Ranking Polskiego Alarmu Smogowego tworzony jest co roku od sześciu lat na podstawie oficjalnych wyników pomiarów ze stacji Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ). Najnowszy ranking obejmuje dane z 2020 r. W rankingu brane są pod uwagę tylko te miejscowości, w których prowadzone są pomiary PMŚ. Jakość powietrza w pozostałych miejscowościach nie jest znana.
"Odkąd zaczęliśmy analizować wyniki pomiarów i publikować rankingi smogowych liderów nie było sytuacji, w której jedno miasto wygrało we wszystkich kategoriach. Tegoroczna pozycja Nowego Targu w rankingu to rzecz bez precedensu. Zarówno średnie roczne stężenie pyłów PM10, liczba dni z powietrzem nienadającym się do oddychania, jak i roczne stężenie rakotwórczego benzo(a)pirenu (BAP) wywindowało podhalański Nowy Targ na pozycję niekwestionowanego smogowego lidera" – skomentował rzecznik PAS Piotr Siergiej.
Ponadto stwierdzono, że od 2016, czyli odkąd rozpoczęto pomiary benzo(a)pirenu w Nowym Targu, stężenie tego rakotwórczego zanieczyszczenia wzrasta z roku na rok. Według pomiarów PMŚ stężenie BAP w 2016 wynosiło 8 ng/m3, w 2017 r. już 15 ng/m3, a od 2018 utrzymuje się wokół 18 ng/m3, co stanowi 1800 proc. dopuszczalnej w Polsce normy.
Rzecznik PAS zauważa, że od 2019 r. kiedy w życie weszła uchwała antysmogowa, w zestawieniach najbardziej zanieczyszczonych miast nie ma już Krakowa. W stolicy Małopolski dokonała się największa poprawa jakości powietrza według rankingu PAS.
"Widać, że konsekwentna polityka antysmogowa Krakowa przynosi odczuwalne i mierzalne skutki" – skwitował Siergiej.
Na liście smogowych rekordzistów przeważają niewielkie miasta, a nawet wsie np. śląski Godów, czy podkrakowski Zabierzów. Zauważalny jest brak dużych metropolii, uznawanych często za najmocniej zanieczyszczone obszary w kraju. Wśród najbardziej zanieczyszczonych miejscowości pod kątem stężeń rakotwórczego BAP prócz Nowego Targu jest także: Nowa Ruda, Nowy Sącz czy Sucha Beskidzka. W rankingu są również miejscowości uzdrowiskowe: Goczałkowice-Zdrój i Rabka-Zdrój, w której stężenie rakotwórczego benzo(a)pirenu wyniosło aż 900 proc. normy.