Pomiary w Szczawnicy: lepiej niż w Bochni, ale...

Pyłomierz był ustawiony na balkonie urzędu gminy w centrum Szczawnicy. Jakość powietrza w uzdrowisku można było śledzić od 19.10 do 1.11. Pieniński kurort znalazł się wśród  kilku polskich uzdrowisk, które przed rokiem zostały wymienione w jednym z raportów jako miejsca z niepokojąco wysokim zanieczyszczeniem. Jak jest rzeczywiście?

Podsumowanie dwóch tygodni w Szczawnicy:

Podsumowanie 31.10

W sobotę norma dla dobowego stężenia pyłu PM10 została przekroczona ponad dwukrotnie - wyniosła 122 ug/m3 (norma to 50 ug/m3). Źle było w całej Małopolsce - normy zostały przekroczone na każdej stacji monitoringu Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Najgorzej w Szczawnicy oddychało się w okolicach 20, kiedy to stężenie godzinne osiągnęło bardzo wysoki poziom - 397 ug/m3.

Podsumowanie 30 i 29.10

W czwartek i piątek jakość powietrza w Szczawnicy była zła - każdego dnia norma dla dziennego stężenia pyłu PM10 była przekroczona dwukrotnie. W czwartek wyniosła 104 ug/m3, a w piątek 102 ug/m3 - norma to 50 ug/m3. Zanieczyszczenie powietrza było szczególnie wysokie wieczorem, osiągając 353 ug/m3 w czwartek i 241 ug/m3 w piątek (średnia dla godziny).

Podsumowanie 28.10

Środa w Szczawnicy była o wiele lepsza niż wtorek, choć zarówno rano jak i wieczorem odnotowano podwyższone stężenia pyłu (najwyższe godzinne stężenie to 124 ug/m3). Norma dobowa została nieznacznie przekroczona - średnia za dobę wyniosła 53 ug/m3, a określona w polskim prawie norma to 50 ug/m3.

Podsumowanie 27.10

Podsumowanie 26.10

Poniedziałek to niestety kolejny dzień kiedy normy zapylenia powietrza zostały przekroczone - średnie stężenie wyniosło 64 ug/m3, podczas gdy norma dla doby to 50 ug/m3. Sytuacja była szczególnie zła wieczorem - stężenie pyłu zaczęło szybko rosnąć około 16, osiągając maksymalną wartość niemal 200 ug/m3 między 18 a 19. Wysokie stężenie utrzymywało się już do końca dnia. 

Podsumowanie 25.10

Niedziela była kolejnym dniem, kiedy poziom pyłu w szczawnickim powietrzu był zbyt wysoki i przekroczył dopuszczalną prawem normę (stężenie PM10 wyniosło 69 ug/m3 podczas gdy norma to 50 ug/m3). Szczególnie wysokie stężenia pyłu odnotowano wieczorem między 18 a 22. Sytuacja wysokich, a nawet bardzo wysokich, wieczornych stężeń powtarza się praktycznie każdego dnia. Podczas wysokich stężeń pyłów zaleca się pozostanie w domu, unikanie spacerów czy wysiłku na zewnątrz. Oddychanie tak silnie zanieczyszczonym powietrzem jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci i osób starszych.

Podsumowanie 24.10

W sobotę odnotowano w Szczawnicy podwyższony poziom zanieczyszczenia pyłem w godzinach porannych (godzina 6 – 8). W trakcie dnia zapylenie utrzymywało się na niskim poziomie (ok. 10 µg/m3). Groźnie dla zdrowia poziomy zanieczyszczeń pojawiły się w okolicach godziny 16 i utrzymywały się już do końca dnia. Ten schemat zanieczyszczeń powtarza się od początku pomiarów w Szczawnicy - zanieczyszczenie powietrza szybuje do góry w godzinach popołudniowych (między 16 a 17), wtedy gdy mieszkańcy rozpalają kotły i kominki. Bardzo wysokie zanieczyszczenie wieczorem spowodowało, że norma zanieczyszczenia pyłem, PM10 (50 µg/m3) została przekroczona (130% normy). Takie poziomy zanieczyszczeń są niepokojące, gdyż sezon grzewczy jeszcze się w pełni nie rozpoczął (na zewnątrz jest ciepło). Prawdziwy problem pojawi się ze znacznym spadkiem temperatur. Wtedy należy spodziewać się dalszego pogorszenia jakości powietrza w Szczawnicy.

Podsumowanie 23.10

W Szczawnicy wreszcie powietrze nieco lepsze. Choć nie zabrakło momentów z przekroczonymi normami. Na czerwono nasz wykres zaświecił sie wcześnie rano i tradycyjnie około 19. Norma to 50 ug/m3 (ug – mikrogram).

Podsumowanie 22.10

Po dobrym początku dnia zapylenie niestety znów zaczęło wzrastać o godzinie 16 i utrzymywało się na dość wysokim poziomie przez kolejne godziny. Jednak Szczawnica ma problem nie tylko z pyłem. Prawdziwą zmorą jest zanieczyszczenie powietrza rakotwórczym benzo[a]pirenem. Jego stężenie przekracza normę ponad dziesięć razy! Benzo[a]piren jest emitowany głównie przez domowe piece na węgiel i drewno.

^{Źródło: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie}

Podsumowanie 21.10

Dobowe stężenie pyłu w Szczawnicy przekroczyło wczoraj dopuszczalną wartość. Wieczorne stężenia pyłów w Szczawnicy należy uznać za bardzo wysokie. Tym razem mieszkańcy Szczawnicy oddychali bardziej zadymionym powietrzem niż mieszkańcy Bochni. Jak obserwujemy od kilku dni zanieczyszczenie gwałtownie wzrasta w godzinach popołudniowych i wieczornych co powodowane jest uruchamianiem pieców na węgiel i drewno. Apelujemy do mieszkańców o niewrzucanie do kotłów odpadów. Emisje z kotłów prowadzą do groźnych chorób nowotworowych oraz powodują uszkodzenie płodu u kobiet w ciąży.

Andrzej Guła, Polski Alarm Smogowy

Podsumowanie 20.10

Stężenie pyłu PM10 w Szczawnicy w dniu 20 października wyniosło 38 ug/m3, co zonacza że zmieściło się w normie. Takie samo stężenie odnotowano w dniu wczorajszym na Kurdwanowie w Krakowie. Zanieczyszczenie powietrza znacznie wzrosło wieczorem, w okolicach godziny 20, co może wynikać z intensywnego użytkowania pieców i kotłów w szczawnickich domach.

Podsumowanie 19.10

Już pierwsze pomiary pyłomierzy w poniedziałek pokazały, że godziny popołudniowe zarówno w Bochni jak i w Szczawnicy nie należą do najprzyjemniejszych. W pierwszym przypadku zdecydowanie pyłu zawieszonego w powietrzu zaczęło przybywać między godziną 15 a 16, by szyt osiągnąć trzy godziny później. Specjaliści nie mają wątpliwości, że to właśnie te godziny są newraligczne, dlatego że mieszkańcy wracają do domów i rozpalają ogrzewanie. Dobowe dopuszczalne stężenie pyłu zawieszonego to 50 ug/m3.

Głównym źródłem silnie rakotwórczego benzo[a]pirenu jest niska emisja:

"Pierwsze wskazaniu pyłomierza są bardzo dobre. Jesteśmy jednak w ciągu ciepłego dnia. W takich miejscowościach jak ta, pogorszenie powietrza jest zauważalne po godz. 15.00, gdy ludzie wracają po pracy do domów i rozpoczynają grzanie" - mówi Radiu Kraków Anna Dworakowska z Polskiego Alarmu Smogowego. 

Montaż solarów i apele do mieszkańców o niespalanie odpadów – zdaniem burmistrza Szczawnicy Grzegorza Niezgody, to jedyne, co Szczawnica może dziś zrobić walcząc o czyste powietrze.

Samorząd uzdrowiska chce nakłaniać mieszkańców do przechodzenia na ekologiczne paliwa ale przeszkodą jest m.in. brak gazowej magistrali.

Starania o jej doprowadzenie trwają ale będzie to możliwe nie wcześniej niż w 2018 r. Szczawnica już teraz ma gotowy plan jak dodatkowo wykorzystać obecność sieci gazowej i zachęcić mieszkańców do czystego paliwa.

- Wykorzystamy podatek jaki dystrybutor gazu będzie płacił gminie – zapowiada burmistrz Niezgoda.

Kampania realizowana przy współpracy z Województwem Małopolskim. Projekt sfinansowany ze środków finansowych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. Partnerem akcji jest Polski Alarm Smogowy. 

Partnerzy akcji: