Uczelnie idą w stronę transparentności?
Pierwszy Plan Równości powstał na Akademii Górniczo-Hutniczej w 2021 roku. Celem działań – czytamy w komunikacie uczelni – jest gruntowna analiza i diagnoza dobrostanu osób pracujących i studiujących w AGH.
Zbadano doświadczenia studentów dotyczące ich „stanu zdrowia, w tym psychicznego, przepracowania, przebiegu karier zawodowych, ale i różnych przejawów seksizmu wobec kobiet czy potrzeb niektórych mężczyzn, np. wsparciem ich głosu w uczelni”. Autorzy kolejnego raportu chcieli sprawdzić, jak wprowadzone w ostatnich trzech latach wpłynęły na odczucia badanych studentów.
W raporcie odnotowano m.in. wzrost liczby kobiet na stanowiskach dziekańskich, stosunkowo wysoki, względem badań ogólnopolskich, poziom zadowolenia z pracy czy znaczący spadek od 2021 roku doświadczeń naruszeń (zwłaszcza molestowania i homofobii) wśród osób studiujących.
Czy inne uczelnie – wzorem Akademii Górniczo-Hutniczej – również opublikują swoje raporty?
„Transparentność jest warunkiem koniecznym do tego, żeby przeprowadzać zmiany w uczelniach. Liczę, że uczelnie będą jednak szły w tę stronę. Tak jak nasza uczelnia” – mówi prof. Katarzyna Leszczyńska, kierowniczka zespołu do spraw równości płci na Akademii Górniczo-Hutniczej.
Jeżeli my mamy dbać o równe traktowanie na uczelni, to musimy zacząć od mówienia prawdy o stanie uczelni. Prawda polega na tym, że pokazujemy rzeczywistość, jaką ona jest
– podkreśla Artur Lesner, Rzecznik Równości na AGH.
Stanowisko Rzecznika Równości – dodajmy – istnieje jako niezależne od władz uczelni. Wspiera i interweniuje w przypadkach naruszeń bezpieczeństwa osób studiujących i pracujących działa od 2022 roku w oparciu o dostępne regulaminy w AGH oraz prawo państwowe.
Do mnie można zgłosić się z każdą sprawą, ja zapewniam pomoc, powiedzmy, prawną wewnątrz instytucji, ale też edukacyjną
– mówi Artur Lesner.
Molestowanie molestowaniu nierówne
„W naszym raporcie rozróżniamy molestowanie od molestowania seksualnego” – mówią goście Radia Kraków.
„Molestowanie jest zjawiskiem szerszym, właściwie w prawie będziemy mówić o pewnym szykanowaniu. Więc to doświadczenie molestowania jest typowe dla tej grupy około tych 10-11% studentek. Natomiast molestowanie seksualne się pojawia, ale jakby w mniejszej, o wiele skali” – szczegółowo wyjaśnia prof. Leszczyńska.
Podkreśla, że dane przedstawione w raporcie dotyczą tylko badanej grupy studentek, ale nie populacji AGH.
Mamy bardzo wysoki respons rate, dużo osób odpowiedziało na naszą ankietę, ale my nie możemy też generalizować tego na całą uczelnię. Ta generalizacja, która pojawiała się w pewnych narracjach medialnych, jest nieuprawniona
– dodaje prof. Leszczyńska, która z wykształcenia jest i co podkreśla – socjolożką.
„Nieszczelny rurociąg” w kwestii płac i ścieżki awansu
Najczęściej podnoszonym problemem w kontekście równości płci w Polsce jest kwestia luki płacowej. Od 2026 roku firmy będą zmuszone do pełnej transparentności wynagrodzeń. Każdy pracownik dowie się, ile zarabiają inni na podobnych stanowiskach. Nowe przepisy mają także ujawnić rzeczywiste różnice w płacach mężczyzn i kobiet.
W ubiegłym tygodniu w Radiu Kraków rozmawialiśmy o tym z dr Justyną Tomczyk z UKEN, specjalizującą się w badaniu aktywności obywatelskiej kobiet.
Wedle teorii zwanej metaforycznie „nieszczelnym rurociągiem” w drodze po najwyższe tytuły, najwyższe wynagrodzenia przede wszystkim wypada część kobiet. Co w tym kontekście mówi Plan Równości AGH?
Jak odpowiadają nasi goście uczelnia od 2021 roku wprowadziła różne rozwiązania, które mają wspierać społeczność pracującą na AGH, ale i społeczność studencką.
Kładziemy nacisk na dialog, na rozmowy, na rozpoznawanie potrzeb. W ciągu ostatnich lat prowadziliśmy liczne szkolenia na przykład i tutaj dążymy do tego, żeby edukować naszą społeczność, urefleksyjniać pewne zjawiska. (…) Wprowadziliśmy zasady równego traktowania. Jest to dokument oficjalny podpisany przez naszego rektora, który mówi o tym, jak zachowywać się, czy jakie zasady są stosowne, a jakie nie
– mówi prof. Leszczyńska.
„Mamy ścieżkę edukacyjną, o których mówiła Pani Profesor, to są szkolenia stacjonarne i learningowe. Dążymy do tego, żeby one z czasem stały się szkoleniami obowiązkowymi dla wszystkich” – dodaje Rzecznik Równości na AGH.
Goście Radia Kraków podkreślają, że wsparcie uczelni w tych działaniach jest duże, ale na wszystko… potrzeba czasu.