Przypominamy, że od 23 do 28 lutego w Krakowie trwa Tydzień Pomocy Osobom Ofiar Przestępstw. W ramach wydarzeniach w specjalistycznym Ośrodku zapewnione zostanie wsparcie w uzyskaniu bezpłatnej i profesjonalnej pomocy prawnej i psychologicznej osobom pokrzywdzonym przestępstwem i członkom ich rodzin. Ponadto w pracę Ośrodka zaangażowana jest grupa wolontariuszy, pełniących funkcję asystenta pokrzywdzonego. Szczegółowe informacje można znaleźć TUTAJ.
Zapis rozmowy Marzeny Florkowskiej z adwokatem Pawłem Gierasem:
Czy podczas takich bezpłatnych spotkań można uzyskać rzetelną informację na każdy temat w stosunkowo krótkim czasie?
Krakowska Izba Adwokacka od bardzo wielu lat prowadzi akcję pomocy prawnej Pro Bono. Przynajmniej dwa razy w miesiącu w Klubie Adwokatów przy ul. Sławkowskiej 1 takie porady bezpłatne są świadczone, przy czym trzeba zaznaczyć, że te porady są skierowane do osób ubogich i przed skorzystaniem z takiej porady trzeba złożyć oświadczenie, iż nie jest się w stanie skorzystać z płatnej pomocy prawnej.
Istnieją także infolinie i pod wybranymi numerami telefonów można uzyskać pomoc prawną. Na jakiej zasadzie te infolinie działają?
Tego do końca, my jako adwokaci, nie wiemy. Przestrzegałbym przed korzystaniem z tego typu pomocy prawnej dlatego, że do końca nie wiadomo, kto takich porad udziela i też trzeba wziąć pod uwagę, że nie są to porady bezpłatne.
Jeżeli decydujemy się na rozstrzygnięcia sądowe różnych sytuacji konfliktowych, to często jest to związane z wysokimi kosztami. Kiedy możemy liczyć na zwolnienie z całości lub części tych kosztów?
Koszty sądowe są znaczne ponieważ, co do zasady, 5% wartości sporu stanowi opłata sądowa. W pewnej kategorii spraw te opłaty są stałe i są mniejsze. Strona wnosząca sprawę do sądu może wystąpić z wnioskiem o całkowite lub częściowe zwolnienie z kosztów sądowych. To jest uzależnione od jej sytuacji materialnej.
Czy tylko sytuacja materialna może być powodem zwolnienia z kosztów sądowych?
Także szczególna sytuacja osobista, natomiast co do zasady, przepis jest tak skonstruowany, że zwolnienie z kosztów sądowych przysługuje tylko tej osobie, która nie może ich ponieść bez uszczerbku dla siebie i swoich najbliższych.
Czy trzeba to w jakiś sposób udokumentować?
Każdy, kto składa wniosek o zwolnienie z opłat sądowych, musi przedłożyć także kwestionariusz dotyczący stanu majątkowego, który będzie stanowił podstawę ewentualne decyzji o zwolnieniu z kosztów.
Osoba, która wnosi sprawę do sądu jest obciążona kosztami postępowania sądowego. Czy ta sytuacja zmienia się, jeśli sprawa zakończy się polubownie, czyli jeśli dwie strony w trakcie procesu sądowego dojdą do wspólnego stanowiska?
Tak, jeżeli w trakcie procesu dojdzie do ugody pomiędzy stronami, wówczas opłata sądowa zostaje zmniejszona o połowę.
Powiedzmy jeszcze, kiedy przysługuje nam prawo do adwokata z urzędu, czyli mówiąc językiem codziennym, do adwokata bezpłatnego?
W postępowaniu cywilnym osoba, która została zwolniona z ponoszenia w całości lub części kosztów postępowania sądowego, ma równocześnie prawo do tego, aby sąd ustanowił jej adwokata z urzędu. W postępowaniu karnym każda osoba, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów pomocy udzielanej przez adwokata, może zwrócić się do sądu z prośbą o wyznaczenie adwokata z urzędu. Podobnie jest w sprawach administracyjnych. Warto przypomnieć, że od 1 lipca tego roku w sposób zasadniczy zmieni się procedura karna obowiązująca w Polsce. W większym stopniu proces karny będzie przypominał proces w stylu amerykańskim, w którym sędzia będzie tylko arbitrem, a cała inicjatywa dowodowa będzie spoczywała na stronach. W tym modelu procedury karnej będzie większa potrzeba korzystania z adwokatów. Od 1 lipca dostęp do takiej pomocy będzie zdecydowanie łatwiejszy.