- Nasza wystawa jest próbą nowego spojrzenia na Kapistów - mówi Andrzej Szczerski, dyrektor MNK.
Historia kapistów zaczyna się w 1923 roku, gdy studenci Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie zapragnęli wyjechać na studia artystyczne do Paryża pod opieką swojego profesora – Józefa Pankiewicza. Aby zebrać środki na ten cel, założyli Komitet Paryski. Najważniejszymi członkami grupy zostali: Hanna Rudzka i Jan Cybis, Józef Czapski, Artur Nacht-Samborski, Zygmunt Waliszewski oraz Piotr Potworowski.
W 1924 roku udało im się wyjechać. We francuskich muzeach studiowali dawne malarstwo, oglądali płótna impresjonistów i postimpresjonistów oraz chłonęli artystyczne nowinki. Ostatecznie zostali tam siedem lat, a studia u Pankiewicza odegrały kluczową rolę w ich rozwoju. Inspirowali się też dziełami Paula Cézanne’a oraz postimpresjonisty Pierre’a Bonnarda. Swoje prace prezentowali na prestiżowych wystawach, między innymi w paryskiej Galerii Zak i w genewskiej Galerii Moos.
Wystawa ukazuje dzieła, w których dominują żywe barwy i subtelne gry światła. Dla kapistów najważniejszym zagadnieniem był kolor, poprzez który postrzegali otaczający ich świat oraz wyrażali światło, przestrzeń i formę. Artyści skupiali się na formie obrazu, odrzucając realistyczne odtwarzanie rzeczywistości i symbolikę. Tworzyli pejzaże, martwe natury, a rzadziej portrety. Artystyczna wizja kapistów opierała się na intuicji i emocjach, co nadało ich twórczości wyjątkowy charakter i odzwierciedlało nowoczesne podejście do sztuki.
Ekspozycja nie tylko oddaje hołd twórczości kapistów, ale także podkreśla ich kluczowy wpływ na rozwój współczesnego malarstwa w Polsce. Ich działalność, choć początkowo budziła kontrowersje, stała się fundamentem dla wielu późniejszych pokoleń artystów. Warto podkreślić, że ta, działająca w okresie międzywojennym grupa, wzbogaciła dialog między polską, a europejską sztuką, odgrywając istotną rolę w kształtowaniu polskiego modernizmu na arenie międzynarodowej.
Po powrocie do kraju kapiści zajęli ważne miejsce w Związku Polskich Artystów Plastyków oraz byli inicjatorami powstania „Głosu Plastyków” – czasopisma, które miało znaczący wpływ na popularyzację sztuki w Polsce.