Często zdarza się sytuacja, że umiera bliska osoba i nie pozostawia testamentu. Kto wówczas dziedziczy pozostawiony majątek?
Pierwszy krąg dziedziczenia to małżonek oraz jego dzieci. Dziedziczą oni w częściach równych, natomiast małżonek zawsze w zbiegu z dziećmi musi dostać przynajmniej jedną czwartą część spadku. W momencie kiedy małżeństwo nie miało dzieci, dziedziczy małżonek oraz rodzice spadkodawcy, natomiast jeśli ci rodzice też nie żyją, to dziedziczy rodzeństwo spadkodawcy, czyli zmarłego.
Sporo osób nie sporządza testamentu po to, żeby nie doprowadzać do konfliktów rodzinnych, ale myślę, że to często powoduje różne konflikty, może jeszcze nawet większe niż testament.
Powoduje to konflikty, ponieważ o ile porządek dziedziczenia jest jasno określony w Kodeksie Cywilnym, tak jeżeli dochodzi do dalszych krewnych, to obliczanie kto dziedziczy i z jakim udziałem może być trudne i może się to spotkać z bardzo długotrwałymi sporami sądowymi.
To zdarza się rzadko, ale jednak bywają takie sytuacje, że zmarły nie pozostawia żadnej rodziny, której ten majątek mógłby przypaść w udziale. Co w takiej sytuacji?
W takiej sytuacji dziedziczy albo gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, albo Skarb Państwa. Gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy dziedziczy wtedy, kiedy to miejsce zamieszkania jest znane i jest w Polsce, natomiast w momencie, kiedy takiego ostatniego miejsca zamieszkania nie jesteśmy w stanie ustalić, lub jeżeli spadkodawca mieszkał za granicą, to wtedy dziedziczy Skarb Państwa. Skarb Państwa i gmina nie mogą odrzucić spadku. Czasami zdarza się, że dowiadujemy się, że gmina lub Skarb Państwa nabyły po kimś np. nieruchomość w drodze spadkobrania. To jest właśnie ten przypadek.
Jaka jest zaleta sporządzania testamentu u notariusza?
Notariusz posiada niezbędną wiedzę na temat tego, jak należy sporządzić testament, aby był on po prostu ważny. Wie też, w jaki sposób zapisać konkretny składnik majątku dla danej osoby, może też sprawdzić stan osoby, która sporządza testament, może zobaczyć, czy jest ona przymuszana do złożenia oświadczenia określonej treści, czyli sporządzania testamentu, a przede wszystkim notariusz musi przechowywać akty notarialne, które zostały sporządzone w jego kancelarii, w związku z tym także testamenty. Trudno więc zgubić taki testament, ponieważ zawsze on będzie przechowywany u notariusza. W momencie, kiedy został wprowadzony rejestr testamentów, poszukiwanie testamentu sporządzonego w formie aktu notarialnego jest znacznie ułatwione, ponieważ po śmierci spadkodawcy wystarczy, że jego krewni udają się do jakiejkolwiek kancelarii, która jest w stanie sprawdzić istnienie takiego testamentu właśnie w tym rejestrze.
Czy ten rejestr podaje także, w której kancelarii testament został sporządzony?
Tak, w tym rejestrze wpisuje się informacje o sporządzonym testamencie, o koancelarii, gdzie jest przechowywany, nie wpisuje się natomiast jego treści. Dzięki temu można w dość łatwy sposób dojść do tego, gdzie taki testament jest przechowywany i można na jego podstawie później oczywiście dziedziczyć.
Zobacz także:
- październikowy cykl "Z prawem na ty" dotyczący prawa rodzinnego
- listopadowy cykl "Z prawem na ty" dotyczący prawa spadkowego
- grudniowy cykl "Z prawem na ty" dotyczący praw konsumenta
- styczniowy cykl "Z prawem na ty" dotyczący praw pacjenta i lekarza
- lutowy cykl "Z prawem na ty" dotyczący prawa pracy