kup audiobook

- Ta książka towarzyszyła naszemu pokoleniu w czasach dzieciństwa - tłumaczy reżyser spektaklu i autor adaptacji, dyrektor Starego Teatru Waldemar Raźniak, którego również usłyszymy w jednej z ról. "Sięgam więc po tę powieść z przyczyn nostalgicznych, trochę sentymentalnych, by zbudować rodzaj mostu między pokoleniami. Ale to nie jedyny powód. Cykl książek o przygodach Smoka Wawelskiego napisany został dla dzieci, ale to tekst szalenie "inteligencki" - bogaty językowo, pełen aluzji do ówczesnej, pełnej absurdów rzeczywistości. W latach 60., kiedy powstawały powieści Pagaczewskiego, kręgi inteligenckie próbowały zachować niezależność i wolność myślenia, na przekór narzucanej wówczas ideologii. I o tym także jest ten tekst".

Oryginalną muzykę do radiowego "Porwania..." stworzyła Justyna Skoczek. Słuchowisko zrealizował w Radiu Kraków Wojciech Gruszka, realizator dźwięku, autor wielu nagradzanych słuchowisk radiowych. 

Patroni nagrody - Irena Byrska i Tadeusz Byrski byli aktorami, reżyserami i dyrektorami teatrów. A także radiowcami, związanymi z wieloma teatrami i rozgłośniami w Polsce, przed wojną i po wojnie.
"Choć pozostawali poza centrami życia teatralnego, dzięki wytrwałej i konsekwentnej pracy oraz wzorcowej postawie etycznej należą do najważniejszych i najszlachetniejszych postaci polskiego teatru 2. połowy XX wieku" - czytamy na www.grotowski.net 

Byrski pracował w rozgłośni Polskiego Radia w Wilnie, kolejno jako aktor, reżyser, sekretarz programu, p.o. dyrektora oraz kierownika programowego. W latach 1937–39 był głównym reżyserem rozgłośni Polskiego Radia w Warszawie. Po wojnie także związał się z radiem. W latach 1949–51 był kierownikiem Teatru Polskiego Radia. Reżyserował wiele słuchowisk. W 1976 roku wydał „Teatr – radio. Wspomnienia”.

"Porwanie Baltazara Gąbki", wg. Stanisława Pagaczewskiego

Wystąpili:

Narratorka Anna Dymna
Smok Jacek Romanowski
Don Pedro Radosław Krzyżowski
Bartolini Błażej Peszek
Baltazar Gąbka Roman Gancarczyk
Salamandrus Juliusz Chrząstowski
Ekscelencja Paweł Kruszelnicki
Prokurator/Obcy/Kupiec Mżawka Krzysztof Stawowy
Strumyczek/Wir/Krak Michał Majnicz
Marysia - Ania Browarska
Koyot/Redaktor/Strażnik Waldemar Raźniak

Twórcy:

Scenariusz i reżyseria - Waldemar Raźniak
Konsultacja dramaturgiczna - Beniamin Bukowski
Muzyka - Justyna Skoczek
Realizacja akustyczna - Wojciech Gruszka
Opieka redakcyjna - Justyna Nowicka

Premiera na antenie Radia Kraków 26 grudnia 2022