Na 11 pełnych dni pomiaru w gminie Zabierzów poziom dopuszczalny (50 µg/m3) został przekroczony 10 razy, co stanowi najgorszy wynik spośród trzech badanych miejscowości. Dodatkowo w Zabierzowie średniodobowy poziom stężeń przekroczył wartość 100 µg/m3 przez 8 dni z 11 dni pomiarów. W Wieliczce 8 na 11 dni pomiarów to przekroczenia średnio dobowej normy 50 µg/m3. Wysokie wartości stężeń odnotowano w ciągu trzech ostatnich dni. W dniu 23.11.2016 poziom stężeń PM10 osiągnął najwyższą wartość 202 µg/m3. W Mogilanach przez 5 na 10 dni jakość powietrza nie spełniała dopuszczalnych norm. Najwyższe średniodobowe stężenia odnotowano na początku 110 µg/m3 (15.11.2016) oraz na końcu 171 µg/m3 (24.11.2016) prowadzonych pomiarów.
Deszcz oraz delikatny wiatr w ostatnim dniu pomiarów (tj. 25.11) wpłynął na poprawę jakości powietrza i zmniejszył ilość pyłów zawieszonych w powietrzu. Wykresy stężeń w trzech badanych gminach wskazywały wyraźną tendencję spadkową. Ostanie odczyty z pyłomierzy pomiędzy godziną 11:00 – 12:00 rano wskazywały wartości zbliżone lub też poniżej dopuszczalnego poziomu 50 µg/m3. W miejscowości Zabierzów to 23 µg/m3, w Wieliczce 61 µg/m3, w Mogilanach 36 µg/m3.
Szczególnie niepokojące są bardzo wysokie wartości średniogodzinnych stężeń, które występowały głównie w godzinach wieczornych podczas rozpalania domowych kotłów. W dniu 14.11.2016 pomiędzy godziną 21:00 - 22:00 pyłomierz ustawiony na budynku przy ulicy Szkolnej w Zabierzowie wskazał aż 556 ug/m3. Kolejny niechlubny rekord - 526 µg/m3 - padł 23.11.2016 o tej samej godzinie. Niepokojąco wysokie wartości w tych dniach odnotował również pyłomierz zlokalizowany na Rynku w Wieliczce. Średniogodzinne rekordy w tej gminie to 418 µg/m3 (22.11.2016, godzina 23:00) oraz 479 µg/m3 w dniu 24.11.2016 o godzinie 19:00. Najwyższe stężenie w Mogilnach zostało odnotowane 16.11.2016 w godzinach popołudniowych i wyniosło 227 µg/m3.
Należy pamiętać, iż tak wysokie i częste przekroczenia średni dobowej normy, jak również bardzo wysokie ‘skoki’ stężeń pyłu PM10 (szczególnie wieczorami) mogą powodować realne zagrożenia dla zdrowia i życia mieszkańców. Długotrwała ekspozycja na pyły zawieszone i inne związki jak np. mutagenny i rakotwórczy benzo(a)piren prowadzi do wzrostu częstości występowania lub zaostrzenia objawów dolegliwości i schorzeń takich jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), astma, zakażenia układu oddechowego, czy rak płuca (więcej na stronie Krakowski Alarm Smogowy).
Z przeprowadzonych pomiarów jasno wynika, że problem jakości powietrza nie zamyka się w granicach administracyjnych Krakowa, a poziomy stężeń pyłu PM10 w sąsiadujących gminach są porównywalne, a nawet wyższe. Zabierzów, Wieliczka, Liszki, Podłęże to tylko niektóre z gmin, w których pyłomierze Polskiego Alarmu Smogowego wykazały znaczące przekroczenia normy 50 µg/m3. Aby realnie wpłynąć na poprawę jakości powietrza w Małopolsce niezbędne jest wprowadzenie norm emisyjnych dla kotłów (minimum 5 klasa) jak również określenie standardów jakości dla paliw stałych.
DZIENNE RAPORTY
Stan jakości powietrza Mogilanach, Wieliczce i Zabierzowie w dniu 24.11.2016
Brak wiatru, duża wilgotność oraz spadek temperatury dnia 24.11. (czwartek) spowodowały znaczne pogorszenie jakości powietrza. Zanieczyszczenie pyłem PM10 ponad trzykrotnie przekroczyło poziom 50 µg/m3, czyli dopuszczalną granicę, w trzech badanych miejscowościach. Najwyższe średniodobowe stężenie odnotowano w gminie Zabierzów 179 µg/m3, praktycznie identyczne stężenia wskazał pyłomierz zlokalizowany w gminie Wieliczka 178 µg/m3. Średniodobowy poziom stężeń w gminie Mogilany był również bardzo zbliżony do pozostałych dwóch i wyniósł 171 µg/m3. Najwyższe średnio-godzinne zanieczyszczenie pyłem (496 µg/m3 o godzinie 22: 00) odnotowano w Zabierzowie. Bardzo wysokie odczyty wskazywały też pyłomierze w Wieliczce i Mogilanach kolejno 479 µg/m3 o godzinie 19: 00 oraz 221 µg/m3 o godzinie 20:00.
Deszcz oraz delikatny wiatr w dniu dzisiejszym (tj. 25.11) wpłynął na poprawę jakości powietrza i zmniejszył ilość pyłów zawieszonych w powietrzu. Wykresy stężeń w trzech badanych gminach wskazują wyraźną tendencję spadkową. Ostanie odczyty z pyłomierzy pomiędzy godziną 11:00 – 12:00 rano wskazują wartości zbliżone lub też poniżej dopuszczalnego poziomu 50 µg/m3. W miejscowości Zabierzów to 23 µg/m3, w Wieliczce 61 µg/m3, w Mogilanach 36 µg/m3.
Jacek Peszko Polski Alarm Smogowy
Stan jakości powietrza Mogilanach, Wieliczce i Zabierzowie w dniu 23.11.2016
Środa (23.11) to kolejny dzień, w którym stężenie pyłu (PM10) znacząco przekroczyło dopuszczalną średniodobową wartość (tj. 50 µg/m3) w dwóch z trzech badanych gmin. Najwyższe zanieczyszczenie odnotowano w gminie Wieliczka - 202 µg/m3, co stanowi ponad czterokrotne przekroczenie normy. W gminie Zabierzów stężenie pyłów ponad trzykrotnie przekroczyło poziom dopuszczalny i wyniosło 172 µg/m3. W Mogilanach średniodobowy poziom stężeń wyniósł 60 µg/m3. Najwyższe średniogodzinne stężenie odnotowano wieczorem w gminie Zabierzów w. O godzinie 21:00 poziom stężeń pyłu PM10 wyniósł aż 526 µg/m3! Bardzo wysokie stężenia stanowiące realne zagrożenie dla zdrowia mieszkańców odnotowano również w Wieliczce. O godzinie 18:00 pyłomierz wskazywał wartość 405 µg/m3. Pyłomierz zlokalizowany w centrum Mogilan najwyższą średniogodzinną wartość 166 µg/m3 wskazał o godzinie 18:00. Brak wiatru, spadek temperatury oraz duża wilgotność powietrza spowodowały że w dniu dzisiejszym stężenia pyłu PM10 w trzech badanych gminach utrzymują się na wysokim poziomie.
Zgodnie z zaleceniami Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, gdy powietrze jest złej jakości, osoby chore, starsze, kobiety w ciąży oraz małe dzieci powinny unikać przebywania na wolnym powietrzu. Pozostała populacja powinna ograniczyć do minimum wszelką aktywność fizyczną na wolnym powietrzu - szczególnie wymagającą długotrwałego lub wzmożonego wysiłku fizycznego (źródło: GIOŚ).
Jacek Peszko, Polski Alarm Smogowy
Stan jakości powietrza Mogilanach, Wieliczce i Zabierzowie w dniu 22.11.2016
Wtorek (21.11) to kolejny dzień, w którym dopuszczalny poziom 50 µg/m3 został przekroczony w dwóch z trzech badanych gmin. Ponad trzykrotne przekroczenie średnio-dobowej normy odnotował pyłomierz zlokalizowany w centrum Wieliczki (154 µg/m3). Kolejne przekroczenie wskazał pyłomierz w Zabierzowie, gdzie średniodobowe stężenie PM 10 osiągnęło wartość 79 µg/m3. W Mogilanach już piąty dzień rzędu jakość powietrza była w normie. Wczorajsze wskazania pyłomierza to 34 µg/m3. Po raz kolejny zauważalna jest tendencja znacznych skoków stężeń w godzinach wieczornyc,h kiedy rozpalane są kotły. Najwyższe średnio-godzinne stężenie odnotował pyłomierz w Wieliczce, który pomiędzy godziną 22:00 – 23:00 wskazał wartość aż 418 µg/m3. Kolejne wysokie wartość, z maksymalnym stężeniem 262 µg/m3 o godzinie 19:00, wskazał pyłomierz w Zabierzowie. W Mogilanach wieczorne stężenia osiągnęły szczytową wartość (88 µg/m3) w godzinach 18:00 – 19:00.
Jacek Peszko, Polski Alarm Smogowy
Stan jakości powietrza Mogilanach, Wieliczce i Zabierzowie w dniu 21.11.2016
W poniedziałek (tj. 21.11) w ciągu dnia mieszkańcy badanych miejscowości mogli oddychać powietrzem dobrej, a nawet bardzo dobrej jakości. W Mogilanach średniodobowe stężenia pyłu PM10 utrzymywały się dużo poniżej dopuszczalnego poziomu 50 µg/m3. Pyłomierz w tej gminie przez cały dzień pomiarów wskazał wynik 26 µg/m3. Po raz pierwszy norma nie została przekroczona również w Zabierzowie, gdzie średniodobowe stężenie wyniosło 49 µg/m3. Jedynie w gminie Wieliczka odnotowano nieznaczne przekroczenie na poziomie 51 µg/m3. Bezpośredni wpływ na poprawę jakości powietrza ma nagły wzrost temperatury, dzięki czemu właściciele gospodarstw domowych spalają mniej paliw stałych w swoich kotłach. Wciąż niepokojący jest nagły skok stężeń w godzinach wieczornych. O ile w Mogilanach o godzinie 16:00 pyłomierz wskazywał maksymalne stężenie na poziomie 57 µg/m3, w gminie Wieliczka najwyższą wartość 169 µg/m3 odnotowano pomiędzy godziną 16:00 a 17:00, natomiast w Zabierzowie aż 253 µg/m3 (18:00 - 19:00).
Jacek Peszko, Polski Alarm Smogowy
Stan jakości powietrza Mogilanach, Wieliczce i Zabierzowie w dniu 20.11.2016
W niedzielę (20.11) w trakcie dnia jakość powietrza była dobra, mieszkańcy mogli oddychać czystym powietrzem. Średnio-dobowy poziom stężeń w Mogilanach wyniósł 21 µg/m3 co stanowi najlepszy dotychczasowy wynik wśród trzech badanych gmin. W Wieliczce poziom stężeń nieznacznie przekroczył średniodobową normę i wyniósł 52 µg/m3, podczas gdy w Zabierzowie osiągnął poziom 73 µg/m3. Niestety w godzinach popołudniowych i wieczornych zanieczyszczenie pyłem w Zabierzowie poszybowało mocno do góry i jakość powietrza była bardzo zła (najwyższe średnio-godzinne stężenie 253 µg/m3 odnotowano o godzinie 19:00). Również w Wieliczce w godzinach popołudniowych jakość powietrza pogorszyła się. O godzinie 17:00 maksymalne stężenie wyniosło 169 µg/m3. Jedynie w Mogilanach przez cały dzień poziom stężeń utrzymywał się poniżej dopuszczalnego poziomu. Najwyższe średnio-godzinne stężenie wyniosło 42 µg/m3 (pomiędzy 19:00 – 20:00).
Jacek Peszko, Polski Alarm Smogowy
Stan jakości powietrza Mogilanach, Wieliczce i Zabierzowie w dniu 19.11.2016
W Sobotę (19.11) jedynie mieszkańcy Mogilan mogli oddychać powietrzem spełniającym normy tj. poniżej poziomu 50 µg/m3 dla pyłów PM10, gdzie średnio-dobowe stężenie wyniosło 36 µg/m3. Niestety zarówno w Wieliczce (77 µg/m3) jak i w Zabierzowie (140 µg/m3) jakość powietrza przekroczyła dopuszczalne poziomy. Na uwagę zasługują również bardzo wysokie średnio-godzinne stężenia w trzech badanych miejscowościach. Maksymalne stężenie w Mogilanach wyniosło 122 µg/m3 (15:00-16:00). Podobną wartość wskazał pyłomierz zlokalizowany w Wieliczce. O poranku, pomiędzy 6:00 – 7:00 maksymalne stężenie wyniosło 146 µg/m3. Kolejny dzień z bardzo wysokimi stężeniami odnotował pyłomierz w Zabierzowie, który w godzinach 00:00-01:00 wskazywał aż 321 µg/m3.
Jacek Peszko, Polski Alarm Smogowy
Stan jakości powietrza Mogilanach, Wieliczce i Zabierzowie w dniu 18.11.2016
W piątek (18.11) zanieczyszczenie pyłem PM10 mieściło się w dopuszczalnych granicach (tj. 50 µg/m3) w Mogilanach i w Wieliczce i wynosił kolejno 38 µg/m3 oraz 40 µg/m3. W Zabierzowie po raz kolejny średnio-dobowa norma została przekroczona. Stężenia osiągające 129 µg/m3 to ponad dwukrotne przekroczenie dopuszczalnych poziomów. Dla porównania tego samego dnia stężenie pyłów na Alei Krasińskiego wyniosło 99 µg/m3 (dane: WIOŚ Kraków). Najwyższe średnio-godzinne stężenia odnotowano po raz kolejny w godzinach wieczornych. Pyłomierz zlokalizowany w Mogilanach pomiędzy godziną16:00 – 17:00 wskazywał 123 µg/m3, ponad trzykrotnie wyższe wartości (379 µg/m3) odnotowane zostały na pyłomierzu mierzącym jakość powietrza w Zabierzowie w godzinach od 18:00 – 19:00. W Wieliczce maksymalne stężenie wyniosło 72 µg/m3 (w godzinach 16:00 – 17:00).
Jacek Peszko, Polski Alarm Smogowy
Stan jakości powietrza Mogilanach, Wieliczce i Zabierzowie w dniu 17.11.2016
17 listopada nad ranem doszło do zatrzymania przesyłu danych z pyłomierza w Zabierzowie. Ponowne wystartowanie systemu przywróciło połączenie dzięki czemu przesył danych jest kontynuowany od godziny 10 rano. Brakujące dane zapisane w pamięci pyłomierza zostaną uzupełnione.
W pozostałych dwóch gminach poziom stężeń pyłu (PM10) osiągnął dopuszczalną średniodobową wartość (tj. 50 µg/m3). Pyłomierz zlokalizowany w gminie Mogilany odnotował nieznaczne przekroczenie normy wskazując średnio dobową wartość 54 µg/m3. W Wieliczce stężenia pyłu osiągnęły poziom 50 µg/m3 jednak norma nie została przekroczona. Najwyższe średnio-godzinne stężenie odnotowano znów w godzinach wieczornych (pomiędzy 18:00 - 19:00). Maksymalne stężenie w Mogilanach wyniosło 180 µg/m3, podczas gdy w Wieliczce 87 µg/m3.
Jacek Peszko, Polski Alarm Smogowy
Stan jakości powietrza Mogilanach, Wieliczce i Zabierzowie w dniu 16.11.2016
W środę (16.11) zanieczyszczenie pyłem (PM10) w trzech badanych miejscowościach po raz kolejny przekroczyło dopuszczalną granicę, czyli poziom 50 µg/m3. Najwyższe średniodobowe stężenie odnotowano w gminie Zabierzów 115 µg/m3, prawie o połowę niższe jednak wciąż powyżej normy w Mogilanach 61 µg/m3. Średniodobowe stężenia w gminie Wieliczka oscylowały minimalnie powyżej normy i wyniosły 52 µg/m3. Dla porównania poziom stężeń na alei Krasińskiego wyniósł 51 µg/m3 (dane: WIOŚ Kraków). Najwyższe średniogodzinne zanieczyszczenie pyłem odnotowano we wszystkich trzech gminach w godzinach wieczornych, kiedy w większości gospodarstw domowych rozpalane są piece. Maksymalne stężenia osiągnęły wartości: w Zabierzowie 367 µg/m3 (20:00 – 21:00), w Mogilanach 227 µg/m3 (16:00 – 17:00) oraz w Wieliczce 109 µg/m3 (19:00 – 20:00).
Jacek Peszko, Polski Alarm Smogowy
Stan jakości powietrza Mogilanach, Wieliczce i Zabierzowie w dniu 15.11.2016
Wtorek (15.11) to kolejny dzień, w którym stężenie pyłu (PM10) znacząco przekroczyło dopuszczalną średniodobową wartość (tj. 50 µg/m3) w trzech badanych gminach. Najwyższe zanieczyszczenie odnotowano w gminie Zabierzów 242 µg/m3, w gminie Mogilany stężenie pyłów wyniosło 110 µg/m3, natomiast w Wieliczce 94 µg/m3. Najwyższe średniogodzinne stężenie odnotowano w gminie Zabierzów. O godzinie 7:00 rano poziom stężeń pyłu PM10 wyniósł aż 439µg/m3. Wysokie stężenia 267 µg/m3 o godzinie 18:00 odnotowano również w Mogilanach. Pyłomierz zlokalizowany w centrum Wieliczki najwyższą średniogodzinną wartość 216 µg/m3 wskazał o godzinie 16:00. Dzięki intensywnym opadom śniegu oraz śniegu z deszczem w późnych godzinach wieczornych jakość powietrza w Mogilanach, Wieliczce i Zabierzowie poprawiła się.
Jacek Peszko, Polski Alarm Smogowy
Stan jakości powietrza Mogilanach, Wieliczce i Zabierzowie w dniu 14.11.2016
Brak wiatru oraz spadek temperatury w dniu wczorajszym spowodowały znaczne pogorszenie jakości powietrza w trzech badanych miejscowościach. Po usunięciu awarii średniogodzinne wskazania pyłomierza zlokalizowanego w Mogilanach w godzinach wieczornych wskazywały wartości powyżej 150 µg/m3. Zanieczyszczenie pyłem (PM10) przekroczyło poziom 50 µg/m3, czyli dopuszczalną granicę zarówno w Zabierzowie jak i w Wieliczce . Średniodobowy poziom stężeń w gminie Wieliczka ponad dwukrotnie przekroczył normę i wyniósł 114 µg/m3, podczas gdy w gminie Zabierzów odnotowano ponad trzykrotne przekroczenie poziomu dopuszczalnego (162 µg/m3). Najwyższe średniogodzinne zanieczyszczenie pyłem odnotowano w Zabierzowie (556 µg/m3 o godzinie 22:00). Bardzo wysokie odczyty wskazywały też pyłomierze w Wieliczce i Mogilanach, kolejno 261 µg/m3 o godzinie 18:00, oraz 172 µg/m3 o godzinie 23:00.
Polski Alarm Smogowy