Dzwon Zygmunt w Katedrze na Wawelu ma 501 lat

Informacyjna Agencja Radiowa
Sobota, 2022.07.09 08:49 ( Edytowany Środa, 2022.08.24 10:55 )

501 lat temu, 9 lipca 1521 roku, na wieży Zygmuntowskiej Katedry Wawelskiej zawieszono Dzwon Zygmunt. Najsłynniejszy polski dzwon został ufundowany przez króla Zygmunta I Starego i nazwany potem jego imieniem. Krakowianie dźwięk dzwonu po raz pierwszy usłyszeli 13 lipca 1521 roku na uroczystości św. Małgorzaty. Od tego czasu jego donośny dźwięk towarzyszy Polakom w najważniejszych chwilach, a sam dzwon stał się jednym z narodowych symboli.

Autorstwa Jan Matejko - former image source www.pinakoteka.zascianek.pl; current image source [1], Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=432298

Źródła historyczne podają, że Dzwon Zygmunt został odlany w 1520 roku przez ludwisarza Hansa Behama z Norymbergi w warsztacie w pobliżu Bramy Floriańskiej. W 1521 roku przewieziono go na Wawel na specjalnych saniach, pod które podkładano belki, żeby usprawnić transport. Następnie dzwon wciągnięto na wieżę na linach połączonych klockami, obciążonych skrzynią z ciężkimi kamieniami.
         W tamtych czasach wciągnięcie dzwonu na wieżę było bardzo trudną operacją. Waga samego klosza Zygmunta, według dokonanych obliczeń, wynosi 9 ton i 650 kilogramów. Biorąc pod uwagę jeszcze serce, jarzmo dębowe, okucia i liny, razem może to być nawet 12 ton i 600 kilogramów.
         Aby dzwon się rozkołysał i wydobył właściwy dźwięk, potrzeba dwunastu dzwonników. Dźwięk Zygmunta słychać w promieniu 30 kilometrów. To dziś jedyny tak potężny dzwon w Europie poruszany siłą ludzkich mięśni. Początkowo dzwonnikami byli świątnicy katedralni, potem między innymi członkowie cechu cieśli krakowskich, a od połowy XX wieku - dzwonnicy pochodzący z różnych środowisk i reprezentujący różne profesje. Obecnie jest ich około trzydziestu.
         Długość dzwonienia, określona "ordynacją" Krakowskiej Kapituły Katedralnej z 1888 roku, to 8 minut. Z okazji specjalnych okoliczności, jak procesje, Dzwon Zygmunt dzwoni dłużej.
         Historyczny moment wciągnięcia Zygmunta na wieżę Katedry Wawelskiej uwiecznił Jan Matejko na obrazie "Zawieszenie dzwonu Zygmunta na wieży katedry w Krakowie w 1521 roku", który znajduje się w Muzeum Narodowym w Warszawie.
         Jubileusz 500-lecia tamtego wydarzenia, obchodzony w 2021 roku, wawelscy dzwonnicy uczcili, składając do swojego skarbca "kapsułę czasu". Trafiła do niej między innymi lista dzwonników, okolicznościowy złoty pierścień, kopia orła Zygmunta Starego i specjalnie wybita srebrna moneta Narodowego Banku Polskiego.

         W ostatnich dziesięcioleciach dźwięk Zygmunta rozległ się między innymi wtedy, gdy kardynała Karola Wojtyłę wybrano na papieża, gdy dokonano na niego zamachu, i gdy Jan Paweł II zmarł. Słychać go było też w dniu, gdy w Watykanie obwieszczono beatyfikację Ojca Świętego, i gdy w Krakowie odbywał się pogrzeb pary prezydenckiej, która zginęła w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem. Zygmunt dzwoni też w święta kościelne i państwowe, między innymi w Święto Trzech Króli, pierwszego dnia Świąt Bożego Narodzenia, Niedzielę Palmową czy Wielkanoc. Dźwięk dzwonu rozlega się także w Narodowe Święto Trzeciego Maja czy Święto Niepodległości.
         Ostatnio Zygmunt zabrzmiał 6 marca 2022 roku, jako wyraz wsparcia dla walczącej Ukrainy, zaatakowanej 24 lutego przez Rosję.
         W 2001 roku Zygmunt otrzymał nowe serce. Oryginalne, pierwsze serce dzwonu zostało wykute z żelaza. Służyło 479 lat i wykonało w tym czasie około 12 milionów uderzeń. W XIX wieku trzykrotnie pękało i było naprawiane. Ostatni raz uderzało w klosz Zygmunta w Boże Narodzenie 2000 roku i wtedy też stwierdzono jego czwarte pękniecie. Powodem było tak zwane zmęczenie materiału. Wówczas postanowiono podarować Zygmuntowi nowe serce. To drugie, zbudowane na wzór pierwszego, zabiło po raz pierwszy 14 kwietnia 2001 roku.

1 / 20

Tematy: zamek królewski na Wawelu

Autor:

Informacyjna Agencja Radiowa

Opracowanie:

Brak nazwy

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Najnowsze

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Dzwon Zygmunt w Katedrze na Wawelu ma 501 lat

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Jak biegać z psem? Nie mamy pojęcia. Częściej szkodzimy i zapominamy o zwierzęciu.

Kupa roboty – Tarnów walczy z psimi odchodami na ulicach

W Krakowie rozpoczyna się 18. festiwal Mastercard Off Camera

Derby Małopolski na remis

Kontrowersje wokół Targów Myśliwskich w Krakowie. Wojewoda Klęczar: „Nie możemy wszystkiego zakazywać”

Jeden z największych browarów w Polsce świętuje 180-lecie istnienia

Autobus-reklama przed Galerią Krakowską. "Nie mamy podstaw prawnych, by go usunąć"

Puszcza znowu przegrała z Pogonią. Dramat w Niepołomicach

Żałoba narodowa po papieżu Franciszku: gest szacunku czy polityczna gra?

Po latach oczekiwań rusza budowa brakującego odcinka drogi z Brzeska do Szczurowej. Mieszkańcy: „Nie chcemy ginąć"

Trzebinia: poważne utrudnienie na A4

Kradł tablice rejestracyjne i jechał tankować na stacje. Amator "darmowego" paliwa zasiądzie na ławie oskarżonych

FILM | Rekomendacje pokazów plenerowych Mastercrad OFF Camera

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Dzwon Zygmunt w Katedrze na Wawelu ma 501 lat

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Jak biegać z psem? Nie mamy pojęcia. Częściej szkodzimy i zapominamy o zwierzęciu.

Kupa roboty – Tarnów walczy z psimi odchodami na ulicach

W Krakowie rozpoczyna się 18. festiwal Mastercard Off Camera

Derby Małopolski na remis

Kontrowersje wokół Targów Myśliwskich w Krakowie. Wojewoda Klęczar: „Nie możemy wszystkiego zakazywać”

Jeden z największych browarów w Polsce świętuje 180-lecie istnienia

Autobus-reklama przed Galerią Krakowską. "Nie mamy podstaw prawnych, by go usunąć"

Puszcza znowu przegrała z Pogonią. Dramat w Niepołomicach

Żałoba narodowa po papieżu Franciszku: gest szacunku czy polityczna gra?

Po latach oczekiwań rusza budowa brakującego odcinka drogi z Brzeska do Szczurowej. Mieszkańcy: „Nie chcemy ginąć"

Trzebinia: poważne utrudnienie na A4

Kradł tablice rejestracyjne i jechał tankować na stacje. Amator "darmowego" paliwa zasiądzie na ławie oskarżonych

FILM | Rekomendacje pokazów plenerowych Mastercrad OFF Camera

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię