Pod Lupą: szlakiem krakowskich mostów, kładek i wiaduktów

Choć często wiadukty nazywamy mostami, to jednak różnica pomiędzy nimi jest zasadnicza. Spośród zachowanych budowli najstarszy jest wiadukt kolejowy przy ul. Miodowej - został wybudowany w 1855 roku, natomiast wiadukt kolejowy przy ul. Grzegórzeckiej to najstarszy zachowany most krakowski, który kiedyś był przerzucony nad starym korytem Wisły i pochodzi z 1863 roku. 

Dokładnie 102 lata temu, 4 lipca 1915 roku, Prezydent Krakowa Juliusz Leo i ostatni burmistrz Podgórza Franciszek Maryewski spotkali się na Trzecim Moście, czyli Moście Kraka.  W połowie drogi podali sobie ręce, pieczętując tym samym połączenie Krakowa i Podgórza. Dzisiaj ten most już nie istnieje - w jego miejscu wybudowano Most Powstańców Śląskich. Mosty mają swoją pamięć choćby Most Piłsudskiego, po którym żydowscy mieszkańcy Krakowa przechodzili idąc do getta. 

Opisywał ją Henryk Sienkiewicz i śpiewał o niej Marek Grechuta. Przeprawa promowa na Wiśle u stóp Opactwa Benedyktynów w Tyńcu. Zlikwidowana prawie trzydzieści lat temu, a przywrócona do życia niedawno. Przywołuje wspomnienia sprzed lat, ale także uświadamia, że kiedyś przeprawy promowe i mosty pontonowe to była norma. W przeszłości powstawały także mosty drewniane i kamienne. Najstarszy kamienny most w Rzeczpospolitej powstał na Prądniku w Krakowie i został wybudowany z inicjatywy ks. Sebastiana Sierakowskiego w  latach 1780-1785. 

Most Pierwszy, Drugi, Trzeci i Czwarty - tak nieformalnie nazywano mosty Krakowa. Dziś rozwiązujemy tę zagadkę i wyjaśniamy: Most Pierwszy czyli most Podgórski. Był budowany sześć lat i uroczyście został otwarty w 1850 roku. Most Drugi to most Dębnicki, a Most Trzeci to Most Kraka. Most Marszałka Piłsudskiego otwarty w 1933 roku to Most Czwarty. Krytykowany za nadmierną dekoracyjność i żartobliwie nazywany żółwiem ze względu na konstrukcję. 

^{Fot. Marcin Brzózka}

Most im. Józefa Piłsudskiego na Wiśle w Krakowie (tzw. Czwarty Most) - fragment budowy. Fot. NAC

Flisacy, retmani, piaskarze, obsługa administracyjna spławu soli Wisłą - to tylko niektóre zawody i osoby, które żyły nad i z Wisły. A dziś Wisła ożywa i za sprawą licznych wydarzeń, barek z restauracjami i rejsów po rzece choćby w stronę Tyńca. Być może także powstanie w Krakowie taki most czy kładka, która będzie miejscem nie tylko przechodzenie czy przejeżdżania, ale także miejscem spotkania.