Zapaliliśmy znicz w imieniu własnym, a także konsul generalnej Słowacji w Krakowie Zlaty Siposovej. Minutą ciszy oddaliśmy cześć deportowanym dokładnie 82 lata temu kobietom, ale też wszystkim ofiarom przywiezionym do Auschwitz z tego kraju w ramach tak zwanego ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej. Jak podają źródła, było to ponad 16 tys. kobiet, dzieci i mężczyzn

– powiedziała we wtorek PAP prezes brzeszczańskiej fundacji Agnieszka Molenda-Kopijasz.

Historyk Irena Strzelecka w artykule zamieszczonym w monografii „Auschwitz 1940-1945” wskazała, że potrzeba założenia w 1942 r. w Auschwitz obozu dla kobiet związana była z intensyfikacją eksploatacji więźniarskiej siły roboczej przez III Rzeszę, a także koniecznością zmniejszenie przepełnienia obozu dla kobiet w Ravensbrück i więzień w Generalnym Gubernatorstwie.

26 marca dotarły dwa transporty. W pierwszym - z Ravensbrück, było 999 kobiet, w większości kryminalistek i uznanych za asocjalne. Deportowano też kilkanaście więźniarek politycznych.

Transport 999 Żydówek z Popradu na Słowacji był pierwszym, który został skierowany przez Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy do Auschwitz w ramach "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej". Deportacje słowackich Żydów umożliwiła umowa, którą w marcu 1942 r. zawarł z Niemcami rząd tego kraju. Kobiety po przywiezieniu ubrano w mundury, jakie pozostały po wymordowanych jeńcach sowieckich. Umieszczone zostały w wydzielonej części Auschwitz I.

Obóz kobiecy początkowo znajdował się pod komendą władz KL Ravensbrück. W lipcu 1942 r. przeszedł w jurysdykcję KL Auschwitz. W początkach sierpnia 1942 r. komendantura obozu podjęła decyzję o przeniesieniu oddziału kobiecego do powstającego Auschwitz II-Birkenau. Istniał tam do ewakuacji w styczniu 1945 r.

Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. Kobiety stanowiły przypuszczalnie połowę ofiar zgładzonych przez Niemców w Auschwitz oraz około 30 proc. zarejestrowanych w obozie więźniów, czyli ponad 130 tys