Pyłomierz KAS i Radia Kraków znów na Podhalu. Podsumowanie akcji

Z zebranych danych wynika, że i w tej części Podhala normy zanieczyszczenia powietrza są często przekraczane, ale już nie tak drastycznie jak w Zakopanem. Piotr Manowiecki z Podhalańskiego Alarmu Smogowego uważa jednak, że to zasługa położenia Bukowiny Tatrzańskiej, a nie niższej emisji pyłów z powodu opalania budynków węglem. 

"Jest odrobinę lepiej. Bukowina jest lepiej przewietrzona. Natomiast poranne i wieczorne przekroczenia norm świadczą o tym, że i tam mamy do czynienia ze smogiem. Problem ze źródłem ogrzewania jest wszędzie. Nawet w Zakopanem tylko część miasta podłączona jest do geotermii. Reszta pali węglem. Można domyślać, że ten udział palenia węglem w Bukowinie jest wyższy, ale niwelowany jest z kolei wiatrem, który pojawia się tam częściej niż w stolicy Tatr. Cały czas mamy za małą świadomość społeczną. Nie zdajemy sobie sprawy, jakie świństwo wisi w powietrzu. Niedawno wyjechałem na krótki pobyt do Austrii. Gdy wróciłem, zaczęły mi dokuczać bóle głowy. Powód - to złe powietrze nad nami. Im prędzej ludzie zaczną wiązać złe samopoczucie z kiepskim powietrzem, tym prędzej rozwiążemy problem smogu" - wyjaśnia w rozmowie z Radiem Kraków Piotr Manowiecki z Podhalańskiego Alarmu Smogowego. 

Niedziela 31.01.2016

W niedzielę zgodnie z pomiary do godziny 17:00 średniodobowe stężenie pyłu PM10 w Bukowinie wyniosło zaledwie 6 µg/m3. Powietrze, dzięki silnie wiejącemu wiatru i opadom, było bardzo dobrej jakości. Podobne wyniki odnotowano w Zakopanem, gdzie średnie stężenie wyniosło 10 µg/m3. 

Niedziela to ostatni dzień pomiarów jakości powietrza prowadzonych w Bukowinie. Niestety wyniki nie są zbyt optymistyczne. W pierwszym tygodniu (18-24.01.2016) 6/7 dni pomiarów miało przekroczoną średniodobową normę 50 µg/m3. Stężenia PM10 w powietrzu często przekraczały ponad dwukrotnie dopuszczalną normę. W drugim tygodniu silny wiatr, oraz intensywne opady wpłynęły na poprawę jakości powietrza. W okresie od 25-31 stycznia 2016 roku dopuszczalna norma była przekroczona tylko 1 dnia. 

Analizując wykres prezentujący poziom stężeń pyłu PM 10 w powietrzu w Bukowinie, można zauważyć niepokojącą zależność: poziomu stężeń od pory dnia. Poranne rozpalanie kotłów opalanych węglem, powoduje nagły wzrost emisji pyłów do powietrza, który przy bezwietrznej pogodzie i mrozie utrzymuje się przez resztę dnia. Kolejny silny wzrost zanieczyszczeń to godziny wieczorne, podczas których stężenie pyłu PM10 osiągało bardzo niebezpieczny poziom nawet do 340 µg/m3! Tak wysokie stężenia mają negatywne skutki dla zdrowia, a szczególną ostrożność powinny zachować dzieci, kobiety w ciąży, osoby starsze, oraz osoby z chorobami serca i górnych dróg oddechowych. Zaleca się ograniczenie wysiłku fizyczne, oraz skrócenie czasu spędzanego na zewnątrz.

Sobota 30.01.2016

W sobotę, silne podmuchy wiatru skutecznie wywiewały zanieczyszczenia gromadzące się nad Bukowiną. Średniodobowe stężenie pyłu PM 10 wyniosło 27 µg/m3. Nieco wyższe średniodobowe stężenie odnotowano w Zakopanem, które wyniosło 40 µg/m3. Zarówno w Bukowinie jak i Zakopanem zanieczyszczenie powietrza nie przekroczyło dopuszczalnej normy 50 µg/m3.

Piątek 29.01.2016

W piątek średniodobowe stężenie pyłu PM 10 wyniosło 43 µg/m3, dopuszczalna norma 50 µg/m3 nie została przekroczona. Na uwagę zasługuje jednak fakt bardzo wysokiego i wręcz niebezpiecznego dla zdrowia godzinnego stężenia PM10, które w Bukowinie o 7 rano osiągnęło aż 300 µg/m3! Po porannych bardzo wysokich przekroczeniach normy, wiatr skutecznie rozwiał pyły zalegające nad Bukowiną. Tego dnia jakość powietrza w Zakopanem również było w normie a średniodobowe stężenie pyłu PM10 wyniosło 30 µg/m3.

Czwartek 28.01.2016

Czwartkowe stężenia pyłu PM 10 w Bukowinie obejmują pomiary od godziny 10 rano. Silny wiatr utrzymał się przez cały dzień, stąd średnia wartość pyłu PM10 w powietrzu wyniosła 15 µg/m3. Powietrze przez cały dzień było dobrej jakości i nie przekroczyło normy 50 µg/m3. W Zakopanem poziom stężeń w ciągu doby utrzymywał się na podobnym poziomie a jego średnia wartość wyniosła 16 µg/m3.

Środa 27.01.2016

Środa to dzień krystalicznie czystego powietrza w Bukowinie. Jak donoszą mieszkańcy, wiatr jest tak silny, że „zrywa czapki z głów” i przewiewa wszystkie zanieczyszczenia. Średniodobowe stężenie pyłu PM 10 mierzone do godziny 17:00 wyniosło zaledwie 10 µg/m3. Podobne wyniki zostały odnotowane w Zakopanem, gdzie przez cały dzień stężenia nie przekroczyły dopuszczalnej normy 50 µg/m3, a średniodobowa zawartość PM10 powietrzu wyniosła 29 µg/m3. Silny wiatr wieje również dziś, stąd prognozy poziomu zanieczyszczeń powietrza są optymistyczne. 

Wtorek 26.01.2016

We wtorek przez większość dnia powietrze w Bukowinie było dobrej jakości. Średniodobowe stężenie pyłu PM10 wyniosło 54 µg/m3. Jest to minimalne przekroczenie normy 50 µg/m3. Na uwagę zasługuje jednak fakt bardzo wysokich godzinnych stężeń o poranku i wieczorem, jakie odnotowano we wtorek w Bukowinie. O godzinie 7 rano godzinne stężenie wyniosło 147 µg/m3, natomiast maksymalne stężenie pyłu PM10 - 173 µg/m3! odnotowano o godzinie 18:00. Takie wyniki świadczą o około trzykrotnym przekroczeniu dopuszczalnej normy. Tego dnia w sąsiednim Zakopanem średnia wartość PM10 wyniosła 35 µg/m3 i nie przekroczyła dopuszczalnej normy.

Poniedziałek 25.01.2016

Po porannych przekroczeniach, jakość powietrza w Bukowinie poprawiła się. Średniodobowe stężenie PM10 nie przekroczyło normy 50 µg/m3 i wyniosło 37 µg/m3. W poniedziałek jakość powietrza w Bukowinie była lepsza niż w Zakopanem gdzie średnia wartość stężenia wyniosła 54 µg/m3.

Podsumowując mijający tydzień pomiarów jakości powietrza w Bukowinie, jedynie dwa z ośmiu dni wykazały stężenie pyłu PM10 poniżej dopuszczalnej normy. Analizując poniższy wykres najwyższe stężenia występowały najczęściej w godzinach porannych pomiędzy 7 – 9 rano, oraz wieczornych pomiędzy 18 – 21. Najlepszą jakość powietrza odnotowano we czwartek (średniodobowe stężenie PM10 wyniosło 36 µg/m3). Najgorzej oddychało się w sobotę kiedy średniodobowe stężenie pyłu PM10 w Bukowinie wyniosło 113 µg/m3. 

Niedziela 24.01.2016

Po dwóch dniach ponad dwukrotnych przekroczeń średniodobowej normy 50 µg/m3, jakość powietrza w Bukowinie poprawiła się. Podobna tendencja była zauważalna w całym województwie. W niedzielę średnie dobowe stężenie pyłu PM10 nieznacznie przekroczyło normę i wyniosło 64 µg/m3. Tego dnia w Zakopanem odnotowano podobny poziom średniodobowych stężeń, które wyniosły 60 µg/m3. Z analizy wykresu wynika, że poniedziałek w Bukowinie rozpoczął się od kolejnych godzinnych przekroczeń normy.
 

Sobota 23.01.2016

Sobota to kolejny dzień z przekroczeniami dopuszczalnej normy wynoszącej 50 µg/m3. Średniodobowe stężenie pyłu PM10 w Bukowinie wyniosło 113 µg/m3. Maksymalne godzinne stężenie zostało odnotowane na nieco niższym poziomie niż w piątek. Jednak 250 µg/m3 o godzinie 17:00 to zgodnie z indeksem prezentowanym na stronie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska wciąż bardzo zła jakość powietrza. Dla porównania w sąsiednim Zakopanem średniodobowe stężenie PM10 było jeszcze wyższe i wyniosło 172 µg/m3.

Piątek 22.01.2016

W piątek zanieczyszczenie powietrza w Bukowinie ponownie przekroczyło dopuszczalne normy. Średniodobowe stężenie pyłu PM10 było porównywalne do odczytów z wtorku i wyniosło 105 µg/m3. Oznacza to ponad dwukrotne przekroczenie dopuszczalnej normy 50 µg/m3. Na uwagę zasługuje również poziom maksymalnego godzinnego stężenia które o godzinie 20:00 wyniosło aż 340 µg/m3! Takie zanieczyszczenie powietrza silnie zagraża zdrowiu a czas spędzony na zewnątrz powinno się ograniczyć do niezbędnego minimum. W Zakopanem średniodobowe stężenie PM10 było nieco niższe i wyniosło 90 µg/m3. 

Czwartek 21.01.2016

We czwartek zanieczyszczenie powietrza w Bukowinie nie przekroczyło normy 50 µg/m3, a średniodobowe stężenie PM10 wynosiło zaledwie 36 µg/m3. Zarówno mieszkańcy jak i turyści mogli delektować się czystym górskim powietrzem przez cały dzień. Poziom normy został nieznacznie przekroczony w godzinach wieczornych pomiędzy 18:00 – 20:00, natomiast maksymalne godzinne stężenie PM10 (o 16:00) wyniosło 58 µg/m3. Podobny poziom stężeń występował w Zakopanym gdzie średniodobowa zawartość PM10 w powietrzu wynosiła 37 µg/m3. Niestety piątkowy poranek rozpoczął się kolejnymi przekroczeniami normy (50 µg/m3).

Środa 20.01.2016

W środę powietrze w Bukowinie było dobrej jakości. Średnie stężenie PM10 w ciągu doby wyniosło 67 µg/m3 i nieznacznie przekroczyło normę 50 µg/m3. Środowe pomiary wykazały, że powietrze w Bukowinie było lepszej jakości niż w sąsiednim Zakopanym, gdzie średnia wartość dobowego stężenia PM10 wyniosła 100 µg/m3. Tendencja niskich stężeń w Bukownie powinna utrzymywać się w kolejnym dniu. 

Wtorek 19.01.2016

Średniodobowy poziom stężenia pyłów PM10 w Bukowinie wyniósł 101 µg/m3, co oznacza znaczne przekroczenie poziomu normy 50 µg/m3. Odnosząc się do pobliskiego Zakopanego, w którym średnia dobowa w dniu 19.01.2016 wyniosła 74 µg/m3, powietrze w Bukownie we wtorek było bardziej zanieczyszczone. Z analizy wykresu stężeń PM10 wynika że najwyższy poziom zanieczyszczeń wystąpił w godzinach porannych pomiędzy 7:00 – 9:00 (maksymalne stężenie godzinne 262 µg/m3 o 7 rano), oraz wieczornych pomiędzy 18:00 – 23:00.

Poniedziałek 18.01.2016

Analiza jakości powietrza obejmuje pomiary wykonane w godzinach od 12:00 w południe (18.01.2016) do 12:00 w południe (19.01.2016). Średniodobowe stężenie pyłów PM10 w Bukowinie wynosiło 94 µg/m3. W odniesieniu do dopuszczalnej normy dobowej 50 µg/m3 powietrze w ostatnim dniu było mocno zanieczyszczone. Maksymalne godzinne stężenie PM10 o godzinie 7 rano (wtorek) wyniosło aż 262 µg/m3! W odniesieniu do Indeksu Jakości Powietrza poziom przekraczający 200 µg/m3 to bardzo zła jakość powietrza.

Bukowina i Białka Tatrzańska to jedne z najbardziej obleganych kurortów zimowych w Małopolsce, a podczas ferii zimowych ze względu na znakomitą infrastrukturę narciarską to miejscowości tłumnie odwiedzane przez miłośników aktywnego wypoczynku i białego szaleństwa z całej Polski. Oprócz warunków zimowych i tych panujących na stokach, Radio Kraków postanowiło wraz z Polskim Alarmem Smogowym sprawdzić jakość powietrza, którym podczas ferii oddychają turyści w odpoczywający w rejonie Bukowiny i Białki Tatrzańskiej.

To kolejna odsłona naszej akcji "Małopolska bez smogu". Od 19 października do 14 grudnia wraz z Polskim Alarmem Smogowym odwiedziliśmy osiem najpopularniejszych małopolskich miejscowości uzdrowiskowych i wypoczynkowych, w których nie ma stałej stacji monitoringu WIOŚ. Były to: Bochnia, Szczawnica, Wysowa, Krynica, Rabka, Muszyna, Białka i Bukowina Tatrzańska. W każdej z nich przez dwa tygodnie przenośnymi pyłomierzami monitorowaliśmy jakość powietrza.

Więcej o akcji "Małopolska bez smogu"