Zarząd województwa działa w trosce o zachowanie bioróżnorodności, krajobrazu przyrodniczego i kulturowego gór. Zależy nam na czynnej ochronie przyrody poprzez przeprowadzenie wypasu kulturowego owiec na obszarach cennych przyrodniczo i krajobrazowo. Wypas zapobiega procesowi zaniku polan reglowych, na których znajdują się siedliska rzadkich roślin. Zachowanie gospodarki pasterskiej w górach jest ważne ze względu na wielowiekowe tradycje lokalnej ludności.
– przekazał wicemarszałek województwa małopolskiego Łukasz Smółka.
Wypas kulturowy polega na przeprowadzeniu wypasu owiec rasy polskiej górskiej, cakiel podhalański, odmiany barwnej polskiej owcy górskiej lub mieszańców tych ras, na wskazanych w regulaminie konkursu obszarach wypasowych. Są to m.in. polany na obszarach parków narodowych na południu regionu. Bacowie ze swoimi stadami wyruszą na hale najwcześniej w kwietniu.
Zdaniem wicemarszałka województwa małopolskiego Łukasza Smółki, realizacja zadań w ramach tego konkursu przyczyni się do poprawy różnorodności biologicznej łąk i pastwisk, terenów cennych przyrodniczo oraz krajobrazowo na terenie województwa małopolskiego.
Wypas kulturowy zwierząt wiąże się z wielowiekową tradycją górali, dlatego konkurs ten jest także utrwaleniem kultury pasterskiej oraz wpłynie na zahamowanie odpływu baców na tereny sąsiednich województw. Zadanie to wpisuje się w działania mające na celu ochronę dziedzictwa przyrodniczego, krajobrazowego oraz kulturowego Małopolski jako regionu karpackiego.
- przekazał Smółka.
Dzięki wypasowi owiec na górskich halach możliwa jest produkcja tradycyjnych owczych serów: oscypka oraz bryndzy, bundzu i redykołek. Oscypek od 2008 r. jest wpisany na unijną listę produktów tradycyjnych, chronionych prawem w całej UE.
Fundusze zostały przyznane w otwartym konkursie na zadanie pod nazwą „Małopolski wypas kulturowy – ekstensywne metody gospodarowania jako ekologiczny sposób zachowania bioróżnorodności i krajobrazu w 2024 r.” Dotyczy on realizacji zadań publicznych w obszarze ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego z zakresu bioróżnorodności.
Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego już trzeci raz rozstrzygnął konkurs na to zadanie, począwszy od 2022 r.