Jak się oddycha w Nowym Targu?

Oddychać nowotarskim powietrzem, to jak wypalać 22 papierosy dziennie. "Benzoalfapiren znajduje się także w dymie papierosowym i stąd to porównanie. Benzoalfapiren w Nowym Targu jest wysoki, odkąd mierzymy tam jakość powietrza. Jest on na poziomie 18 nanogramów na metr sześcienny. Zatem papierosów wychodzi aż paczka dziennie" - mówi Magdalena Cygan z Nowotarskiego Alarmu Smogowego.

W Nowym Targu sytuacja jest zła. Ostatniej nocy pyłomierz wskazywał ponad 200 mikrogramów pyłu PM10, a to aż czterokrotne przekroczenie normy. "Często słyszę, że ktoś ma jakieś problemy z gardłem, ktoś ma częste infekcje, złe samopoczucie w dni smogowe, bóle głowy, migreny" - dodaje Magdalena Cygan.

W Nowym Targu wprowadzono uchwałę antysmogową. Pierwsze zapisy zaczną obowiązywać już w styczniu. Całkowity zakaz palenia węglem ma wejść w życie w 2030 roku. Mieszkańcy, z którymi rozmawiała reporterka Radia Kraków, dostrzegają problem smogu i w większości widzą potrzebę zmiany. "Jestem tak przyzwyczajony, że różnicy nie ma. Mnie z kolei smog przeszkadza. Choćby w Nowym Targu była tylko geotermia podhalańska, smog spłynie z Jabłonki i Zakopanego. Jak zaczęli zmieniać piece, to mam wrażenie, że jest lepiej" - twierdzą.

Jest rzeczywiście lepiej, ale daleko od ideału. Jak podkreśla Mateusz Skupień z Urzędu Miasta w Nowym Targu, dużą rolę odgrywa położenie w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej oraz rozproszenie poszczególnych przysiółków. "Ponadto jesteśmy w górach. Weźmy pod uwagę miejscowości cieplejsze, na północ. Tam sezony grzewcze są krótsze. U nas nawet do 8 miesięcy w roku trzeba grzać" - dodaje. W efekcie w Nowym Targu w zeszłym roku odnotowano aż 88 dni z przekroczeniem normy, w tym roku to 65 dni.

Według szacunków urzędników, do likwidacji pozostaje jeszcze około 1500 kopciuchów. Zainteresowani wymianą pieca mogą skorzystać ze wsparcia ekodoradców, którzy bezpłatnie pomagają przygotować wniosek o dotację z programów "Czyste powietrze", a także gminnego oraz unijnego.

Harmonogram akcji „Małopolska bez smogu”:

- 12.11 do 23.11: pomiary jakości powietrza w Mogilanach i Czernichowie

- 24.11 do 6.12: pomiary jakości powietrza w Czarnym Dunajcu (pyłomierz) i Nowym Targu (pyłomierz + mobilny model płuc)

- 7.12 do 20.12: pomiary jakości powietrza w Krynicy-Zdroju (pyłomierz) i Piwnicznej-Zdroju (pyłomierz + mobilny model płuc).

- 20 grudnia - debata podsumowująca akcję.

Organizatorzy akcji:

Partner główny:

Akcja prowadzona we współpracy z gminami: Mogilany, Czernichów, Miasto Nowy Targ, Czarny Dunajec, Krynica-Zdrój i Piwniczna-Zdrój.