Maciej Wilamowski ze Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa tłumaczy, że wymiana tego rodzaju szyby musi zabrać czas. A ile będzie kosztować?
To jest dobre pytanie. Poprzednia wymiana szybu skarbonki, w roku 2020, kosztowała osiem tysięcy złotych
- mówi Maciej Wilamowski.
Po czterech latach można spodziewać się, że cena będzie wyższa. Szyba skarbonki wykonana jest ze specjalnego, wzmacnianego szkła. Jest tworzona na wymiar, co wymaga od potencjalnego wykonawcy wstrzymania pracy na linii produkcyjnej.
Słynna skarbonka z Rynku Głównego może wrócić na swoje miejsce najszybciej w styczniu, ale, jak dodaje dyrektor Wilamowski:
Trzeba podjąć rozmowy z ze sponsorem i znaleźć moce wytwórcze w hucie szkła. Potem dostarczyć szybę do Krakowa i zamontować ją.
Mężczyzna, który uszkodził skarbonkę, został już zatrzymany przez policję. To 22-letni mieszkaniec powiatu myślenickiego.
Skarbonka na Rynku Głównym - od zawsze cel wandali
Skarbonka na Rynku Głównym od zawsze była jednym z najważniejszych - obok Adasia - punktów spotkań ze znajomymi. Niestety często także padała ofiarą wandali. Była wielokrotnie niszczona i naprawiana. Nieudane próby włamania do skarbonki na Rynku powtarzają się średnio co dwa lata, a jej dewastacje co kilka lat. W 2013 roku była niszczona dwa razy. Po pierwszej naprawie przetrwała na Rynku tylko 27 dni, gdy dobrał się do niej 25-letni wówczas mężczyzna.
Naprawiona została ostatecznie na początku 2014 roku. Jak zapewniano wtedy, po naprawie miała być niezniszczalna, bo jej szyby będą grubsze i bardziej wytrzymałe...
Zawsze znajdowali się chętni na datki
Kolejna poważna naprawa skarbonki odbyła się w 2016 roku. Jak mówił wtedy dyrektor biura Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, co roku różni włamywacze próbują wykraść datki ze skarbonki.
„Przy pomocy młotka i nawet poważniejszych narzędzi tej szyby nie da się sforsować i to ostrzeżenie dla następnych potencjalnych chętnych na te pieniądze, które są w środku, a które idą na odnowę krakowskich zabytków, czyli rzecz bardzo ważną dla całego miasta i Polski” - dodawał.
Po tej naprawie szyby skarbonki składały się z dwóch warstw szkła o grubości ok. 10 mm każda, z warstwą pośrednią z folii PVB (polyvinylbutyral). Dzięki zastosowaniu folii PVB szyby te wytrzymują próbę przebicia przy użyciu powszechnie dostępnych przedmiotów i narzędzi – szkło pęka,
Nawet 10-milimetrowe szyby z folią PVB nie powstrzymały zapędów wandali, bo w czerwcu 2020 roku znowu ktoś wziął ją na cel. Dewastacji dokonał w nocy mężczyzna, użył młotka. Na szczęście pieniędzy, które w całości są przeznaczane na ochronę zabytków stolicy Małopolski, nie udało mu się ukraść.
Skarbonka wróciła wtedy po naprawie na Rynek w sierpniu.
Na Rynku od 1978 roku
Po raz pierwszy skarbonka została ustawiona na Rynku Głównym 18 grudnia 1978 r., w dniu powstania Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Jej projektantem jest krakowski architekt Jacek Piórecki.