Historia lampy naftowej

Postacie wielkich inwestorów, pionierów przemysłu naftowego w Polsce oraz zwykłych pracowników i trud ich pracy możemy oglądać na wystawie pt. "Wielcy i mali. Początki przemysłu naftowego w Polsce ” w Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
Na ekspozycji pojawiły się wizerunki m.in. Jana Zeha, Tytusa Trzecieskiego, Karola Klobassy-Zreneckiego, Władysława Długosza oraz fotografie, dokumenty i pamiątki z nimi związane.
Sporo miejsca poświęcone zostało osobie pioniera polskiego, a zarazem i światowego, przemysłu naftowego – aptekarza i farmaceuty Ignacego Łukasiewicza, który w 1852 r. wspólnie z Janem Zehem prowadził badania nad własnościami ropy naftowej. Prace te zaowocowały w roku następnym uzyskaniem nafty świetlnej.
31 lipca 1853 r. we lwowskim szpitalu na Łyczakowie po raz pierwszy zapłonęła lampa naftowa, a dzień ten zwykło się uważać za datę narodzin polskiego przemysłu naftowego. W następnym roku w Gorlicach, dokąd przeniósł się Łukasiewicz, zaczęła funkcjonować pierwsza na świecie uliczna lampa naftowa, umieszczona przy zachowanej do dzisiaj kapliczce z rzeźbą Chrystusa Frasobliwego. Ta oryginalna figura Chrystusa wykonana z wapienia pińczowskiego, a pochodząca z 1593 r. obecnie przechowywana w Muzeum Regionalnym PTTK w Gorlicach, po raz pierwszy opuści jego mury i zostanie zaprezentowana na wystawie do 30 lipca.

Wkład w rozwój polskiego przemysłu naftowego wnieśli także ludzie zamieszkujący od pokoleń tereny Beskidu Niskiego i wschodniej części Beskidu Sądeckiego, zwane Łemkowszczyzną. Szczególnie zasłużyli się mieszkańcy podgorlickiej wsi Łosie, którzy już na przełomie XIX i XX w. trudnili się wędrownym handlem produktami ropopochodnymi. Przez dziesięciolecia każdej wiosny wyruszały stamtąd wozy wypełnione mazią, oliwą i smarami, które docierały do Warszawy, na Słowację, Morawy, a nawet do Wilna, Rygi, czy odległego Jekaterynburga. Dlatego na wystawie nie zabrakło przedmiotów związanych z maziarstwem, m.in. wozu maziarskiego, beczek i baniek na smary.

Ostatnie lata XIX w., a także pierwsze dwa dziesięciolecia XX w. to fala odkryć złóż ropy naftowej na całym Podkarpaciu, szczególnie w okolicach Borysławia i Drohobycza. W tym czasie dokonywało się także wiele zmian w technice jej pozyskiwania. Zwiedzający mogą prześledzić historię wydobycia tego surowca oraz zapoznać się z elementami tzw. warsztatu wiertniczego służącego do głębienia szybów.


Wernisaż wystawy - 20 lipca (piątek) 2012 r. o godz. 12.00 w Muzeum na III poziomie kopalni soli. Zjazd szybem Daniłowicza od godz. 11.30
Wystawę można zwiedzać do 21 października 2012 r. w ramach biletu do wielickiej kopalni.



Prezentowane eksponaty pochodzą ze zbiorów:

Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach
Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu
Muzeum Podkarpackie w Krośnie
Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazownictwa im. I. Łukasiewicza w Bóbrce
Muzeum Regionalne w Jaśle
Muzeum Regionalne Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego im. I. Łukasiewicza w Gorlicach
Muzeum Ziemi Bieckiej w Bieczu
Przedsiębiorstwo Poszukiwania Nafty i Gazu Kraków Sp. z.o.o.
Stowarzyszenie Pogranicza w Ropie
Stowarzyszenie Przemysłu Naftowego przy Skansenie „Magdalena” w Gorlicach
Zagroda Maziarska w Łosiu
Zjednoczenie Łemków w Gorlicach


Od osób prywatnych:
Antoni Fecica
Henryk Filipowski
Paweł Kutaś
Grażyna Mróz
Marek Skubisz
Kamil Świderski



Opis fotografii:
 1.Ignacy Łukasiewicz (1822-1882) – aptekarz i farmaceuta, pionier polskiego przemysłu naftowego [fot. Dawno temu w Karpatach. Rzecz o polskiej nafcie. Album fotografii z lat 1853-1939, wyd. Poszukiwania nafty i Gazu, Kraków Sp. z o.o.]
2..Wóz Maziarski z Łosia na trasie handlowej, XX w. [fot. Muzeum Regionalne PTTK im. Ignacego Łukasiewicza w Gorlicach]
3.Borysław, 1906, A. Augustynowicz, płótno, olej, Muzeum Regionalne PTTK im. Ignacego Łukasiewicza w Gorlicach