Duszą malowane

Duszą malowane Wernisaż wystawy malarstwa na szkle Agnieszki Górkiewicz

Tradycja malarstwa na szkle wywodzi się ze Wschodu. Do Polski technika ta przywędrowała z Czech. Rozwija się w wieku XVIII na obszarze Dolnego Śląska. Za kolebkę polskiego malarstwa na szkle uważa się Podhale. Wiek XIX to czasy rozkwitu polskiego obraźnictwa. W latach 30. XX wieku kształtuje się styl, którego kontynuacją są współczesne obrazy na szkle.
Szczególnie interesująca jest technika . Farby nakłada się pod szkłem. Cienkim pędzlem maluje się kontury, ornamenty i szczegóły (m.in. cieniowania). Gdy wyschnie pierwsza warstwa, wypełnia się kolorem płaszczyzny wewnątrz konturów. Na końcu maluje się tło – odwrotnie niż przy tradycyjnych technikach malarskich. Malowidło znajduje się pod warstwą szkła, które dodaje blasku barwom, a przy tym pełni funkcję ochronną.
Estetyka wiąże się z duchowością. Obrazy na szkle otaczano szczególnym kultem. Malowane na szkle wizerunki świętych, ułożone wzdłuż ściany wysoko pod powałą, na rzeźbionej listwie, zdobiły góralskie chałupy. Dla górali były one pośrednikami w kontakcie z Bogiem. Opiece świętych obrazów powierzano sprawy rodzinne i gospodarskie; także dokumenty, które umieszczano na listwie za obrazami. Trójca Święta, Matka Boska z Dzieciątkiem, Patronowie i Aniołowie wysłuchiwali góralskich próśb i podziękowań. Święci chronili dom przed ogniem, pola przed szarańczą i powodziami.

Agnieszka Górkiewicz mieszka w Bukowinie Tatrzańskiej . Od 1992 roku, zafascynowana tradycyjną techniką Podhala, maluje na szkle. W 1998 roku i 2003 roku otrzymała stypendium artystyczne Ministra Kultury i Sztuki. Jej prace można obejrzeć m.in. w Muzeum Narodowym w Poznaniu, Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie, Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem, Muzeum Etnograficznym w Zielonej Górze, Muzeum Archidiecezjalnym we Wrocławiu. Obrazy pokazuje na licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju (Kraków, Poznań, Zakopane) i za granicą (Słowacja, Szwajcaria, Francja, Węgry).
Oryginalność stylu Agnieszki Górkiewicz przejawia się we wrażliwości na kolor i detal, osadzonym w tradycji ludowej rysunku i dynamicznej kompozycji. Artystka zachowuje typowe dla malarstwa na szkle reguły. Indywidualność widać jednak w uczuciowym traktowaniu tematu, cieple i pozytywnej energii emanującej z obrazów. Wyrazisty kontur rysunku cechuje subtelność i miękkość. Żywości kolorom dodają plama barwna oraz światłocienie. Wszystko to świadczy o samoświadomości artystycznej Agnieszki Górkiewicz.
Madonny i Anioły przeważają w jej pracach: Góralska Madonna z górskimi kwiatami, Madonna z Dzieciątkiem (po góralsku) . Góralskie szale, chusty, gorsety, korale zdobią Madonny w otoczeniu tatrzańskich kwiatów. Szczególnie bliskie jej Anioły, Agnieszka Górkiewicz przedstawia w rozmaitych sceneriach: Anioły Światła i Twórczości, Anioł grający po góralsku . Odczytanie tego malarstwa kieruje ku perspektywie filozoficznej. Obrazy te odsłaniają realizowaną przez wizję artystyczną potrzebę połączenia sacrum i profanum . Sztuka jest tu miejscem spotkania człowieka z Bogiem, a obcowanie z nią kieruje nasze myśli ku Bogu: Anioł z góralką , Góral jadący na koniu .
Zmysł obserwatorski artystki z Bukowiny ujawniają sceny z życia codziennego mieszkańców Podhala, sceny rodzajowe w pejzażu Bukowiny Tatrzańskiej, sceny obrzędowe, góralskie pochody kolędników. Uwagę przyciągają piękne pejzaże bukowiańskie, ukazujące zimowe i letnie krajobrazy, zajęcia ludności i miejscowe zwyczaje: Droga przez wieś , Na Pasterkę , Kolędnicy z turoniem , Skiring – zimowa przygoda , Zabawa w Niebieskiej Dolinie .
W Centrum Kultury „Dworek Białoprądnicki” będzie można zobaczyć w szczególności Anioły – ulubiony temat malarski artystki. Nie zabraknie także wizerunków Madonny i scenek rodzajowych.
Wystawa potrwa do końca miesiąca.
Iwona Matejczuk