Dodatkowe zajęcia i wsparcie psychologiczne, ale nie wszędzie
Według szacunków Ministerstwa Edukacji Narodowej ukraińskich uczniów w Polsce może być około dwudziestu tysięcy. Odmienne statystyki podają organizacje pozarządowe, które alarmują o nawet osiemdziesięciu tysiącach młodych Ukraińców w polskich szkołach. W sumie w Małopolsce są 182 gminy. Ile z nich przygotowało wsparcie i na co mogą liczyć dzieci zza naszej wschodniej granicy?
„To są głównie dodatkowe lekcje języka polskiego – tutaj są deklaracje aż 63 samorządów. 28 samorządów zaoferowało dodatkowe zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze. 31 – dodatkowe wsparcie psychologiczno-pedagogiczne, a tylko 6 dodatkowe zajęcia integracyjne i międzykulturowe” - wyjaśnia Aleksandra Twaróg z fundacji Grow Space.
Ministerstwo Edukacji uspokaja, że o skali wyzwania, przed jakim staje polska oświata, dowiemy się za kilka tygodni. Dopiero na przełomie września i października będzie wiadomo, ilu dokładnie uczniów z Ukrainy zasiadło w ławkach w polskich szkołach.
Dzieci z Ukrainy z obowiązkiem edukacji
Od 1 września 2024 r. wszystkie dzieci z Ukrainy mieszkające w Polsce zostaną objęte obowiązkiem edukacji w polskiej szkole, czyli rocznym przygotowaniem przedszkolnym w tzw. zerówce, obowiązkiem szkolnym w szkole podstawowej, obowiązkiem nauki w szkołach ponadpodstawowych. Rodziny z Ukrainy będą mogły otrzymać świadczenie rodzinne 800+ i świadczenie Dobry Start pod warunkiem, że ich dzieci będą uczęszczać do polskiej szkoły.
Od tej zasady wprowadzono jeden wyjątek, w roku szkolnym 2024/2025 uczniowie uczący się w klasie programowo najwyższej w szkole funkcjonującej w ukraińskim systemie oświaty nie będą objęci obowiązkiem uczęszczania do polskich szkół. Mogą dokończyć edukację w formule online.
W konsultacjach jest projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy. Zgodnie z nim możliwe będzie zwiększenie liczby uczniów w klasach I-III szkoły podstawowej o obywateli Ukrainy. Będą mogły liczyć 29 uczniów – np. jeśli w klasie jest 25 dzieci, dyrektor będzie mógł dołączyć do niej czworo uczniów z Ukrainy, jeśli 26 – troje, a gdy już 27 – dwoje. Limity wzrosną też m.in. w przedszkolach i świetlicach.
Nowela wprowadza też możliwość zatrudnienia asystenta międzykulturowego, którego zadaniem jest udzielanie uczniom niebędącym obywatelami polskimi pomocy w kontaktach ze środowiskiem szkolnym, a także współdziałanie z ich rodzicami oraz ze szkołą. W pozostałym zakresie – co do zasady – wydłuża stosowanie dotychczasowych przepisów dotyczących uczniów z Ukrainy.
W roku szkolnym 2024/2025 egzamin ósmoklasisty dla uczniów będących obywatelami Ukrainy będzie przeprowadzany z matematyki i języka obcego nowożytnego, a egzamin z języka polskiego nie będzie obowiązkowy. Uczeń z Ukrainy będzie mógł do niego przestąpić, jeżeli zadeklaruje taką chęć.