„To laboratorium wyjątkowe w skali światowej, ponieważ daje takie możliwości badawcze, jakich w jednym obiekcie nie ma nigdzie indziej” – powiedział rektor PK prof. Andrzej Szarata na briefingu prasowym. Jak zaznaczył, cały budynek oraz aparatura w nim zostały zaprojektowane i wykonane przez pracowników politechniki oraz polskie firmy.
Prof. Andrzej Flaga z zespołu twórców laboratorium podkreślił, że w centrum tym możliwa będzie analiza przewietrzania miasta oraz redukcji smogu – co wyróżnia obiekt i jest ważne w kontekście walki o czyste powietrze.
Budowa laboratorium na kampusie Czyżyny przy al. Jana Pawła II rozpoczęła się jesienią 2020 r. Wartość inwestycji to 34 mln zł – 17,5 mln zł to środki unijne (Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego na lata 2020-2024), pozostała kwota to wkład własny uczelni.
Trzykondygnacyjny budynek (w tym jedna kondygnacja podziemna) ma powierzchnię ponad 1 tys. 600 mkw., kubaturę prawie 12 tys. m sześc. Najważniejszą częścią tego centrum badawczego są tunele aerodynamiczne z potężnymi wentylatorami, mogącymi rozpędzić powietrze do 40 metrów na sekundę, co odpowiada prędkości huraganu. Nowoczesne urządzenia pozwalają też m.in. na symulację opadów deszczu i śniegu.
Wyniki badań prowadzonych w nowo otwartym centrum dostarczą planistom i projektantom oraz szeroko rozumianemu rynkowi budowlanemu wiedzy przydatnej do projektowania nowych osiedli lub modernizacji istniejących czy wznoszenia nowych budynków, zwłaszcza wysokich.
Współpracę z laboratorium podjęły już m.in. gmina Żywiec oraz Polski Związek Narciarski, firmy Fakro, Maspex.
W nowym laboratorium będzie można m.in.: opracowywać mapy wietrzności – system wymiany i regeneracji powietrza; opracowywać mapy topograficzne; badać (w tunelu aerodynamicznym) transport mas powietrza; identyfikować skażenia mas powietrza; wykonywać modele do badań różnych inwestycji budowalnych wraz z ich otoczeniem, umożliwiające analizę zjawisk aerodynamicznych; prowadzić badania modelowe i studium działania lokalnego wiatru na ściany zewnętrzne budynków (łącznie z dachami); prowadzić badania modelowe i studium prędkości wiatru w poziomie przechodniów; prowadzić badania klimatyczne: symulacje opadów deszczu i/lub śniegu oraz wiatru oddziaływujących na elementy pokryć dachowych, systemy wentylacji i systemy odprowadzenia wód opadowych oraz stolarkę okienną; badać oblodzenia elementów budynków i konstrukcji inżynierskich w skali 1:1.
Generalnym wykonawcą inwestycji był Zakład Techniczno-Budowlany Polbau.
Otwarcie nowego laboratorium wieńczy kilkadziesiąt lat doświadczeń badawczych ekspertów PK z prof. Andrzejem Flagą na czele. Twórca polskiej szkoły inżynierii wiatrowej, aerodynamiki budowli i inżynierii śniegowej 25 lat temu stworzył na krakowskiej politechnice Laboratorium Inżynierii Wiatrowej z tunelem aerodynamicznym, ale w związku z rozwojem nauki i zmianami klimatycznymi parametry tamtego laboratorium nie są już wystarczające.