Ćwik został zgłoszony przez buntowników z Prawa i Sprawiedliwości, którzy nie zgadzają się, by marszałkiem był Łukasz Kmita. Marszałek Witold Kozłowski, wicemarszałek Józef Gawron oraz radny Piotr Ćwik zostali zawieszeni w prawach członków PiS.

Zgłoszenie kandydatury Ćwika wzbudziło oburzenie części radnych i parlamentarzystów PiS obecnych na sali obrad, m.in. wiceszefa parlamentarnego klubu PiS Ryszarda Terleckiego oraz radnej Małopolski Barbary Nowak.

Mimo zgłoszenia kandydatury Ćwika kandydatura Łukasza Kmity nie została wycofana. Zgłosił ją radny Grzegorz Biedroń. Kmitę od początku rekomendował prezes PiS Jarosław Kaczyński.

W poniedziałek kandydat PSL, Krzysztofa Klęczar, miał otrzymać poparcie Platformy i buntowników z PiS. Anonimowość dodała albo odebrała jednak odwagi kilku radnym PO i nie zagłosowali na Klęczara.

To właśnie poniedziałkowe niesnaski były powodem ponad trzygodzinnego opóźnienia w obradach 2 lipca i w efekcie, prawdopodobnie, braku kandydata opozycji.

Jeżeli radni nie wybiorą marszałka do 9 lipca, konieczna będzie organizacja ponownych wyborów do sejmiku małopolskiego.

Kmita przed wtorkową sesją opublikował na platformie X oświadczenie parlamentarzystów PiS z Małopolski, w którym wyrazili oni oczekiwanie, że Łukasz Kmita jak najszybciej zostanie wybrany na marszałka. Ocenili oni też, że radni którzy głosują przeciw tej kandydaturze lub świadomie oddają głosy nieważne podważają jedność PiS i całej zjednoczonej prawicy oraz przyczyniają się do „nieuzasadnionych medialnych ataków na prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego oraz całego środowiska PiS”.

„Działania niewielkiej grupy radnych oceniamy jako dalece niewłaściwe i oczekujemy jego sanacji. Takie zachowanie jest także niezrozumiałe dla obywateli, którzy oczekują zgodnej i konstruktywnej pracy na rzecz Polaków i Małopolan” – napisali. Podkreślili, że chodzi o „dobro Ojczyzny, która dziś w obliczu tak wielu zagrożeń związanych z 'rządami 13 grudnia' przeżywa prawdziwy kryzys”.

Pod oświadczeniem podpisanych jest 20 parlamentarzystów PiS, m.in. Ryszard Terlecki, Marek Pęk, Arkadiusz Mularczyk, Małgorzata Wassermann, także Łukasz Kmita.

Małopolska bez marszałka

Według nieoficjalnych informacji na kandydata rekomendowanego przez władze PiS nie chcą głosować radni skupieni wokół obecnego marszałka Witolda Kozłowskiego, a szerzej Beaty Szydło i Andrzeja Adamczyka. Podczas ostatniej sesji kandydat próbował załagodzić ten konflikt, proponując Kozłowskiego do nowego zarządu województwa jako I wicemarszałka. Wśród proponowanych przez Kmitę członków nowego zarządu województwa nie było przedstawiciela Suwerennej Polski, która ma w sejmiku dwoje radnych, mimo że umowa koalicyjna przewiduje takie stanowisko dla przedstawiciela tej partii.

Po pierwszym głosowaniu w maju prezes PiS Jarosław Kaczyński pytany przez dziennikarzy o sytuację PiS w Małopolsce, powiedział: "No, bunt jak bunt, to jest kwestia pewnych różnic zdań". Zapytany, czy poseł Kmita nie podoba się lokalnym działaczom, odparł: "Czasem nowi ludzie, tacy, którzy cokolwiek, no, powiedzmy sobie, z wyższej półki w sensie intelektualnym, niektórym się nie podobają". Dodał, że jest to przykre i będzie z tym walczyć.

Po kolejnym czerwcowym głosowaniu, kiedy Kmita znów nie uzyskał wymaganej większości głosów, rzecznik PiS Rafał Bochenek skomentował w rozmowie z PAP, że nie można "tych spraw pozostawić bez odpowiedzi".

"Dlatego wobec osób, które zachowały się nieuczciwie względem większości radnych PiS, a przede wszystkim wyborców, będą wyciągnięte konsekwencje na poziomie kierownictwa partii" – oświadczył. Dodał, że dalsze losy Małopolski "zależą od niektórych osób pełniących funkcje w małopolskim sejmiku".

W piątek Bochenek poinformował, że decyzją prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego dyrektor kancelarii sejmiku Michał Ciechowski został zawieszony w prawach członka PiS i zostaną podjęte kroki w celu jego usunięcia z partii.

"Zgodnie z decyzją kierownictwa partii, w głosowaniach, w poniedziałek, obowiązuje dyscyplina dotycząca wyboru składu zarządu województwa małopolskiego rekomendowanego przez kierownictwo PiS" – oświadczył rzecznik PiS.

38-letni Łukasz Kmita pochodzi z Olkusza. W latach 2020-2023 był wojewodą małopolskim. W ostatnich wyborach parlamentarnych został wybrany na posła z listy PiS. Ostatnio bez powodzenia kandydował w wyborach samorządowych na prezydenta Krakowa.