25. stycznia mija setna rocznica urodzin Witolda Lutosławskiego. Filharmonia Krakowska z tej okazji zaprasza na koncerty symfoniczne.

Pierwsze z nich już dziś (18.stycznia) i w sobotę (19.stycznia).

Usłyszymy utwory Wielkiego Kompozytora - "Koncert na wiolonczelę i orkiestrę" , który jest jednym z najczęściej wykonywanych utworów Lutosławskiego. Skomponowany dla Mścisława Roztropowicza (i jemu dedykowany) wykonany był po raz pierwszy 14 października 1970, z Rostropowiczem jako solistą; Bournemouth Symphony Orchestra prowadził Edward Downes. Koncert wiolonczelowy jest utworem trudnego dialogu instrumentu solowego z orkiestrą, przechodzącego przez fazy zgodności i sprzeciwu, przy zastosowaniu intrygujących rozwiązań fakturalnych i organizacyjnych (segmenty aleatoryczne).

W programie wieczorów znalazła sie również IV Symfonia Witolda Lutosławskiego. Jej premiera również odbyła się poza Polską – 5 lutego 1993 zespołem Los Angeles Philharmonic Orchestra dyrygował kompozytor. IV Symfonia, w układzie: „teza – rozwinięcie”, jest jedną z najbardziej intrygujących kompozycji Lutosławskiego – poniekąd stanowi podsumowanie rozważań nad przyszłością muzyki, która po przejściu przez fazę „modernizmu” poszukiwała nowej wykładni estetycznej.

Wieczóry otworzy "Muzyka pożegnalna" Krzysztofa Meyera, która wg. słów twórcy, jest "muzycznym hołdem" złożonym Witoldowi Lutosławskiemu, w
trzy lata po jego śmierci.

Orkiestrę Filharmonii Krakowskiej w piątek i w sobotę poprowadzi Maestro Tadeusz Strugała. "To są utwory, które maja wspaniałą formę, piękne kontrasty, fantastyczną instrumentację. Dla mnie to klasyka współczesna" - mówi dyrygent.

Koncert w Filharmonii Krakowskiej dziś o godz. 19.30. Sobotni rozpocznie się o 18.00

Rozmowa z Tadeuszem Strugałą o Witoldzie Lutosławskim i o jubileuszowych koncertach w Filharmonii Kraklowskiej - z Tadeuszem Strugałą rozmawia Katarzyna Pelc - cz.1

Posłuchaj: 

]

cz.2 [

Posłuchaj



Z okazji setnej rocznicy urodzin Witolda Lutosławskiego w foyer Filharmonii Krakowskiej możemy również oglądać wystawę zatytułowaną "Lutosławski i jego idee muzyczne" - wystawę, na której znalazły się m.in. fotografie z archiwum Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, Akademii Muzycznej w Rydze, ale też fotografie pochodzące ze zbiorów prywatnych.

Jako przewodnik po wystawie służy folder z opisem każdej planszy zawierający fragmenty z książek: T. Kaczyński, Rozmowy z Witoldem Lutosławskim, Kraków PWM 1972, D. Gwizdalanka, K. Meyer Lutosławski. Droga do dojrzałości, Kraków PWM 2003, Witold Lutosławski. Materiały do monografii, opracował S. Jarociński, Kraków PWM 1967, J. Paja-Stach Lutosławski, Kraków Musica Iagellonica 1996, Potrzeba natchnienia, w: T. Kaczyński Rozmowy z Witoldem Lutosławskim, Wrocław TAU 1993, Muzyka w kontekście kultury. Spotkania Muzyczne w Baranowie, t. I, red. L. Polony, Kraków PWM 1978, Witold Lutosławski. Prezentacje, interpretacje, konfrontacje. Materiały sympozjum, pod red. K. Tarnawskiej-Kaczorowskiej, Warszawa 1985, Witold Lutosławski. Postscriptum, wybór i opracowanie tekstów: D. Gwizdalanka, K. Meyer, Warszawa, Fundacja Zeszytów Literackich, 1999, Muzyka to nie tylko dźwięki. Rozmowy
z Witoldem Lutosławskim przeprowadziła Irina Nikolska, Kraków PWM – Warszawa Instytut Adama Mickiewicza, 2003.

Wystawa potrwa do 21. stycznia

Kolejnym koncertem w ramach obchodów 100. rocznicy urodzin Witolda Lutosławskiego będzie 23. stycznia koncert uniwersytecki. Wystapi Maciej Grzybowski – fortepian, a słowo wygłosi prof. Alicja Jarzębska.

W programie:

Witold Lutosławski – Dwanaście melodii ludowych
Wolfgang Amadeus Mozart – Rondo a-moll KV 511
Anton Webern – Wariacje op. 27
Paweł Szymański – Dwie etiudy
Fryderyk Chopin – Mazurki (wybór)
Witold Lutosławski – Sonata
Maurice Ravel – Valses nobles et sentimentales

poczatek koncertu - godz. 19.30

***************************************************

Sejm RP oraz UNESCO ogłosiły rok 2013 Rokiem Witolda Lutosławskiego (1913-1994), upamiętniając w ten sposób 100. rocznicę urodzin kompozytora. W Polsce i na świecie zaplanowano z tej okazji setki wydarzeń, koncertów, sympozjów, publikacji, itp. sprzyjających głębszemu poznaniu zarówno utworów wielkiego klasyka muzyki dwudziestego wieku, jak i jego niezwykłej osobowości, wzbudzającej podziw i szacunek. Muzyka Lutosławskiego, obecna od ponad 60 lat na estradach koncertowych całego świata, odkrywa nowe przestrzenie piękna, jest świadectwem „tchnienia wielkości” i kompozytorskiego mistrzostwa. Potwierdzeniem wysokiej pozycji Lutosławskiego w międzynarodowym środowisku muzycznym były liczne wyróżnienia, odznaczenia, honorowe członkostwa i doktoraty (m.in. w grudniu 1984 roku kompozytor otrzymał doktorat h.c. Uniwersytetu Jagiellońskiego).

Lutosławski pochodził z rodziny ziemiańskiej mającej swą posiadłość w Drozdowie k. Łomży. Wychowywał się w atmosferze domowego muzykowania i pierwsze utwory komponował już w dzieciństwie. W 1936 r. ukończył w konserwatorium warszawskim studia pianistyczne u J. Lefelda, a rok później – kompozytorskie u W. Maliszewskiego, który w swej opinii o Lutosławskim napisał, że „od czasów Chopina nie było w tej uczelni tak utalentowanego ucznia”. Znakomicie zapowiadającą się karierę artystyczną Lutosławskiego przerwała II wojna światowa. Kompozytor brał udział w walkach z Niemcami (jako dowódca plutonu radiotelegraficznego) i został wzięty do niewoli niemieckiej, ale zdołał uciec i w czasie okupacji mieszkał w Warszawie, gdzie pracował zarobkowo jako pianista w kawiarniach. Po wojnie działał przede wszystkim jako kompozytor, ale w 1963 r. rozpoczął działalność dyrygencką, prezentując na estradach świata wykonania wyłącznie swoich utworów. Współpracował z wybitnymi wirtuozami, m.in. K. Zimermanem, K. Jakowiczem, A. Sophie-Mutter, P. Pearsem, D. Fischer-Dieskau, M. Roztropowiczem, i in. W latach 60-tych rozpoczął też działalność jako wykładowca na kursach kompozytorskich organizowanych w amerykańskich i europejskich ośrodkach uniwersyteckich.

Lutosławski był niekwestionowanym autorytetem nie tylko w środowisku artystycznym. Jego działalność społeczna wzbudzała uznanie i szacunek. Dopiero po jego śmierci poznano, jak bogate i pełne dyskrecji były jego inicjatywy charytatywne (stypendia dla młodych kompozytorów, anonimowa pomoc dla ludzi potrzebujących wsparcia, itp.). Niebagatelny wpływ na osobowość kompozytora i jego etyczną wrażliwość miała rodzinna tragedia. Dzieciństwo i młodość Lutosławskiego naznaczone były głęboką traumą, bowiem w 1918 r., gdy miał 5 lat, bolszewicy rozstrzelali ojca i stryja, a w 1939 r. jego starszy o 4 lata brat Henryk, został przez sowieckie wojska wzięty do niewoli i wywieziony na Kołymę, gdzie zmarł rok później.

Pełen pokory oraz odpowiedzialności był jego stosunek do – jak głosił – powierzonego mu daru, jakim była kompozytorska wyobraźnia oraz talent wnikliwego i precyzyjnego formułowania myśli, czego świadectwem są m.in. jego liczne pisma. W muzyce widział „ważny czynnik w pracy nad poprawą duchowej kondycji ludzkości”, dlatego w swych wystąpieniach kompozytor ostrzegał m.in. przed - obecną dziś niemal wszędzie - natarczywą „papką dźwiękową”, która niszczy naszą naturalną wrażliwość na piękno dźwięków. Jako artysta Lutosławski był wierny swemu przekonaniu, iż celem działania twórcy obdarzonego talentem muzycznym i bogactwem wyobraźni, jest przybliżanie odbiorcom komponowanych dzieł owego wyobrażonego „świata idealnego” wzbudzającego zachwyt, poczucie wspólnoty i pragnienie doskonałości. (Alicja Jarzębska)