- A
- A
- A
Aleje Trzech Wieszczów - szpetna wizytówka Krakowa?
Graffiti, zniszczone chodniki i chaos architektoniczny - tak wyglądają krakowskie Aleje Trzech Wieszczów. Droga wytyczona ponad sto lat temu miała pełnić rolę wizytówki miasta. Niestety, stan tej części miasta budzi wiele wątpliwości i zastrzeżeń.Brudna Aleja Trzech Wieszczów
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
crop_free
1
/ 10
Krakowskie Aleje toną w śmieciach. Najgorzej jest w okolicy placu Inwalidów i Jubilata. Ulice które kiedyś miały być reprezentacyjną częścią miasta, dziś budzą mieszane uczucia. Mieszkańcy takim stanem są oburzeni.
Reprezentacyjny wygląd alei być może przywróci nowy budynek, który powstaje na rogu ulicy Krupniczej i alei Mickiewicza. W tym roku ruszyła tam przebudowa budynku Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Paderavianum. Palącym problemem tej części Krakowa jest też bardzo duże stężenie smogu, który znacząco wpływa także na wygląd otaczających aleje budynków.
To, co wyróżnia Aleję Trzech Wieszczów, to wielkomiejska skala przedwojennej zabudowy. Codziennie przejeżdżają tędy tysiące samochodów i autobusów. Z okien turyści mogą zobaczyć monumentalne budynki krakowskich uczelni, bo jest tu budynek Akademii Górniczo Hutniczej, Uniwersytetu Rolniczego i Biblioteka Jagiellońska. Jeśli tak zapamiętają Kraków – dobra nasza, gorzej, jeśli w oko wpadną im pomazane ściany i wszechobecny nieporządek.
Monumentalne aleje
Historia powstania Alei Trzech Wieszczów sięga połowy XIX wieku, kiedy podczas przekształcania Krakowa w twierdzę usypano wysoki ziemny wał zabezpieczający miasto od zachodu. Wykorzystano go później jako nasyp dla kolei obwodowej (biegnącej wokół miasta), wzdłuż którego z czasem wytyczono drogi. Likwidacja kolei w 1911 roku dawała szerokie pole do popisu zarówno urbanistom, jak i architektom. Z upływem lat powstała tam elegancka w formie zabudowa czynszowa (aleje Krasińskiego i Słowackiego) oraz imponujące swym rozmachem, wysokiej próby, monumentalne gmachy użyteczności publicznej (aleja Mickiewicza).
W latach 1926-1928 zbudowano Seminarium Śląskie . Jego architekci, Franciszek Mączyński i Zygmunt Gawlik, pokusili się o oryginalny, trudny do zaszufladkowania, choć programowo jeszcze modernistyczny projekt. Mocnym akcentem fasady były cztery monumentalne płaskorzeźby wybitnego rzeźbiarza Xawerego Dunikowskiego, przedstawiające postacie ewangelistów. Kompozycja przestrzenna bryły, z wysuniętymi bocznymi ryzalitami, nawiązywała do sąsiedniego gmachu Szkoły Przemysłowej autorstwa Sławomira Odrzywolskiego z 1912 roku.
11 listopada 1929 roku zaczęto porządkowanie terenów zielonych wzdłuż dzisiejszej Alei Trzech Wieszczów. Wtedy na działkach ofiarowanych przez miasto zasadzono kilkanaście pierwszych drzewek. Projektowana początkowo nazwa tego ciągu spacerowego - "Bulwary Wolności" - nie znalazła wśród krakowian uznania. Po raz pierwszy skwery uległy znacznemu uszczupleniu po poszerzeniu jezdni i pracach brukarskich na całej długości arterii w latach 1936-1938.
W roku 1934 rozpoczęto prace przy budowie tzw. Nowego Gmachu Muzeum Narodowego, usytuowanego u zbiegu alei 3. Maja z aleją Mickiewicza. Zmodyfikowany później projekt, dzieło Bolesława Schmidta, Czesława Boratyńskiego i Edwarda Kreislera, odzwierciedlał kosmopolityczne tendencje panujące w architekturze drugiej połowy lat 30. XX wieku. Do roku 1939 udało się zakończyć pierwszy etap budowy (od strony Błoń). Etap drugi zrealizowano dopiero w latach 1978-1989.
Z Muzeum Narodowym sąsiaduje gmach Biblioteki Jagiellońskiej autorstwa Wacława Krzyżanowskiego. Budynek ten uznawany jest za najwybitniejsze dzieło monumentalnej architektury krakowskiej okresu międzywojennego. Jego fasada, od strony Alei, przypomina półkę, na której ustawione są książki. Realizację drugiej części (od strony ulicy Oleandry), według projektu Romualda Loeglera, przeprowadzono w latach 1995-2001.
W latach 1921-1936 wzniesiono przy Alei Mickiewicza siedzibę Akademii Górniczo-Hutniczej. Po śmierci autora wyłonionego w konkursie projektu, Sławomira Odrzywolskiego, budowę dokończył Wacław Krzyżanowski. W 1935 roku, przed wejściem do gmachu głównego Akademii, odsłonięte zostały pomniki górników i hutników, wykonane z tworzywa ceramicznego przez artystę rzeźbiarza Jana Raszkę. Ten sam artysta wykonał również rzeźbę św. Barbary, patronki górników. Właśnie św. Barbara została wybrana na patronkę uczelni, a jej figura została umieszczona na dachu gmachu głównego. Podczas niemieckiej okupacji licząca 7 metrów rzeźba została zrzucona ze swojego miejsca. Przywrócono ją dopiero w 1999 roku.
(Małgorzata Nieciecka/ko)
Historia powstania Alei Trzech Wieszczów sięga połowy XIX wieku, kiedy podczas przekształcania Krakowa w twierdzę usypano wysoki ziemny wał zabezpieczający miasto od zachodu. Wykorzystano go później jako nasyp dla kolei obwodowej (biegnącej wokół miasta), wzdłuż którego z czasem wytyczono drogi. Likwidacja kolei w 1911 roku dawała szerokie pole do popisu zarówno urbanistom, jak i architektom. Z upływem lat powstała tam elegancka w formie zabudowa czynszowa (aleje Krasińskiego i Słowackiego) oraz imponujące swym rozmachem, wysokiej próby, monumentalne gmachy użyteczności publicznej (aleja Mickiewicza).

11 listopada 1929 roku zaczęto porządkowanie terenów zielonych wzdłuż dzisiejszej Alei Trzech Wieszczów. Wtedy na działkach ofiarowanych przez miasto zasadzono kilkanaście pierwszych drzewek. Projektowana początkowo nazwa tego ciągu spacerowego - "Bulwary Wolności" - nie znalazła wśród krakowian uznania. Po raz pierwszy skwery uległy znacznemu uszczupleniu po poszerzeniu jezdni i pracach brukarskich na całej długości arterii w latach 1936-1938.
W roku 1934 rozpoczęto prace przy budowie tzw. Nowego Gmachu Muzeum Narodowego, usytuowanego u zbiegu alei 3. Maja z aleją Mickiewicza. Zmodyfikowany później projekt, dzieło Bolesława Schmidta, Czesława Boratyńskiego i Edwarda Kreislera, odzwierciedlał kosmopolityczne tendencje panujące w architekturze drugiej połowy lat 30. XX wieku. Do roku 1939 udało się zakończyć pierwszy etap budowy (od strony Błoń). Etap drugi zrealizowano dopiero w latach 1978-1989.
Z Muzeum Narodowym sąsiaduje gmach Biblioteki Jagiellońskiej autorstwa Wacława Krzyżanowskiego. Budynek ten uznawany jest za najwybitniejsze dzieło monumentalnej architektury krakowskiej okresu międzywojennego. Jego fasada, od strony Alei, przypomina półkę, na której ustawione są książki. Realizację drugiej części (od strony ulicy Oleandry), według projektu Romualda Loeglera, przeprowadzono w latach 1995-2001.
W latach 1921-1936 wzniesiono przy Alei Mickiewicza siedzibę Akademii Górniczo-Hutniczej. Po śmierci autora wyłonionego w konkursie projektu, Sławomira Odrzywolskiego, budowę dokończył Wacław Krzyżanowski. W 1935 roku, przed wejściem do gmachu głównego Akademii, odsłonięte zostały pomniki górników i hutników, wykonane z tworzywa ceramicznego przez artystę rzeźbiarza Jana Raszkę. Ten sam artysta wykonał również rzeźbę św. Barbary, patronki górników. Właśnie św. Barbara została wybrana na patronkę uczelni, a jej figura została umieszczona na dachu gmachu głównego. Podczas niemieckiej okupacji licząca 7 metrów rzeźba została zrzucona ze swojego miejsca. Przywrócono ją dopiero w 1999 roku.
(Małgorzata Nieciecka/ko)
Komentarze (0)
Brak komentarzy
Najnowsze
-
08:00
Już założyliśmy zeszyt. Dikanda obiecuje nowe piosenki
-
07:58
Tak zmieni się dworzec autobusowy w Trzebini. Na razie pasażerów czekają utrudnienia
-
06:55
Słoneczna, ale chłodna niedziela w Małopolsce
-
06:54
Informacja o nowej kampanii naboru wniosków o płatności bezpośrednie i płatności obszarowych II filaru w ramach PS WPR 2023- 2027 z uwzględnieniem m.in. warunkowości społecznej oraz zmian w ekoschematach
-
21:31
Kogo drażni logo? Nie wszystkim podoba się nowy symbol Myślenic, będą konsultacje
-
19:09
Wypadek w Libiążu. Są ranni
-
18:23
Wojewoda uchyla decyzję burmistrza. Chodzi o konkurs na dyrektora myślenickiego przedszkola
-
17:34
Flisacy pienińscy zainaugurowali sezon na Dunajcu. Skromniej, ale zgodnie z tradycją
-
17:15
Wymęczone zwycięstwo Cracovii w Lublinie
-
16:43
Symfonia Miłosierdzia - hołd dla Franciszka i wołanie o pokój. Wielki koncert na sześciu kontynentach, także w Krakowie
-
16:24
Niedziela Bożego Miłosierdzia. Do Krakowa przyjadą tysiące pielgrzymów
-
15:15
Diecezja tarnowska pożegnała papieża Franciszka. "Miłosierdzie, które się realizowało"
-
14:01
Zderzenie czterech aut na dk 94 niedaleko Jerzmanowic. Były utrudnienia w ruchu
Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy
Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.
Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]
Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze