„Ruiny zamku w Lanckoronie są miejscem o dużym znaczeniu historycznym i naszą powinnością jest dbałość o ich jak najlepsze zachowanie dla przyszłych pokoleń. Moim celem jest, aby lanckorońskie wzgórze wraz ze zrewitalizowanym zamkiem było chlubą gminy” – powiedział Tadeusz Łopata.

Samorządowiec dodał, że zabiegi o doprowadzenie do rozpoczęcia prac trwały pięć lat. Kluczowe znaczenie miało pozyskanie funduszy zewnętrznych. Gmina na projekt „Rewitalizacja zamku, podegrodzia, grodu i twierdzy Lanckorona” otrzymał na ten rok 6,3 mln zł dotacji celowej z rezerwy budżetu państwa oraz 1 mln zł z ministerstwa kultury. Zdaniem Łopaty, samorząd sam nie uniósłby kosztów związanych z trwałym zabezpieczeniem ruin i wzgórza zamkowego oraz ich przystosowaniem do ruchu turystycznego.

Firma, która wygrała przetarg, rozpoczęła już prace. Ruiny zostaną oczyszczone z zieleni i gruntownie zabezpieczone. Wykonane będą przyczółki mostu zwodzone i sama przeprawa. Zabezpieczone zostaną relikty odkryte kilka lat temu przez archeologów. Potrwają do końca grudnia.

Wójt Łopata powiedział, że obecnie realizowane prace, stanowią pierwszy etap. Dalsze roboty, mogłyby się rozpocząć od przyszłego roku, to już co najmniej 16 mln zł. „Będziemy szukali źródeł zewnętrznych. Wszystko będzie dotyczyło rewitalizacji ruin, bo zamku, jako takiego, nie wolno obudowywać. To jest ciągła ruina” – powiedział w rozmowie z PAP samorządowiec.

Ruiny są w złym stanie. Znaczną część pozostałości zniszczyły korzenie drzew. Niekorzystne dla nich jest także porastanie mchem, trawą i drobnymi krzewami. Spomiędzy kamieni wykrusza się zaprawa.

Lanckorona była w przeszłości jednym z ważniejszych miast w Małopolsce. W 1361 r. król Kazimierz Wielki zezwolił na lokację miasta. Ostatecznie doszło do niej na prawie magdeburskim 31 marca 1366 r. Wzniesiony został tu wówczas zamek na planie prostokąta z cylindryczną wieżą. Pierwsza wzmianka o nim pochodzi z 1366 r. Strzegł on granicy ze Śląskiem i drogi do Krakowa. Badania archeologiczne dowiodły jednak, że już we wczesnym średniowieczu istniał tam gródek drewniano-ziemny.

W 1410 r. za panowania Władysława Jagiełły miasto stało się siedzibą starostwa. Zamek należał m.in. do rodu Lanckorońskich, Zebrzydowskich i Czartoryskich i Wielopolskich.

Podczas konfederacji barskiej Lanckorona poniosła duże straty. W 1768 r. konfederaci opanowali zamek. W 1771 r. został on jednak oblężony. Konfederaci poddali się w czerwcu 1772 r. Doprowadziło to do zniszczenia zamku i miasta, które już nigdy nie odzyskało dawnej świetności. Dziś ruiny są - obok wspaniałego rynku - atrakcją turystyczną.

W 1934 r. Lanckoronie odebrane zostały prawa miejskie.